کاربرد توکن های NFT چیست؟ با موارد استفاده توکن های غیرمثلی آشنا شوید
علاقه زیاد به توکنهای غیرمثلی منجر به رونق در مجموعههای رمزنگاری و هنر NFT شده است. کمبود و منحصر به فرد بودن NFTها، آنها را به گزینه ای مناسب برای داراییهای دنیای واقعی، تدارکات، حق امتیاز موسیقی و غیره تبدیل میکند. همراه با رشد و بلوغ NFTها، انتظار می رود که موارد استفاده آزمایشی بیشتری را برای آنها شاهد باشیم. در ادامه برخی موارد کاربرد توکن های NFT را با هم مرور می کنیم.
کاربرد توکن های NFT چیست؟
قبل از توکنهای غیرمثلی (NFT)، محدود کردن دیجیتالی داراییها بسیار دشوار بود. اگرچه حفاظت از حق چاپ وجود دارد، اما کپی کردن یا دزدی از آثار هنری دیجیتال برای توسعه دهنده گان نسبتاً آسان است.
توسعه NFT ها، هنر رمزنگاری و کلکسیون های دیجیتال را برای بشر به ارمغان آورده است، اما این مساله به همین موارد ختم نمی شود. از املاک و مستغلات گرفته تا تدارکات، می توانید از NFT برای اثبات اصالت بسیاری از کالاهای منحصر به فرد و کلکسیونی استفاده کنید.
در حالی که اکوسیستم NFT هنوز جوان و نوپاست، پروژه های جالب زیادی برای کشف وجود دارد و برخی از آنها در حال حاضر ارزش زیادی برای سازندگان و مصرف کنندگان فراهم می کنند. اما کاربرد توکن های NFT چیست؟
NFT های هنری
توکنهای غیرمثلی به حل مشکلات مربوط به محدود کردن عرضه در هنر دیجیتال کمک کردهاند. با توجه به اینکه می توان آثار هنری مجاز را به صورت دیجیتالی کپی کرد، چگونه میتوانید آنها را کمیاب نگه دارید؟
بیشترین ارزش هنر رمزنگاری در تأیید صحت و مالکیت آن به صورت دیجیتالی است. هر کسی می تواند به یک CryptoPunk در بلاک چین اتریوم دسترسی داشته و تصویر دلخواهش را دانلود یا ذخیره کند و هیچ کس هم نمی تواند ثابت کند که مالک اصلی آن است.
به عنوان مثال، هنرمند دیجیتال ناشناس، Pak مجموعه ای از NFTها را ایجاد کرد که هر کدام صرف نظر از نام، یکسان هستند. او با نام هایی مانند The Cheap، The Expensive و The Unsold، به هر قطعه ارزش متفاوتی بر اساس عنوان داد. این مجموعه کاربران را مجبور کرد تا به این مسئله فکر کنند که چه چیزی به یک اثر هنری ارزش می دهد.
وقتی صحبت از NFTها می شود، ارزش لزوماً مربوط به اثر هنری پیوست شده نیست. گاهی، اثبات مالکیت آن دارایی خاص، مهم تر است. این جنبه کاربردی است که هنر رمزنگاری را به یکی از محبوب ترین موارد استفاده از NFT تبدیل می کند.
NFT های کلکسیونی
در حال حاضر تقاضای زیادی برای کلکسیون های دیجیتال وجود دارد. این مورد استفاده با معامله کارت های معاملاتی کلکسیونی NBA NFT بنام NBA Top Shot وارد جریان اصلی شده است.
همراه با هنر دیجیتال NFT، توکنهای غیرقابل تعویض بخش قابل توجهی از فروش در بازارهای NFT مانند Opensea، BakerySwap و Treasureland را تشکیل میدهند. گاهی اوقات یک NFT میتواند هم کلکسیونی و هم هنری باشد.
اولین توییت جک دورسی یک نمونه عالی از کلکسیون NFT است. در حالی که ارزش یک CryptoPunk، به دلیل هر دو جنبه هنری و کلکسیونی بودن آن است، NFT دورسی صرفاً به دلیل کلکسیونی بودن آن ارزش دارد.
دورسی NFT را با استفاده از Valuables، پلتفرمی که توییتها را توکن میکند به فروش رساند. شما می توانید در هر توییتی پیشنهاد بدهید. هر کسی می تواند با یک پیشنهاد متقابل وارد شود و از شما پیشی بگیرد. در ادامه این به نویسنده توییت بستگی دارد که یک پیشنهاد را بپذیرد یا رد کند. اگر قبول کند، توییت بر روی بلاک چین نوشته می شود و یک NFT ایجاد می شود.
هر NFT توسط توئیتر سازنده خودش امضا می شود، به این معنی که فقط خالق اصلی می تواند توییت های خود را به عنوان NFT درج کند. این فرآیند یک مجموعه دیجیتال و کمیاب برای تجارت یا نگهداری ایجاد می کند. درک مفهوم فروش توییت ممکن است کمی دشوار باشد، اما یک مثال عالی از نحوه کلکسیون پذیری NFT است. این در اصل نسخه دیجیتالی یک امضا است.
NFT های مالی
یکی دیگر از کاربردهای توکن های NFT در امور مالی است. در امور مالی غیرمتمرکز (دیفای)، NFTها مزایای مالی منحصر به فردی ارائه می دهند. بسیاری از NFTها آثار هنری هستند، اما ارزش آنها ناشی از کاربردشان است.
به عنوان مثال، JustLiquidity، یک مدل سهامداری NFT را ارائه داده است. کاربر می تواند یک جفت توکن را برای مدت معینی در یک استخر قرار دهد و برای دسترسی به استخر بعدی یک NFT دریافت کند. NFT مانند یک بلیط ورودی عمل می کند و پس از شرکت در استخر جدید از بین می رود. این مدل یک بازار ثانویه برای NFTها بر اساس دسترسی آنها ایجاد می کند.
مثال دیگر ترکیبهای غذایی NFT BakerySwap است که پاداشهای بیشتری را برای دارندگان آن فراهم میکند. با مشارکت در BAKE، یک ترکیب NFT دریافت خواهید کرد که مقدار متغیری از قدرت سهام را برای شما فراهم می کند. کاربران در مورد این ترکیبها حدس و گمان میزنند، آنها را در بازار ثانویه میفروشند یا از آنها بعنوان سهام استفاده میکنند. این ترکیب NFT با گیمیفیکیشن و DeFi بخش جالبی از کاربرد توکن های غیرمثلی ایجاد می کند.
NFT های بازی
بازی ها متقاضی آیتم های منحصربهفردی هستند که قابل معامله باشند و این مهم ترین کاربرد توکن های NFT است. کمیاب بودن این آیتم ها مستقیماً بر قیمت آنها تأثیر می گذارد. گیمرها با ایده اقلام ارزشمند و دیجیتالی آشنا هستند. تراکنشهای خرد و خریدهای درونبازی، صنعت بازی چند میلیارد دلاری را ایجاد کرده است که میتواند از NFT و فناوری بلاک چین بهره ببرد.
توکنهای بازیهای ویدیویی جنبههای هنری، جمعآوری آیتم های درون بازی و کاربرد آنها را برای بازیکنان فراهم میکنند. با این حال، وقتی صحبت از بازیهای ویدیویی با هزینه بالا میشود، اجرای NFT سخت می شود.
با این همه، پروژههای زیادی فناوری بلاک چین را در بازیهای خود قرار دادهاند. Axie Infinity و Battle Pets هر دو بازی های سبک پوکمون هستند که حیوانات خانگی و آیتم های قابل مبادله ای دارند. همچنین می توانید این توکن ها را در بازارهای خارجی (فروش همتا به همتا) خرید و فروش کنید.
NFT های بازی اصولا جنبه زیبایی دارند، اما بسیاری از آنها کاربردی نیز هستند. هر حیوان خانگی Axie مجموعه ای از توانایی ها را برای مبارزه دارد. این توانایی ها بر ارزش حیوان خانگی هنگام معامله اثر می گذارد. یک CryptoKitty فقط به دلیل ویژگی های پرورش مطلوبش ارزشمند است. تعیین ارزش هر حیوان خانگی به ترکیبی از ظاهر، ویژگی ها و کمیاب بودن آن بستگی دارد.
NFT های موسیقی
یک فایل تصویری یا ویدیویی که توسط آن میتوانید صدا را به NFT تبدیل کنید تا یک قطعه موسیقی کلکسیونی بسازید در این گروه قرار می گیرد. تبدیل آهنگ به NFT نمونه ای از این هنر است، اما موارد استفاده دیگری نیز وجود دارد. یک چالش بزرگ برای نوازندگان دریافت عادلانه سهم شان از حق امتیاز است. حداقل دو راه برای دستیابی به یک نتیجه متعادل وجود دارد: پلتفرمهای جریان مبتنی بر بلاک چین و ردیابی حق امتیاز بلاک چین.
رقابت با آمازون موزیک یا یوتیوب برای خدمات استریم برای پروژه های کوچک بلاک چین دشوار است. حتی زمانی که غول بزرگی مانند Spotify در سال 2017 یک راه حل حق امتیاز بلاک چین به نام MediaChain را خریداری کرد، هیچ سود واقعی برای هنرمندان وجود نداشت.
پروژه های کوچکتر عمدتاً با هنرمندان مستقل کار می کنند. Rocki در زنجیره هوشمند بایننس (BSC) به افراد مستقل، بستری برای فروش حق امتیاز و پخش موسیقی خود می دهد.
اینکه محبوبیت این مدل افزایش می یابد یا خیر، به پذیرش آن توسط سرویسهای پخش بزرگتر بستگی دارد. ترکیب موسیقی با NFT ایدهای عالی و یکی از موارد کاربرد توکن های غیرمثلی است، اما ممکن است بدون حمایت برچسب موسیقی بسختی به موفقیت دست پیدا کند.
NFT دارایی های دنیای واقعی
پیوند دارایی های دنیای واقعی با NFT ها می تواند روش اثبات مالکیتی که ما استفاده می کنیم را دیجیتالی کند. به عنوان مثال، در املاک و مستغلات، ما معمولا با اسناد مالکیت فیزیکی سر و کار داریم. ایجاد آینده توکن های غیر مثلی داراییهای دیجیتالی توکنشده از این اسناد میتواند اقلام بسیار غیر نقدینگی (مانند خانه یا زمین) را به زنجیره بلاک چین منتقل کند. این مورد هنوز کاربران زیادی ندارد و در حال توسعه است اما یکی از مواردی است که باید در آینده به آن توجه کرد.
در آوریل 2021، شین دولگروف یک NFT ایجاد کرد که نشان دهنده ملکی فروشی در کالیفرنیا بود. هر کسی که در حراج برنده می شد، NFT و مالکیت خانه را دریافت می کرد. اما وضعیت حقوقی فروش و حقوق خریدار یا فروشنده نامشخص بود.
در مورد اقلام کوچکتر مانند جواهرات، NFT می تواند به اثبات مالکیت قانونی در هنگام فروش مجدد کمک کند. به عنوان مثال، یک الماس اصیل معمولاً با گواهی اصالت همراه است. این گواهی همچنین راهی برای اثبات حق مالکیت شماست. هرکسی که سعی کند کالا را بدون گواهی بفروشد نمیتواند صحت آن را تایید کند و نخواهد توانست خریداران را متقاعد کند که مالک اصلی آن جواهر است. داشتن NFT می تواند به اندازه سایر دارایی ها ارزشمند باشد. NFT را می توانید در کیف پول سرد فیزیکی ذخیره و نگهداری کنید. همانطور که می بینیم اینترنت اشیا نیز در حال توسعه است و احتمالا شاهد افزایش کاربرد توکن های غیرمثلی برای نشان دادن دارایی های دنیای واقعی خواهیم بود.
NFT های لجستیک
فناوری بلاک چین می تواند در صنعت لجستیک نیز به دلیل تغییر ناپذیری و شفافیت آن، مفید باشد. این جنبه ها تضمین می کند که داده های زنجیره، معتبر و قابل اعتماد هستند. در مورد غذا و سایر کالاهای فاسد شدنی، اینکه بدانیم کجا بوده اند و چه مدت از تولید آنها می گذرد، مهم است.
یکی از مزیت های منحصر به فرد NFTها، ردیابی محصولات است، به عنوان مثال:
- یک جفت کفش لوکس در کارخانه ای در ایتالیا تولید می شود. یک NFT به آن اختصاص داده شده است که می توانید به سرعت از روی بسته بندی آن را اسکن کنید.
- داده های مهر زمانی شامل زمان و مکان ایجاد کفش ها می شود.
- همانطور که محصول از زنجیره عرضه عبور می کند، NFT اسکن می شود و داده های جدید با مهر زمانی اضافه می شود. داده ها می تواند شامل مکان انبار و زمان ورود یا خروج آن باشد.
- هنگامی که کفش ها به مقصد نهایی خود برسند، فروشگاه می تواند آنها را اسکن کرده و به عنوان کالای دریافت شده علامت گذاری کند. تاریخچه دقیقی برای مشاهده و تایید صحت و سفر لجستیکی کفش موجود است.
راه های فرضی زیادی برای اجرای NFTها در زنجیره عرضه وجود دارد. با وجود تعداد بسیار زیاد افراد حاضر در چرخه و ذینفعان مختلف، اجرا کردن این سیستم ها در زندگی واقعی چالش برانگیز است و تنها تعداد محدودی از این موارد استفاده واقعی تا حالا صورت گرفته است.
در حال حاضر، سیستم TradeLens MAERSK و Foot Trust IBM دو نمونه از راهحلهای بزرگ لجستیک بلاک چین هستند. هر دو از Hyperledger Fabric (بلاک چین IBM) استفاده می کنند که از NFTها پشتیبانی می کند. با این حال، مشخص نیست که NFTها در عملیات آنها نقشی دارند یا خیر.
جمع بندی
با افزایش محبوبیت NFTها، این احتمال وجود دارد که در آینده ایده ها و موارد استفاده بیشتری را برای آنها مشاهده کنیم. در حال حاضر، برنامه های کاربردی برای NFTها، از یک ایده یا یک پروژه کوچک فراتر نرفته است که برخی از آنها عملی یا محبوب نبوده است. اما برای مسائل اساسی و سادهتر، مانند ایجاد حق انحصار هنر و کلکسیونها، NFTها مطمئناً کاربردی و مفید هستند.
افزایش فروش توکن های غیر مثلی در یک هفته گذشته
با توجه به شرایط اخیر بازار ارز های دیجیتال و اصلاحات اخیر بازار، ارز های مختلف با پروژه های گوناگون اکثرا کاهش قیمت زیادی را تجربه کرده اند.
بورس24 : با توجه به شرایط اخیر بازار ارز های دیجیتال و اصلاحات اخیر بازار، ارز های مختلف با پروژه های گوناگون اکثرا کاهش قیمت زیادی را تجربه کرده اند.
در رابطه با توکن ها غیر مثلی (NFT) نیز، دقیقا همین مسئله وجود دارد. نکته قابل توجه این است که در هفته گذشته و با توجه به دیتا های یک هفتگی درباره NFT ها، فروش این توکن های غیر مثلی در یک هفته اخیر چیزی در حدود 10 درصد افزایش داشته است و در ۷ روز گذشته ۱۴۷ میلیون دلار NFT به فروش رسیده، در حالی که این رقم برای هفته پیش از آن ۱۳۳ میلیون دلار بوده است.
علت اصلی این رشد هفتگی، رشد ۵۴۵ درصدی فروش مجموعه کریپتوپانک ( Cryptopunk ) بوده که بی شک بر میزان فروش کل بازار تاثیر گذاشته است.
توکن غیرمثلی (Non-fungible token) یا NFT چیست؟
توکن غیرمثلی (Non-fungible token) یا بهاختصار NFT، نوعی دارایی دیجیتال منحصربهفرد است. برخلاف بیت کوین، اتریوم و ارزهای دیجیتال دیگر که مثلی هستند و واحدهای تعویضپذیر دارند، هر واحد NFT دارای ویژگیهای خاصی است که آن را از واحدهای دیگر متمایز میکند.
اگر تعریف بالا را درک نکردید، جای نگرانی وجود ندارد، چراکه در ادامه با استفاده از مثالهای متنوع این پدیده جدید را در حوزه ارزهای دیجیتال به بیان ساده توضیح میدهیم. همچنین در این مقاله ضمن اشاره به مزایا و کاربردهای متنوع NFTها، پروژههای مطرح در این زمینه را معرفی کردهایم. در پایان هم بعد از توضیح نحوه فعالیت در پروژههای NFT، بازار و آینده این فضا را بررسی میکنیم.
دارایی مثلی در مقابل دارایی غیرمثلی
قبل از اینکه توضیح بدهیم یک توکن غیرمثلی چیست، لازم است یک قدم عقبتر برویم و تفاوت مثلیبودن یا تعویضپذیر بودن با غیرمثلی بودن یا غیرقابل تعویض بودن را بدانیم.
در اقتصاد، یک کالا (یا پول) در صورتی مثلی یا تعویضپذیر (Fungible) تلقی میشود که واحدهای آن با یکدیگر قابلتعویض باشند و نتوان هیچکدام از آنها را کمارزشتر یا با ارزشتر از دیگری دانست.
بهعنوان مثال، بیت کوین، دلار، ریال و بهطور کلی اسکناسها در دسته داراییهای مثلی قرار دارند. یک اسکناس ۱۰,۰۰۰ تومانی نسبت به یک اسکناس ۱۰,۰۰۰ تومانی دیگر از نظر ارزش کاملاً برابر است و هر دو میتوانند با یکدیگر تعویض شوند و مقدار کالای یکسانی را خریداری کنند. زمانی که یک اسکناس ۱۰,۰۰۰ تومانی به دوست خود قرض میدهید، انتظار ندارید که بعداً دقیقاً همان اسکناس را پس بگیرید.
در مقابلِ داراییهای مثلی، چیزهای غیرمثلی (Non-fungible) قرار دارند که دورتادور ما را فرا گرفتهاند. بهطور کلی میتوان گفت هر چیزی که ابزار مبادله نباشد، غیرمثلی است.
مثلاً لپتاپ شما، تلفن همراه شما و خودروی شما اقلام غیرمثلی هستند. اگر خودروی خود را به دوستتان قرض بدهید تا به مسافرت برود، انتظار دارید دقیقاً همان خودرو را پس بگیرید نه یک خودروی دیگر. برای درک بهتر، بلیط بازی پرسپولیس و استقلال هم غیرمثلی است.
یک نمونه دیگر: تابلوی «مونالیزا»، شاهکار لئوناردو داوینچی، کاملاً غیرمثلی است. آیا کسی میتواند این اثر تاریخی را با یک تابلوی معمولی مبادله کند، با این فکر که هر دوی آنها تابلوی نقاشی هستند؟
فراموش نکنید مثلیبودن یا نبودن نسبی است و بستگی به نگاه ما دارد. مثلاً در مورد بلیط مسابقه فوتبال، اگر ما سه نوع بلیط طبقه پایین، طبقه بالا و جایگاه ویژه داشته باشیم، تمام بلیطهای طبقه پایین نسبت به یکدیگر مثلی هستند، اما نسبت به بلیطهای طبقه بالا و جایگاه ویژه غیرمثلی محسوب میشوند. یا مثلاً در مورد بلیطهای طبقه پایین هم ممکن است بلیط قسمتی که آفتابگیر نیست نسبت به بلیط قسمت آفتابگیر غیرمثلی باشد. با این حال، برای تعیین مثلیبودن یا نبودن، شرایط کلی در نظر گرفته خواهد شد. مثلاً بارها شایعه شده است که دولت آمریکا قصد دارد با استفاده از شماره سریال، برخی از اسکناسهای دلار را که در دستان مجرمان هستند، غیرمعتبر بداند. همچنین ممکن است نهادهای قانونگذار اعلام کنند بیت کوینهای یک آدرس خاص آلوده هستند و کسی حق مبادله آنها را ندارد. با این حال، از دیدگاه عموم اسکناس دلار و بیت کوین مثلی هستند.
همچنین مثلیبودن یا نبودن یک چیز میتواند وابسته به تفکر شخصی باشد. گفتیم یک اسکناس ۱۰,۰۰۰ تومانی مثلی است، اما ممکن است یک اسکناس بهخصوص که برای بقیه معادل همان ۱۰,۰۰۰ تومان ارزش دارد، برای شما یادگاری یک فرد عزیز باشد و حاضر نباشید آن را با یک میلیون تومان هم معاوضه کنید.
توکن غیرمثلی چیست؟
یک توکن غیرمثلی یا آینده توکن های غیر مثلی NFT، یک دارایی دیجیتال (مشابه ارز دیجیتال) است که کمیاب و منحصربهفرد بوده و روی بلاک چین ذخیره و جابهجا میشود. آیتمهای بازیهای کامپیوتری، اقلام کلکسیونی، آثار هنری دیجیتال، بلیط رویدادهای مختلف، نام دامنهها، یک خانه که بهصورت توکن درآمده و … در دسته توکنهای غیرمثلی جای میگیرند.
مالکیت توکنهای غیرمثلی روی بلاک چین ثبت میشود. بلاک چین بهزبان ساده یک دفتر دیجیتال برای ذخیره اطلاعات است. اطلاعات ثبتشده روی بلاک چین میان همه کامپیوترهای متصل، به اشتراک گذاشته میشود و نمیتوان آنها را دستکاری کرد. بنابراین با درنظرگرفتن امنیت و تغییرناپذیری بلاک چینها، مالکیت یک توکن غیرمثلی، معنای واقعی پیدا میکند.
توکنهای غیرمثلی مانند ارزهای دیجیتال معمولی (بیت کوین، اتریوم و …) روی کیف پولهای دیجیتال ذخیره و منتقل میشوند و مالکیت یک NFT به فرد دارنده کیف پول (کلید خصوصی) تعلق دارد. با این حال، این توکنها سه ویژگی مهم دارند که آنها را از ارزهای دیجیتال دیگر متمایز میکند. این ویژگیها عبارتاند از:
منحصربهفرد بودن
توکنهای غیرمثلی همانطور که از نامشان پیداست، منحصربهفرد هستند، یعنی هر کدام ویژگیهای خاصی دارند که در توکن دیگر دیده نمیشود. بهعنوان نمونه، یک خانه ۱۰۰ متری واقع در یک کوچه خاص در یک خیابان خاص و با ظاهری خاص منحصربهفرد است و بنابراین اگر توکن این خانه را بسازیم، توکن هم منحصربهفرد خواهد بود.
کمیاب بودن
کمیابی یکی از ویژگیهای جذاب NFTها است. توسعهدهندگان میتوانند بهصورت نامحدود واحدهای توکن ایجاد کنند، اما اغلب آنها ترجیح میدهند کمیابی توکنهای غیرمثلی خود را تا حد زیادی افزایش دهند. از برخی توکنهای غیرمثلی فقط یک عدد ساخته میشود.
غیرقابل تقسیم بودن
برای خرید بیت کوین لازم نیست حتماً یک واحد بیت کوین بخرید. این ارز دیجیتال تا هشت رقم اعشار قابلتقسیم است و بهعنوان مثال میتوان ۰.۰۰۱ از یک بیت کوین را خریداری کرد. در مقابل، NFTها قابلتقسیم نیستند و تنها بهصورت یک واحد کامل جابهجا میشوند. شما نمیتوانید مثلاً ۰.۰۱ از یک بلیط یا ۰.۰۱ از یک آیتم بازی را بخرید.
مزایای اصلی NFTها
توکنهای غیرمثلی شکل پیشرفتهتر داراییهای دیجیتال غیرمثلی هستند. در حقیقت داراییهای دیجیتال غیرمثلی پس از ظهور اینترنت و گسترش فضای مجازی وارد بازی شدند و مدتهاست که وجود دارند. مثلاً مدتهاست که ما در بازیهای کامپیوتری آیتمهای مجازی مختلف را به دست میآوریم و ذخیره میکنیم و سالهاست که از طریق اینترنت بلیط رویدادهای مختلف را تهیه میکنیم. پس توکنهای غیرمثلی دقیقاً چه مشکلاتی را حل میکنند؟ پاسخ در دو مزیت اصلی این توکنها نهفته است:
مالکیت حقیقی
شرکت فروشنده بلیط خیلی راحت میتواند بلیطی را که برای یک رویداد خریدهاید، باطل کند. همچنین در بازیهای کامپیوتری امروزی، شما مالک واقعی یک آیتم بازی نیستید و این آیتمها در خارج از بازی ارزشی ندارند. یا اگر بخواهیم مثال دیگری بزنیم، آیا نام کاربری اینستاگرام شما واقعاً متعلق به خودتان است یا شرکت فیسبوک؟
در مورد NFTها موضوع فرق میکند. فناوری بلاک چین با استفاده از توزیع داده و رمزنگاری به کاربران مالکیت واقعی میبخشد.
برای درک بهتر این موضوع تصور کنید یک سند مالکیت را به یک جمع ۱۰۰ نفری (اعضای بلاک چین) نشان دهید و همه با تلفنهای همراه خود از آن عکس بگیرند (یک نسخه ذخیره کنند). حالا اگر کسی بخواهد بگوید که این دارایی به من تعلق دارد (تقلب)، برای آن جمع (بلاک چین) پذیرفته نیست، چون آنها یک نسخه از سند مالکیت را در اختیار دارند.
قابلیت انتقال و معامله
توکنهای غیرمثلی میتوانند خیلی سریع و آسان روی کیف پولهای دیجیتالی در موبایل و کامپیوتر شخصی منتقل و در صرافیها معامله شوند. با کمک این نوآوری خیلی راحت میتوانید یک آیتم بازی، بلیط و داراییهای دیگر را با پول واقعی به فروش برسانید یا آنها را در بازار آزاد از کاربران دیگر بخرید.
موارد کاربرد NFTها
هنر دیجیتال
برای هنرمندانی که در عرصه دیجیتال فعالیت میکنند، محافظت از کپی رایت یا همان حق نشر همیشه یک چالش اساسی بوده است و امروزه سرقت آثار هنری در دنیای دیجیتال به راحتیِ آب خوردن است. در طرف دیگر، با استفاده از نوآوری NFT یک نفر میتواند یک اثر هنری را خریداری کرده و در یک فضای دیجیتال به رخ دیگران بکشد. با استفاده از بلاک چین، مالکیت فرد (کلید خصوصی) بر اثر هنری اثبات میشود. با حذفشدن واسطهها هنرمندان هم میتوانند سود بیشتری کسب کنند.
کلکسیونیها
یک تمبر قدیمی متعلق به ۷۰ سال پیش امروز هیچ کاربردی ندارد، اما بسیار ارزشمند است و کلکسیونرهای تمبر برای آن سر و دست میشکنند. یکی از کاربردهای اصلی توکنهای غیرمثلی ایجاد داراییهای دیجیتال کلکسیونی است. مثلاً یک کارت خاص فوتبال از بازیکن مورد علاقه شما که فقط یکی از آن وجود دارد، میتواند بهصورت توکن در اختیار شما باشد و هر روز شاهد افزایش ارزش آن باشید. در ادامه مقاله بیشتر در مورد این کاربرد توکنهای غیرمثلی میخوانید.
امروزه در بازیهای کامپیوتری نمیتوانید بهعنوان مثال یک سلاح یا یک لباس (اسکین) خاص را به فروش برسانید. اما اگر آیتمهای بازی را به توکن تبدیل کنیم، خیلی راحت میتوان آنها را حتی در خارج از بازی و در صرافیهای آنلاین در قبال پول یا ارزهای دیجیتال دیگر به فروش رساند. بازیهای مبتنی بر بلاک چین بهسرعت در حال گسترش هستند و توکنهای غیرمثلی جزء جداییناپذیر آنها خواهند بود.
داراییهای مجازی
تیم Ethereum Name Service که ارائهدهنده دامنه .ETH است، این دامنهها را به توکنهای غیرمثلی تبدیل کرده است. به این ترتیب مالکیت این دامنهها تضمین شده است؛ برخلاف دامنههای متمرکز که شرکتهای متمرکز مالکشان هستند. همچنین بهراحتی و بدون نیاز به واسطه میتوان این دامنهها را معامله یا منتقل کرد.
از طرف دیگر، امروزه افراد با NFTها میتوانند در دنیاهای مجازی فعالیت کنند و زمین، خانه، وسایل و لباس خاص خود را داشته باشند و در صورت تمایل آنها را معامله کنند. در ادامه با پروژههای مطرح در این زمینه آشنا خواهید شد.
داراییهای دنیای واقعی
با استفاده از نوآوری NFTها و بلاک چین میتوان یک خانه، زمین یا هر دارایی دیگر در دنیای واقعی را به توکن تبدیل کرد و به این ترتیب معاملات این داراییها بهسادگی ارسال یک پیامک خواهد بود. با این حال، هنوز اغلب مراجع قضایی و حقوقی این توکنها را به رسمیت نمیشناسند و از طرفی چالشهای فنی فراوانی هم وجود دارد. بنابراین میتوان گفت برای رسیدن به روزی که فردی توکن خانهاش را در گوشی موبایلش داشته باشد، راه درازی در پیش است.
همه ما دارای صفات و ویژگیهایی هستیم که کاملاً منحصربهفرد هستند. ظاهر، وضعیت تحصیلات، سوابق پرشکی و هزاران ویژگی دیگر ما با دیگری کاملاً متفاوت است. توکنهای غیرمثلی میتوانند همه این موارد را بهصورت دیجیتالی در بیاورند و کنترل واقعی دادههای ما را به خودمان بسپارند.
اگر در مورد این کاربردها کمی گیج شدهاید، جای نگرانی نیست. در ادامه از چندین پروژه مطرح در حوزه NFT نام میبریم و نحوه کارشان را توضیح میدهیم تا بهتر بتوانید کاربردها را درک کنید.
NFTها چگونه ساخته میشوند؟
بلاک چین اتریوم بزرگترین میزبان NFTها است و استانداردهای متعددی برای ایجاد توکن غیرمثلی روی اتریوم ارائه شده است. توسعهدهندگان اتریوم میتوانند با کمک استانداردهای NFT پروژههای خود را ایجاد کنند. در زمان نگارش این مطلب، استانداردهای اصلی اتریوم برای ساخت توکن غیرمثلی عبارتاند از:
ERC۷۲۱
استاندارد ERC721 اولین استاندارد ارائهشده برای NFT در اتریوم بود که کریپتوکیتیز با موفقیت از آن استفاده کرد. در این استاندارد، مالکیت هر توکن برای هر آدرس مشخص میشود و قابلیت انتقال در آن تعبیه شده است. کد این نوع توکنها با استفاده از زبان برنامهنویسی سالیدیتی نوشته میشود.
ERC۱۱۵۵
استاندارد ERC1155 که تیم انجین کوین آن را ارائه کرده است، این امکان را برای توسعهدهندگان فراهم میکند تا بتوانند توکنهای نیمهمثلی (semi-fungible) ایجاد کنند. بهعنوان مثال، اگر ما در یک بازی کامپیوتری آیتم «شمشیر» داشته باشیم و بخواهیم مثلاً ۱,۰۰۰ مورد از آنها را در اختیار بازیکنان مختلف قرار دهیم، این استاندارد به کمک ما میآید. بهعبارت دیگر، برخلاف ERC721 که آینده توکن های غیر مثلی هر توکن فقط میتوانست متعلق به یک نفر باشد، در اینجا میتوانیم تعدادی آیتم یکسان را بین آدرسهای مختلف تقسیم کنیم.
بهجز اتریوم، روی بلاک چینهای دیگر مانند ایاس (EOS) و کازماس (Cosmos) هم که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی میکنند، امکان صدور توکن غیرمثلی وجود دارد، اما توسعهدهندگان همچنان اتریوم را بهدلیل وجود ابزارهای متعدد به دیگر بلاک چینها ترجیح میدهند.
وضعیت بازار NFTها و آینده
بازار توکنهای غیرمثلی در مقطع فعلی (اواسط ۲۰۲۰) بسیار کوچک است و نمیتوان آن را با بازار توکنهای مثلی مقایسه کرد. طبق دادههای وبسایت nonfungible.com، حجم معاملات هفتگی بازار NFTها در حال حاضر کمتر از ۲ میلیون دلار است.
از نظر حجم معاملات (خریدوفروش داراییها)، در حال حاضر ۷ پروژه برتر حوزه NFT عبارتاند از:
- AXIE INFINITY (بازی نگهداری و جمعآوری حیوانات خانگی دیجیتالی)
- SUPERRARE (بازار معاملات آثار هنری دیجیتال)
- SORARE (بازی فوتبال فانتزی مبتنی بر بلاک چین)
- CRYPTOVOXELS (دنیای مجازی)
- MAKERSPLACE (بازار معاملات آثار هنری دیجیتال)
- DECENTRALAND (دنیای مجازی)
- CRYPTOKITTIES (بازی جمعآوری گربههای دیجیتالی)
با این حال، از نظر تعداد کاربر و میزان فعالیت روی بلاک چین، دو بازی GODS UNCHAINED و CRYPTOKITTIES بیشتر از بقیه پروژهها شبکه اتریوم را شلوغ کردهاند.
طبق دادههای کوین تلگراف، بازار NFT سال ۲۰۱۹ را با ارزش کل حدود ۲۱۰ میلیون دلار به پایان برد. پیشبینی میشود این عدد در سال ۲۰۲۰ با ۵۰٪ افزایش به بیش از ۳۱۵ میلیون دلار برسد.
اگرچه حوزه NFT هنوز کوچک است، با توجه به کاربردهای جالب توکنهای غیرمثلی و افزایش توجه رسانهها، به نظر میرسد که در سالهای آینده شاهد ورود بازیگران بزرگی به این فضا باشیم.
در مقطع فعلی، اصلیترین چالش این بازار مشکلات فنی است. اتریوم، بزرگترین میزبان این توکنها، شبکه نسبتاً آهستهای دارد و در حال حاضر فعالیت در پروژههای NFT هزینه (کارمزد) زیادی را روی دست کاربران میگذارد. اشاره این نکته خالی از لطف نیست که هجوم کاربران به پلتفرم کریپتوکیتیز در اواخر سال ۲۰۱۷ شبکه اتریوم را برای مدتی از کار انداخت.
چالش دیگر در این فضا، بحث کلاهبرداری است. بدون اغراق میتوان گفت ۹۰٪ پروژههای حوزه ارزهای دیجیتال یا کلاهبرداری هستند و یا بدون هدف پیش میروند که سرانجامشان چیزی جز نابودی نیست. فراموش نکنید ساخت توکن امروزه با چند دلار هزینه برای هر کسی ممکن است، بنابراین مراقب باشید که در دام پروژههای خوش رنگ و لعاب اما پوچ نیفتید.
مانند حوزه دیفای (پروژههای مالی غیرمتمرکز) که پر از تبلیغات دروغین و ایدههای اغراقآمیز است، حوزه NFT هم ممکن است در آیندهای نزدیک وارد فاز جنون و حباب شود و شاهد اوجگیری تعداد زیادی پروژه بیمصرف باشیم.
توکن غیرمثلی (Non-fungible token) یا NFT چیست؟
توکن غیرمثلی (Non-fungible token) یا NFT چیست؟ توکن های nft کدامند؟ چگونه توکن NFT بخریم؟ شاید در مورد توکن های NFT یا غیر مثلی صحبتهایی به گوشتان خورده باشد. برای آشنایی با توکن های غیرمثلی حتماً این مقاله را تا انتها مطالعه کنید. در این مقاله از مزایا و نحوه ساخت این توکنها و… نکات جامعی را قرار دادهایم که امیدواریم با خواند آن لذت ببرید.
توکن غیرمثلی یا NFT چیست؟
توکن غیرمثلی یا NFT چیست؟
اولین سؤالی که برای کاربران پیش میآید این است که توکن غیرمثلی چیست؟ درواقع توکن های NFT دارایی مشابه با ارزهای دیجیتال هستند. فضایی که آنها بهعنوان محیط کار استفاده میکنند، همان بلاک چین میباشد. توکن های غیرمثلی (NFT) منحصربهفرد و کمیاب هستند؛ بنابراین ارزش زیادی برای صاحبان خود دارند.
برای مثال از توکن های غیرمثلی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• وسایل کلکسیونی
• آثار هنری دیجیتال
• بلیت رویدادها
• نام دامنه (نام سایت)
• موارد بازیهای کامپیوتری
• و…
توکن های غیرمثلی مانند کریپتوکارنسیها از بلاک چین برای مشخصکردن مالکیت استفاده میکنند. برای آشنایی با بلاک چین و نحوه عملکرد، مقاله آن را در بایننس فارسی مطالعه بفرمایید. باتوجه به الگوریتمهایی که در بلاک چین وجود دارد، امنیت بسیار بالایی برقرار است و فضای مناسبی برای ذخیره معاملات NFT میباشد.
در ادامه به برخی از ویژگیها و مزایای توکن های غیرمثلی اشاره میکنیم.
مزایای توکن های غیرمثلی یا توکن های NFT چیست؟
مزایای توکن های غیرمثلی یا توکن های NFT چیست؟
1- توکن های NFT کمیاب هستند
باتوجه به کمیاب بودن توکن های غیر قابل معاوضه، ارزش زیادی در بازار دارند. توکن های NFT مانند بیت کوین دارای محدودیت تعداد نیستند و توسعه دهندگان آنها برای ساخت توکن جدید کار سختی در پیش ندارند؛ اما با محدودکردن تعداد آن قصد دارند ارزش توکنها را بیشتر کنند.
2- توکن های غیر مثلی، تقسیمناپذیر هستند
توکن های NFT به این صورت هستند که نمیتوان مانند ارزهای دیجیتال آن را به قسمتهای کوچکتر تبدیل کرد. تنها راه برای خرید یک بازی یا بلیت، پرداخت مبلغ آن به صورت یک واحد کامل است.
3- توکن های غیرقابل معاوضه، یکتا هستند
یکی از ویژگیهای مهم و مزیت توکن های NFT یکتا بودن آنهاست. این توکنها دارای اطلاعات ثابتی هستند که نشانهای از اصالت آنها میباشد.
4- قابل انتقال بودن توکن های NFT
توکن و کوینهای ارزهای دیجیتال قابلیت انتقالپذیری دارند، به این معنا که میتوان مقداری اتریوم را از کیف پول دیجیتالی به کیف پول دیگر انتقال داد. اما توکن های غیرمثلی در بازارهای مخصوصی خرید و فروش میشوند که در ادامه در مورد آن توضیحاتی ارائه میکنیم.
5- منحصر به فرد بودن توکن های NFT
هر کدام از توکن های NFT ویژگی خاص مخصوص به خود را دارند که در سایر توکنها مشاهده نمیشود.
6- حق مالکیت توکن های غیرقابل معاوضه حفظ میشود
همانطور که گفتیم این نوع از توکنها روی بلاک چین قرار دارند. بلاک چین نیز غیرمتمرکز بوده و امکان ایجاد تغییرات در آن وجود ندارد؛ بنابراین زمانی که یک خریدار خانهای را میخرد، تمام اطلاعات آن در بلاک چین ثبت و ذخیره میشود.
موارد کاربرد توکن های NFT چیست؟
موارد کاربرد توکن های NFT چیست؟
کلکسیون
شاید افرادی را بشناسید که سکههای قدیمی را جمعآوری میکنند و یا تمبرهای نایاب را در کلکسیون خود نگهداری میکنند. این اجناس برای افرادی مهم و حائز اهمیت است. این افراد میتوانند دارایی دیجیتالی خود را به کمک توکن های NFT در کلکسیون خود نگهداری کنند.
بهعنوان مثال فرض کنید شما مشغول جمعآوری سنگهای قیمتی هستید و یکی از کاربران سنگی قیمتی و بسیار کمیاب دارد. شما سنگ را خریداری میکنید و ارزش آن به شکل توکن در اختیار شما قرار میگیرد.
در بازیهای موبایل و کامپیوتری برای اضافهکردن امکانات جدید به بازی از جمله خرید لباس برای شخصیت، خرید تفنگ و… باید هزینهای پرداخت کنید. این هزینه شامل برخی موارد و یا تمامی آنها میباشد. در صورتی که میتوانید آیتم موردنظر را به توکن تبدیل کنید و آن را در صرافیها آنلاین به فروش بگذارید. امکان خرید و فروش توکن موردنظر بهصورت ارز دیجیتال و پول فیات وجود دارد.
هنر دیجیتال
امروزه آمار جعل آثار هنری بالا رفته و کلاهبرداریهای زیادی از این طریق صورت میگیرد. یکی از کاربردهای توکن های NFT این است که فرد مقابل میتواند یک اثر هنری را خریداری کند، اما حق مالکیت اثر هنری در بلاک چین ثبت و ذخیره میشود و امکان نقض کپیرایت اثر وجود ندارد. همچنین با حذف واسطهها هنرمندان اصلی آثار سود خوبی دریافت میکنند.
سرمایه و دارایی مجازی
تیمی به نام «Ethereum Name Service» که ارائهدهنده دامنههای اینترنتی (ETH.) هستند. این تیم دامنهها را به توکن های NFT و غیرقابل مثلی تبدیل میکند؛ بنابراین حق مالکیت دامنه برای خریدار محفوظ است و شرکتهای متفرقه مالکیتی بر دامنه ارائه شده ندارند.
سرمایه و داراییهای فیزیکی
با استفاده از توکن های غیرقابل معاوضه میتوانید داراییهای خود مانند: خانه، ماشین، لباس و… را به توکن تبدیل کنید. برای فروش داراییهای خود کافی است یک معامله ساده انجام دهید و سرانجام هزینه آن را دریافت کنید.
هویت
همه انسانهای روی کرده زمین دارای نام و اطلاعات هویتی هستند که تنها خودشان از آن اطلاعات و هویت استفاده میکنند. این اطلاعات شامل: رنگ مو، نام، محل سکونت، گروه خونی و… است. علاوه بر موارد گفته شده در قسمتهای قبلی، میتوانید این اطلاعات را به توکن تبدیل کرده و مدیریت آنها را به دست خود بگیرید.
توکن های NFT چگونه ساخته می شوند؟
توکن های NFT چگونه ساخته می شوند؟
یکی از بلاک چینهایی که از توکن های NFT استقبال میکند، بلاک چین اتریوم است. بلاک چین اتریوم استاندارهای زیادی برای ایجاد توکن های NFT دارد و برای ساخت آنها بسیار مناسب میباشد. در ادامه مقاله به تعدادی از استانداردهای اتریوم برای ساخت توکن های غیرقابل معاوضه اشاره میکنیم:
استاندارد ERC721
یکی از استاندارهای اتریوم که البته نخستین آنها میباشد استاندارد ERC721 است. در این استاندارد، حق مالکیت هر فرد برای هر توکن تعیین میشود که قابلیت انتقال آن در شبکه وجود دارد. کدهایی که برای برنامهنویسی این توکنها مورد استفاده قرار میگیرد، زبان سالیدیتی است.
استاندارد ERC1155
استاندارد ERC1155 به توسعه دهندگان این امکان را میدهد تا توانایی ساخت توکن های نیمه مثلی (semi fungible) را داشته باشند. تیم انجین کوین استاندار ERC1155 را برای استفاده، ارائه کرده است. توکن های نیمه مثلی این قابلیت را برای کاربران فراهم میکنند که چند فرد از یک آیتم یکسان استفاده کنند.
برخلاف استاندار ERC721 این تغییرات در استاندارد ERC1155 ایجاد شده است و دسترسی بیشتری نسبت به استاندارد قبلی دارد؛ زیرا در استاندارد قبلی تنها یک نفر میتوانست از یک توکن استفاده کند.
علاوه بر اتریوم بلاک چینهای دیگری مانند «ایاس» و «کازماس» نیز از قراردادهای هوشمند پشتیبانی کرده و امکان ساخت توکن های NFT در آنها وجود دارد. اتریوم نیز به دلیل داشتن امکانات بیشتر از سایر بلاک چینها موجب شده تا توسعه دهندگان زیادی از آن استفاده کنند.
چطور می توان در پروژه های NFT شرکت کرد؟
چطور می توان در پروژه های NFT شرکت کرد؟
برای شرکت در پروژه های توکن های غیرمثلی کار سختی در پیش ندارید. در ادامه مقاله روش ورود به این پروژهها را بیان میکنیم. با این حال توسعه دهندگان این برنامهها قصد دارند دسترسی سادهتری برای افراد تازهکار قرار دهند تا بهراحتی توانایی استفاده از خدمات NFT را داشته باشند.
یکی از معایب توکنیهای NFT این است که به دلیل مقیاسپذیر نبودن شبکهها بلاک چین، کارمزد فعالیتهای انجام شده، بسیار زیاد است. همچنین زمانی که توکنی را خریداری میکنید، خریداری برای آن وجود ندارد. برخلاف ارزهای دیجیتال که در برخی معاملات، تنها چند ثانیه زمان لازم است تا مقدار در نظر گرفته به فروش برسد.
بنابراین بعد از خرید توکن غیرقابل معاوضه، باید به دنبال مشتری باشید تا توکن شما را خریداری کند. در حال حاضر دولتها و کشورهای زیادی به این پروژههای توجه خاصی ندارند. تاکنون برای کاربرانی که از توکن های NFT استفاده میکنند، بیشتر جنبه سرگرمی داشته است
شاید بپرسید آیا تمامی پروژه های NFT یکسان هستند؟ خیر. فعالیتهایی که در هر پروژه انجام میشود با پروژههای دیگر متفاوت است؛ اما به طور آینده توکن های غیر مثلی کلی برای استفاده از پروژه های غیرمثلی، مراحلی که در ادامه توضیح میدهیم اجرا میشود:
مرحله اول: ورود به سایت پروژه انتخاب شده
در مرحله اول، اولین قدم ورود به سایت پروژه موردنظر است. توجه داشته باشید که بیشتر پروژههای موجود در نسخه دسکتاپ قابل اجرا هستند و این مورد به دلیل نوپا بودن و قرارداشتن در مراحل ابتدایی کار وجود دارد.
یکی از پروژههایی که کاربران زیادی از آن استقبال کردهاند، کریپتوکیتیز نام دارد. برای ورود به این پروژه باید وارد وبسایت «cryptokitties.co» شده و روی استارت کلیک کنید. سپس یک ایمیل وارد کنید و نام مستعاری برای خود در نظر بگیرید.
تعدادی از پروژهها وجود دارند که باید نرمافزار آنها را دانلود و نصب کنید. فراموش نکنید که نسخه اصلی را حتماً از وبسایت رسمی پروژه دانلود کنید.
مرحله دوم: نصب کیف پول دیجیتال
به دلیل محبوبیت فراوان کیف پول متامسک، در اکثر پروژهها آن استفاده میشود. همانطور که در جریان هستید پروژههای NFT غیرمتمرکز هستند و نیاز به نصب کیف پولهای (Wallet) دیجیتالی دارند. زمانی که وارد یکی از پروژهها شوید، باید کیف پول خود را به آن متصل کنید تا تراکنشها خرید و فروش در آن ثبت شوند.
البته در نظر داشته باشید که برخی از پروژهها از والت خاصی استفاده کرده و شما به همین منوال باید از آن استفاده کنید. متامسک (Metamask) یکی از والتهای پرطرفدار در این حوزه است که متنباز بوده و از امنیت بالایی برخوردار است. کیف پول متامسک روی نسخههای کروم و فایرفاکس، بهصورت اکستنشن (افزونه) قابل نصب است. متامسک یکی از والتهای اختصاصی اتریوم است.
مرحله سوم: واریز انواع توکن به والت برای خرید و فروش
برای فعالیت در برخی پروژهها، تنها راه فعالیت این است که باید توکن بخرید. بهعنوان مثال پروژههای کریپتوکیتیز و… در این دسته قرار دارند و برای آغاز فعالیت باید با اتر گربهای خریداری کنید.
درواقع برای فعالیت در پروژههای NFT باید مقداری ارز دیجیتال در والت خود نگهداری کنید. طبق گفتههای قبلی بیشتر پروژهها در بلاک چین اتریوم قرار داشتند؛ بنابراین بیشتر خرید و فروشها با ارز دیجیتال اتریوم صورت میگیرد. اما پروژههایی وجود دارند که از رمزارز مخصوصی استفاده میکنند.
پروژههای NFT در آینده سر و صدای زیادی به پا میکنند و مانند فناوریهای دیگر خدمات بسیار خوبی برای کاربران خود ارائه میکنند. پروژههای NFT امروزه بخش کوچکی از بازار خود را به گردش درآوردهاند و بیشتر در زمینه بازیهای کامپیوتری و آثار هنری دیجیتال و… فعالیت دارد. باتوجه به اینکه حوزه توکن های غیرمثلی نوپا هستند، افراد زیادی از نحوه کارکرد آن مطلع نیستند و همین امر برای کلاهبرداری کافی است.
بنابراین میتوان توکن های غیرمثلی (NFT) را در گوشهای از کارهای خود قرار داده و در زمان مناسب به آن ورود پیدا کنیم. اگر برای ساخت کیف پول متامسک اقدام نکردهاید میتوانید از مقاله آموزش کامل کیف پول متامسک (MetaMask) آن را فراگرفته و والت خود را برای پروژه های NFT و ارزهای دیجیتال بسازید.
آشنایی با انواع توکن NFT (توکنهای تعویضناپذیر)
توکنهای تعویضناپذیر (غیرمثلی) یکی از جالبترین موضوعات سال 2021 در دنیای داراییهای دیجیتال هستند.
NFT ها داراییهای دیجیتال منحصربهفرد و مبتنی بر فناوری بلاک چین هستند که در دوران اخیر بسیار محبوب شدهاند.
در نتیجه، علاقه به یافتن و درک انواع توکن NFT نیز افزایش یافته است.
بسیاری علاوه بر چشمانداز تغییر مدیریت سنتی داراییها، به آینده و پتانسیل اقتصادی NFTها نیز امیدوار هستند.
رشد تدریجی قابلمشاهده حوزه توکنهای تعویضناپذیر میتواند ضامن فرصتهای بینظیری برای سازندگان و سرمایهگذاران این توکنها باشد.
بنابراین، داشتن تصویری واضح از انواع توکن NFT میتواند به تصمیمگیری بهتر در سفر ماجراجویانه کاربران این توکنها کمک کند.
خیزش انقلابی انواع توکن NFT
توکنهای دیجیتال چیز جدیدی در دنیای فناوری نیستند.
در واقع، فقط پس از مارس 2021 و با حراج اثر هنری هنرمند دیجیتالی که بهنام بیپل (Beeple) شناخته میشود، توکنهای تعویضناپذیر نیز توجه جهان را به خود جلب کردند.
افراد معروفی همچون جک دورسی، مدیرعامل توییتر و ایلان ماسک نیز با تمجید از توکنهای NFT بر محبوبیت آنها افزودند.
اثر هنری دیجیتالی بیپل که در مارس ۲۰۲۱ به قیمت ۷۰ میلیون دلار فروخته شد.
جالب است بدانید که اولین توکن تعویضناپذیر در سال 2014 ایجاد شد و شش سال طول کشید تا در نیمه اول سال 2021، ارزش کل بازار توکنهای تعویضناپذیر به رقمی حدود 2 میلیارد دلار برسد.
این در حالی است که فقط یک سال پیش از آن، ارزش کل فروش NFTها تقریباً 250 میلیون دلار بود.
توکنهای تعویضناپذیر توکنهایی دیجیتال یا رمزنگاریشده هستند که ویژگی اصلی آنها یگانهبودنشان است؛ برای اثبات این یگانگی، توکنهای NFT روی بلاک چین ثبت میشوند.
توکنهای تعویضناپذیر میتوانند نسخههایی توکنیزهشده از داراییهای واقعی یا داراییهای کاملاً دیجیتالی باشند.
دستهبندی انواع توکن NFT
با این همه، ارتباط تنگاتنگ NFTها با هنر یکی از ویژگیهای برجسته این توکنهاست که میتواند برای بسیاری از تازهواردان به دنیای NFT گیجکننده باشد.
در واقع، NFTها فقط به حوزه هنر محدود نمیشوند، بلکه انواع توکن NFT با ویژگیهای منحصربهفرد و موارد استفاده متمایز وجود دارند.
انواع توکن NFT را میتوان به سه دسته اصلی و رایج تقسیم کرد:
- آثار اصل یا کپی مستند در شبکه بلاک چین یا دفترکل توزیعشده: این توکنهای تعویضناپذیر روی شبکه بلاک چین ایجاد میشوند و روی شبکه بلاک چین باقی میمانند.
- توکنهایNFTکه حق مالکیت اثر را ارائه میدهند: این داراییها شامل عرضه NFT به افراد بهمنظور اعطای حق مالکیت دارایی میشود.
- فرادادهNFTکه شامل ارائه مالکیت فایلهای فراداده مربوط به اینترنت است: فراداده NFT نیز دسته مهم دیگری است که به توکنهای تعویضناپذیر پیوند میخورد. در این حالت، فرد حق مالکیت NFT را دریافت نمیکند و فقط میتواند از آن استفاده کند.
کاربردهای انواع توکن NFT
گمانهزنیهای مختلفی در خصوص پتانسیل توکنهای NFT و ارزش و خطرات مربوط به آنها وجود دارد.
توکنهای تعویضناپذیر میتوانند بهواسطه عملکرد بلاک چین، اصالت و جزئیات یک آینده توکن های غیر مثلی دارایی را نشان دهند.
این توکنها میتوانند به نگهداری، محدودسازی یا عدم اجازه دسترسی به حقوق افراد در خصوص داراییهایشان کمک کنند و حقوق انحصاری مالکیت را ارتقاء دهند.
توسعه زیرساختها و نوآوری روبهرشد جهان NFTها میتواند کارایی این توکنها را در بخشهای مختلف تقویت کند. بنابراین، منطقی است که انتظار ظهور انواع جدیدی از NFTها را داشته باشیم. در این بخش، سعی میکنیم به برخی از انواع توکنهای NFT که در حال حاضر محبوبیت بیشتری دارند، بر حسب کارکرد نگاهی بیندازیم.
کلکسیونیها
یکی از اولین نمونهها یا انواع NFT با توسعه کریپتوکیتیز (CryptoKitties) ایجاد شد.
شخصیتهای کریپتوکیتیز توکنهایی آنلاین و کلکسیونی هستند.
در واقع، کریپتوکیتیز را میتوان اولین مورد کاربرد توکنهای تعویضناپذیر دانست. گفتنی است محبوبیت کریپتوکیتیز در سال 2017 به حدی رسید که باعث ترافیک شبکه اتریوم شد.
کریپتوکیتیز یکی از نمونههای جالب فهرست انواع توکن NFT است؛ این توکنها بچهگربههای دیجیتالی هستند که با ویژگیهای متمایزی خود محبوبتر و مطلوبتر از سایر شخصیتها میشوند.
بچهگربههای دیجیتالی در بازی کریپتوکیتیز اولین کاربردهای توکن تعویضناپذیر را رقم زدند.
آثار هنری
فرآیند خلق و عرضه آثار هنری نیز یکی دیگر از کاربردهای برجسته NFT است.
انواع توکن NFT در این حوزه به هنر دیجیتالی اطلاق میشود که دارای ویژگیهایی منحصربهفرد باشد و همزمان خلاقیت و فناوری را با هم ترکیب کند.
در حال حاضر، نسخههای محدودی از چندین اثر هنری تحت شرایطی ویژه در گردش هستند. استفاده از اوراکل و قراردادهای هوشمند میتواند به هنرمندان در ایجاد تصاویری که در شبکههای بلاک چین نمایش داده میشوند، کمک کند. توکنهای NFT هنر دیجیتال نیز مشوق مشارکت کاربران در این حوزه هستند.
توکنیزهکردن داراییها و آثار هنری در دنیای واقعی میتواند مشوق موثری برای پذیرش توکنهای تعویضناپذیر باشد.
امکان ترکیب بلاک چین و اینترنت اشیا (IoT) با هم چشماندازهای جالبی در قالب اسکن کد یا برچسب روی داراییها ارائه میدهد.
انواع توکن NFT در آثار هنری ثبت آسان مالکیت آثار هنری در دنیای واقعی را برای آینده توکن های غیر مثلی کاربران به ارمغان میآورد.
در مقابل، کاربران نیز میتوانند سابقه کامل یک اثر هنری، مانند مالکیت قبلی و قیمتهای پیشین اثر را به کمک این توکنها بیابند و بررسی کنند.
بلیت رویدادها (Event ticket)
یکی دیگر از کاربردهای خوشآتیه NFTها مربوط به بلیت رویدادهای مختلف است.
این نوع توکن تعویضناپذیر به افرادی که در رویدادهایی همچون جشنوارههای موسیقی و کنسرتها شرکت میکنند، اجازه میدهد تا هویت و بلیت خود را تأیید کنند.
مدیران رویدادها میتوانند تعداد مشخصی بلیت NFT را در پلتفرم بلاک چین عرضه کنند تا مشتریان این بلیتها را از طریق حراج خریداری و آنها را در کیف پول موبایلی خود با دسترسی آسان ذخیره کنند.
بیشتر بخوانید: روش خرید NFT
موسیقی و رسانه
موسیقی و حق مالکیت آثار موسیقایی با توسعه توکنهای NFT وارد جریان تازهای میشود.
حوزه موسیقی و رسانه نیز در حال آزمایش NFT است که میتواند زیرگروه مهم دیگری از کاربردهای انواع توکن NFT ایجاد کند.
پیونددادن فایلهای موسیقی و رسانهای به توکنهای تعویضناپذیر میتواند دریافت یا اعطای حقوق مالکیت اثر هنری را بسیار آسان و دسترسپذیر کند.
دو پلتفرم برجستهای که به هنرمندان در عرضه موسیقی همراه با حق مالکیت کمک میکنند، پلتفرمهای رِیریبل (Rarible) و مینتبیس (Mintbase) هستند.
موسیقی و حق مالکیت آثار موسیقایی با توسعه توکنهای NFT وارد جریان تازهای میشود.
در این پلتفرمها و سایر پلتفرمهای مشابه، هنرمندان از تماس مستقیم با طرفداران و مخاطبان خود برخوردار میشوند و شنوندگان نیز تجربه ممتازی کسب میکنند.
حق مالکیت انحصاری در خرید NFT یکی از مهمترین دلایل رشد توکنهای تعویضناپذیر در صنعت موسیقی است که میتواند چشمانداز قابلاعتمادی برای کاهش کپی غیرمجاز و واسطهگری در دنیای موسیقی باشد.
بازی و گیمینگ
یکی از انواع رایج NFT در حوزه بازی عمدتاً بر اقلام درونبازی متمرکز است.
NFTها بهسرعت موردعلاقه توسعهدهندگان بازیها و گیمرها قرار گرفتهاند.
مالکیت آیتمهای درونبازی و سابقه آنها با توکنهای NFT قابلثبت است و این امر میتواند به گسترش اقتصاد درونبازی بینجامد.
مهمتر از همه، انواع توکنهای NFT در حوزه بازیهای رایانهای مزایای بسیاری برای بازیکنان به ارمغان آوردهاند.
اگرچه آیتمهای کلکسیونی درونبازی ملزومات مهمی برای تجربه بهتر از بازیها به شمار میروند، توکنهای NFT میتوانند حتی ارزش این آیتمها را نیز تغییر دهند.
فروش این آیتمها خارج از پلتفرم بازی به گردش پول و اقتصاد بازی کمک میکند. در مقابل، سازندگان و توسعهدهندگان بازی نیز با عرضه توکنهای تعویضناپذیر میتوانند برای فروش هر مورد در بازار آزاد حق امتیاز دریافت کنند.
یکی از محبوبترین کاربردهای حال حاضر توکنهای تعویضناپذیر در بازیهای جالبی همچون اکسی اینفینیتی دیده میشود.
داراییهای واقعی
در حال حاضر، تعداد NFTهایی که نماینده داراییهای دنیای واقعی باشند، اندک است؛ با این حال، پیشرفت در حوزه NFT میتواند توکنیزهکردن داراییهای واقعی را امکانپذیر کند.
بهعنوان مثال، بسیاری از پروژههای NFT در حال حاضر در حوزه املاک و مستغلات یا کالاهای لوکس فعالیت میکنند.
توکنهای NFT را میتوان بهعنوان سندهای مالکیتی در نظر گرفت که فرآیند خرید و فروش خودرو یا خانه را تسهیل میکنند.
در حقیقت، افراد میتوانند از فرصتی که توسط توکنهای NFT به وجود آمده است، برای داراییهای جهان واقعی نیز استفاده کنند.
احراز هویت
یکی از ویژگیهای مهم توکنهای تعویضناپذیر کمیاببودن آنهاست.
هر NFT منحصربهفرد است و نمیتوان آن را با توکن دیگری جایگزین کرد. توکنهای NFT احراز هویت نیز مشابه توکنهای NFT بلیت رویدادها عمل میکنند.
آنها میتوانند شناسههای منحصربهفردی برای پشتیبانی از سیستمهای مدیریت هویت افراد باشند.
برجستگی کاربرد NFTهای مبتنی بر هویت در زمینه گواهینامهها و مجوزها مشهودتر است. ارائه گواهینامهها و مجوزهای توکنیزهشده برای اثبات و تأیید سوابق افراد تأثیر شگرفی در حوزه مدیریت هویت خواهد داشت.
علاوه بر این، توکنهای NFT مبتنی بر هویت به افراد کمک میکنند تا اسناد و مدارک مربوط به هویت خود را بدون خطر ازدستدادن ذخیره کنند.
میمها و شوخیها
یکی از جالبترین انواع NFT، فروش میمها (meme) یا همان شوخیهای تصویری در قالب توکن تعویضناپذیر است.
در حال حاضر، میمها تبدیل به بخشی از فرهنگ عمومی کاربران اینترنت شدهاند و بهسرعت مشهور و فراگیر میشوند. با کمک NFTها، سازندگان این میمها حتی میتوانند نسخههایی توکنیزه از آنها را به فروش برسانند.
فروش میمها در قالب توکنهای تعویضناپذیر میتواند نویدبخش اکوسیستمی آیندهنگر برای سازندگان خلاق تصاویر میم باشد.
تصویر بامزه «دختر پردردسر» (Disaster Girl) یکی از میمهای گرانقیمتی است که اخیراً به ارزش نیم میلیون دلار به فروش رفت.
نامهای دامنه
در میان انواع توکن NFT ، باید به نامهای دامنه نیز آینده توکن های غیر مثلی اشاره کنیم که اخیراً به محبوبیت چشمگیری دست یافتهاند.
سرویسهای غیرمتمرکز نام دامنه همچون Unstoppable Domains و Ethereum Name Service یا بهاختصار ENS برخی از مثالهای جالب توجه این حوزه هستند.
سرویس نام دامنه اتریوم (ENS) میتواند به کوتاهکردن آدرسهای پیچیده و طولانی و سهولت استفاده کاربران کمک کند.
سخن پایانی
انواع توکن NFT موجود در فهرست توکنهای تعویضناپذیر، بهوضوح پتانسیل اکوسیستم NFT را نشان میدهند.
توکنهای تعویضناپذیر دستهای کاملاً جدید از داراییهای دیجیتال یا داراییهای توکنیزهشده هستند؛ این توکنها در حال تغییر مفاهیم متداول کاربرد و مالکیت داراییها هستند.
انواع متداول توکنهای تعویضناپذیر با تمرکز بر آنچه در واقع از طریق NFT دریافت میکنید، دستهبندی میشوند.
نوع اول توکنهای تعویضناپذیر مواردی هستند که میتوانید آنها را در قالب یک NFT اورجینال ایجاد و روی بلاک چین ذخیره کنید.
نوع دوم NFTها به توکنهای دیجیتال بومی اشاره دارد که در آنها چندین NFT مختلف بهعنوان حق مالکیت برای داراییهایی مشخص عمل میکنند .
دسته سوم از انواع توکنهای آینده توکن های غیر مثلی NFT فقط اجازه دسترسی به فراداده NFT را میدهند و در نتیجه، شما بهجای اینکه مالکیت دارایی را دریافت کنید، فقط اجازه استفاده از آن را خواهید داشت.
انواع توکن NFT در گردش، همچون آثار هنری، آثار موسیقی و رسانهای، نامهای دامنه، میمها و سایر موارد نیز چشماندازهای امیدوارکنندهای از آینده توکنهای تعویضناپذیر ارائه میکنند.
منبع: 101blockchains.com
قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت میتوانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید:
دیدگاه شما