افزایش نقدینگی در بورس
ترس در بچه ها را چگونه مدیریت کنیم؟
گاه پیش می آید که والدین برای جلب توجه یا آرام کردن بچه هایشان به اشتباه آنها را از حیوانات یا افرادغریبه یا آشنای خاصی می ترسانند، اما نمی دانند که بچه ها فرق بین واقعیت و خیال را نمی دانند و ممکن است این ترس در ناخودآگاه آنها تثبیت شود و تا بزرگسالی ادامه پیدا کند.
توصیه های پزشکی برای زائران اربعین حسینی
زائرانی که به سفر اربعین می‌روند، توصیه‌های سلامتی را دست کم نگیرند و به نکات گفته شده رعایت کنند.
عادات نابود کننده لپ تاپ
عدم توجه به گرمای لپ تاپ یکی از عاداتی است که باعث خرابی لپ تاپ می‌شود.
یادداشت
تبلیغات
اوراق گام ، کاهش نقدینگی بورس را جبران خواهد کرد
رئیس کل بانک مرکزی در دیدار اعضای شورای هماهنگی بانک‌های دولتی و نیمه دولتی با تأکید بر حمایت عملیاتی از تولید با روش‌های غیرتورمی و ضرورت تأمین سرمایه در گردش تولیدکنندگان، از نهایی شدن دستورالعمل استفاده از ابزارهای تأمین مالی اعتباری در معاملات بورس کالا خبر داد و گفت: از هفته آینده امکان استفاده از ابزارهایی مانند اوراق گام نیز در معاملات بورس کالا فراهم می‌شود.
گروه اقتصادی
رئیس کل بانک مرکزی در دیدار اعضای شورای هماهنگی بانک‌های دولتی و نیمه دولتی با تأکید بر حمایت عملیاتی از تولید با روش‌های غیرتورمی و ضرورت تأمین سرمایه در گردش تولیدکنندگان، از نهایی شدن دستورالعمل استفاده از ابزارهای تأمین مالی اعتباری در معاملات بورس کالا خبر داد و گفت: از هفته آینده امکان استفاده از ابزارهایی مانند اوراق گام نیز در معاملات بورس کالا فراهم می‌شود. در بررسی بیشتر این موضوع با فردین آقابزرگی، کارشناس بازارسرمایه به گفت‌وگو پر‌داختیم که در ادامه می‌خوانید. فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه در تشریح امکان استفاده از اوراق گام در معاملات بورس به خبرنگار «رسالت» بیان کرد: ابزارهای مالی نوین همانند معاملات ثانویه بر روی اوراق گام، امکان استفاده از منابع مالی و تسهیلات بیشتر را فراهم می‌کنند. وی در توضیح نقش اوراق گام در معاملات و افزایش نقدینگی بورس افزود: استفاده از اوراق گام یکی از روش‌های جبران نقدینگی محدود است. به طورکل هنگامی که نقدینگی بازار محدود می‌گردد و به یک مشکل در بازار سرمایه مبدل می‌شود، از راهکاری همچون اوراق گام استفاده می‌کنند. آقابزرگی تصریح کرد: اوراق گام راهکاری برای گشایش بازار بورس و جبران نقدینگی محدود این بازار است به شرط آنکه سایر متغیر‌های کلان اقتصادی همراهی کنند و برخلاف جهت این سیاست اتخاذی حرکت نکنند.کارشناس بازارسرمایه همچنین خاطرنشان کرد: چنانچه سیاست‌های کلان اقتصادی همراه سیاست اتخاذ اوراق گام شوند، شرایط مناسبی برای بازار بورس رقم خواهد خورد. این موضوع درست مشابه عرضه خودرو در بورس کالا است. او در پایان این گفت‌وگو متذکر شد: اوراق گام و عرضه خودرو در بورس کالا از جمله سیاست‌های مناسبی است که استفاده بهتر از ابزارهای مالی نوین را ممکن می‌سازد. خوشبختانه مسئولان فعلی و تصمیم‌گیرنده بورس، آگاهی درستی نسبت به افزایش نقدینگی در بورس بورس کالا دارند. از این رو می‌توان امید داشت که اخذ این سیاست‌ها نتیجه درستی را رقم بزند.
ارتباط بورس با تورم
یکی از بحث‌هایی که به دنبال صعود بازار سرمایه در محافل علمی و حتی در میان عموم مردم مطرح شد، ارتباط بورس با تورم بود. عده‌ای از صاحب‌نظران، رشد شاخص بورس را به دو علت، عاملی برای تهییج تورم معرفی می‌کنند. علت اول، اثر ثروت معرفی شده است؛ به این معنی که با توجه به افزایش سهم اوراق بهادار در سبد سرمایه‌گذاری مردم و افزایش نرخ مشارکت عمومی در بازار سرمایه، رشد قیمت سهام سبب افزایش ثروت مردم شده و در نهایت منجر به رشد تقاضای کل کالاها و خدمات می‌شود. به همین دلیل رشد شاخص کل بورس به عنوان نشانگر اقتصادی رشد قیمت سهام را علتی برای افزایش تورم کالاها و خدمات معرفی می‌کنند. این استدلال صرف‌نظر از اینکه تفاوتی میان افزایش قیمت یک‌باره و تورم قائل نشده است، یک ایراد اساسی دارد و آن اینکه با وجود شرایط تورمی سال‌های اخیر نمی‌توان رشد اسمی ثروت را رشد حقیقی تلقی کرد. به‌عبارت‌دیگر، اگرچه افزایش قیمت دارایی‌های مردم می‌تواند اثر ثروت داشته باشد اما این مسئله در صورتی است که افزایش قیمت دارایی خود ناشی از تورم نبوده باشد. در واقع افزایش ثروتِ حقیقی است که اثر افزاینده بر مخارج دارد نه افزایش ارزش اسمی. به عنوان مثالی ساده، اگر به یک راننده اینترنتی در کشور گفته شود که از ابتدای سال گذشته تاکنون قیمت خودرو شما ۵ برابر شده است، واکنش او احساس ثروتمندی، تعطیل کردن کارش و رفتن به تعطیلات افزایش نقدینگی در بورس نخواهد بود چراکه هزینه‌هایش نیز با سرعتی به مراتب بیشتر رشد کرده است. به همین دلیل واکنش راننده بیشتر نگرانی از تأمین قطعات یدکی خودرو خواهد بود که با افزایش چندین برابری مواجه شده است و به همین دلیل این افزایشِ اسمی رقم قیمت دارایی منجر به افزایش تقاضا در سایر بازارها نمی‌شود. علت ادعایی دوم اثر رشد شاخص بورس بر افزایش تورم نیز متکی بر انتظارات تورمی است. در واقع، مدعیان این نظر استدلال می‌کنند که افزایش قیمت‌ها در بورس سبب افزایش انتظارات تورمی شده و از این طریق اثر افزاینده بر تورم دارد. این در حالی است که افزایش قیمت سهام خود معلول رشد نقدینگی و افزایش انتظارات تورمی است. از طرفی کاهش شاخص بورس در هفته‌های اخیر و افزایش همزمان قیمت‌ها در سایر بازارها از جمله ارز، خودرو و … نشان داد که رابطه‌ی علّی از شاخص بورس به تورم نه‌تنها وجود ندارد بلکه سرمایه‌گذاری در بورس با جذب نقدینگی منجر به کنترل تورم شده بود؛ به‌طوری‌که کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری در بورس در پی افت شاخص، منجر به افزایش سرعت گردش پول در سایر بازارها شده و رشد قیمت‌ها را سبب شد.
همزمان با حرکت نزولی قیمت‌ها در بازار سهام و افزایش نگرانی فعالان بازار، جستجوها برای یافتن پاسخ به چرایی نزول بازار سبب بروز شایعه‌هایی شد. از جمله اینکه برخی افراد با پیش‌فرض قرار دادن این گزاره که «نزول قیمت‌ها به معنای از بین رفتن نقدینگی است»، افت قیمت‌ها در بازار سهام را به نوعی عمدی تلقی کرده و هدف از آن را کنترل نقدینگی اعلام کردند. این پیش‌فرض مبنای اقتصادی ندارد و برای روشن شدن آن به یک مثال اکتفا می‌کنم. فرض کنید که شما نیاز به یک اتومبیل دارید و پس از بررسی‌هایتان خودروی افزایش نقدینگی در بورس موردنظر خود را پیدا می‌کنید و با فروشنده توافق می‌کنید که به قیمت ۱۰۰ میلیون تومان، خودرو را بخرید. پس از انجام معامله، فروشنده مالک ۱۰۰ میلیون تومان پول شده و شما مالک خودرو می‌شوید. حال اگر تحت شرایطی قیمت خودرویی که خریداری کرده‌اید کاهش پیدا کند، برای مثال واردات خودروهای خارجی تسهیل شود و در نتیجه قیمت خودروی شما به نصف کاهش یابد، یا اینکه شما خودرو را بالاتر از قیمت واقعی آن خریده باشید و به علت یک نقص فنی، قیمت واقعی آن ۷۰ میلیون تومان باشد، این کاهش قیمت هیچ تأثیری در ۱۰۰ میلیون تومان وجهی که فروشنده دریافت کرده است، نمی‌گذارد. فروشنده کماکان مالک ۱۰۰ میلیون تومان است و افزایش نقدینگی در بورس می‌تواند معادل آن تقاضا ایجاد کند. حجم نقدینگی موجود در اقتصاد نیز به همین صورت است و اگرچه سازوکارهایی برای امحاء نقدینگی وجود دارد اما کاهش قیمت منجر به از بین رفتن نقدینگی نخواهد شد.
بورس کالا؛ جاده هموار کنترل تورم و سدی مقابل افزایش نقدینگی
وزیر صمت در آیین افتتاح معاملات آتی مس و گواهی سپرده مس و میلگرد، بورس کالا را بستری مهم برای مدیریت هوشمند و شفاف بازارهای کالایی دانست و گفت: یکی از اقدامات وزارت صمت در ساماندهی بازارهای کالایی این است که از کالای سهمیه‌بندی شده، حدود ۲۰ کالا سهمیه ها حذف شد و در ادامه به سرعت برای ۱۰ مورد کالای باقی مانده نیز سهمیه‌بندی برداشته می‌شود؛ نتیجه این روند در کاهش نرخ تورم تولید کننده نمایان خواهد شد.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، رضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت در آیین افتتاح معاملات آتی مس تصریح کرد: در اقتصاد کشور مشکلات ساختاری زیادی داریم که یکی از این مشکلات در حوزه بازارها است، به همین دلیل در وزارت افزایش نقدینگی در بورس صمت قصد داریم ساختار بازارها را اصلاح کنیم که به نفع تولید کننده و مصرف کننده باشد.
فاطمی امین افزود: بازار کالاهای پایه به عنوان یکی از بازارهای موجود در اقتصاد است از اهمیت خاصی برخوردار است که برای مدیریت این بازار، بازارسرمایه را انتخاب کردیم؛ دلیل این انتخاب هم وجود شفافیت و ضابطه مندی در بازار سرمایه است. از طرفی دیگر با وجود ابزارهای متفاوت و کارا در بورس، امکان مدیریت دقیقتر و کاملتر از این طریق برای بازارهای کالایی فراهم است.
وی در خصوص حذف قیمت گذاری دستوری گفت: منظور از این که اقتصاد دستوری نباشد، این است که باید ضوابطی برای کشف قیمت بهینه و تنظیم بازار بگذاریم و ضوابط را اجرایی کنیم که در این خصوص با بورس کالا همکاری بسیار خوبی داشتیم؛ به طوری که بلافاصله بعد از رأی اعتماد مجلس با بورس کالا در مورد سیمان جلسه ای برگزار کردیم و نتایج خوبی را در این خصوص شاهد بودیم.
وزیر صمت: یاری‌رسانی به صنعت و تهیه مواد اولیه از کانال بورس کالا می‌گذرد
فاطمی امین تصریح کرد: برای مدیریت بازار کالاهای پایه ۲۵ ابزار طراحی شده است که امروز ۲ ابزار افتتاح شد، پیش از این طی دو هفته پیش نیز افزایش نقدینگی در بورس قرادادهای بلند مدت عملیاتی شد.
به گفته وزیر صمت ابزارهای معاملاتی علاوه بر شفافیت و اعمال تنظیم گری کمک زیادی به صنعت و تامین مواد اولیه می کند، زیرا یکی از نگرانی های واحد تولید این است که مواد اولیه نداشته باشد، ولی با قراردادهای آتی این هزینه‌ها کاهش می یابد.
وی افزود: یکی از اقدامات وزارت افزایش نقدینگی در بورس صمت این بود که برای بیش از ۳۰ کالا سهمیه‌بندی اعمال شده بود که در مورد ۲۰ کالا این سهمیه‌بندی حذف شد و به سرعت برای ۱۰ مورد کالای باقی مانده نیز سهمیه بندی برداشته می شود که نتیجه آن در کاهش نرخ تورم تولید کننده نمایان می شود.
فاطمی امین اضافه کرد: این موضوع در مورد بازار ورق های فولادی خود را نشان داد، به طوری که در یک روز شاهد معامله ۳۰۰ هزار تن ورق فولادی با کاهش ۲ هزار تومانی قیمت بودیم و البته نویدبخش کاهش تورم تولید کننده در ماه های آتی است.
وزیر صمت در ادامه به دو خبر خوب در حوزه معدن اشاره کرد و افزود: هفته گذشته مزایده معدن مس جانجا (معدن استان سیستان و بلوچستان) برگزارشد که یکی از شروط مزایده این بود که باید ۴٠ درصد از سهام شرکت به مردم واگذار شود که این بهترین نوع سرمایه گذاری است، زیرا با این کار هم توزیع ثروت انجام شده و هم فرصت های سرمایه گذاری خوب برای مردم فراهم می شود. این روش در آذر ماه سال جاری آغاز شد و در دی نیز سه معدن دیگر به همین روش عرضه می شود، بنابراین برای معادن بزرگ، یک معدن و معادن کوچک، چندین معدن به صورت یک جا به سرمایه‌گذاران واگذار می‌شود تا صرفه اقتصادی داشته باشد.
فاطمی امین تصریح کرد: در لایحه بودجه دولت مجاز است واگذاری معادن را از طریق ساز و کار بورس انجام دهد، بنابراین در حوزه معدن از ابزار بازار سرمایه استفاده بیشتری خواهیم کرد.
آیا جذب نقدینگی توسط بورس مانع افزایش سایر قیمت‌ها می‌شود؟
این روزها با وجود ورود حجم بالایی از نقدینگی به بورس، قیمت در سایر بازارها نیز روند صعودی به خود گرفته است. این درحالی است که تحلیل برخی از کارشناسان بیانگر آن بود که ورود نقدینگی به بورس، درنهایت ثبات قیمت در سایر بازارها را در پی خواهد داشت. نادیده گرفتن نقش «نظام بانکی» به عنوان نهاد خالق پول، نقص اصلی این تحلیل به شمار می‌رود.
مسیر اقتصاد/ «ورود نقدینگی به بازار بورس، مانع ورود آن به سایر بازارها می‌شود، درنتیجه جذب نقدینگی توسط بورس از رشد قیمت‌ها در بازارهای موازی جلوگیری می‌کند»؛ این جمله‌ای است که این روزها از طرف مسئولین دولتی و حتی برخی از کارشناسان اقتصادی به گوش می‌خورد. درحالی‌که تنها در یک ماه گذشته دست‌کم ۲۰ هزار میلیارد تومان پول تازه وارد بازارسهام شده (مقایسه شود با حجم ۳۰ تا ۳۵ هزار میلیارد تومانی در کل سال ۹۸)، اما با این‌حال رشد سرسام‌آور قیمت‌ها در سایر بازارهای طلا، ارز، خودرو و … نیز همچنان ادامه داشته است. این پدیده منجر شد تا گزاره‌ی فوق‌الذکر مورد تردید و سوال واقع شود.
نادیده‌گرفتن نقش نظام بانکی، نقص تحلیل کارشناسان
همان‌طور که ذکر شد، علیرغم نظر بسیاری از کارشناسان که معتقدند «جذب نقدینگی توسط بورس منجر به ثبات قیمت‌ها در سایر بازارها می‌شود»، شواهد حاکی از رشد قیمت‌ها در بازارهای موازی، همزمان با ورود حجم بالای نقدینگی به بورس است.
به نظر می‌رسد گزاره فوق با فرض ثبات سایر شرایط، صحیح است. اما آنچه در این تحلیل نادیده گرفته شده نقش «بانک» به عنوان «نهاد خالق پول» است. اگرچه عوامل دیگری همچون انتظارات تورمی، نوسات جهانی، ویروس کرونا و… نیز بر این تحولات اثرگذار بوده‌اند، اما نظام بانکی نقشی ویژه در این اتفاقات دارد.
به طور مختصر، زمانی جذب نقدینگی توسط یک بازار می‌تواند به ثبات قیمت‌ها در بازارهای دیگر کمک کند که «پول جدید» وارد اقتصاد نگردد؛ اما در افزایش نقدینگی در بورس اقتصاد مدرن که پول، سند بدهی نظام بانکی محسوب می‌شود، نظام بانکی قادر است درصورت شناسایی سود، حتی بدون جذب ذخایر پیشینی اقدام به وام‌دهی (خلق پول) نماید.افزایش نقدینگی در بورس
بازدهی‌های نامتعارف زمینه‌ساز افزایش سرعت «خلق پول»
بانک‌ها از طریق وام‌دهی، پول جدید خلق می‌کنند؛ اما این مسئله بدین معنا نیست که هیچ محدودیتی برای آنها در خلق پول وجود ندارد. آن چیزی که در مجموع بانک‌ها را در خلق پول جدید محدود می‌کند، رونق و رکود اقتصاد است. مصرف‌کنندگان زمانی وام می‌گیرند و بانک‌ها زمانی افزایش نقدینگی در بورس وام می‌دهند که منجر به سوددهی شود.
بانک‌ها در فرآیند اعطای وام همواره با هزینه‌ها و درآمدهایی روبرو هستند. پول جدید زمانی به اقتصاد وارد می‌شود که درآمد حاصل از اعطای وام، بر هزینه‌های آن غلبه نماید. به بیان دیگر «خلق پول، تابع چشم‌انداز بانک‌ها از میزان سودآوری» است. حال اگر در بخشی از اقتصاد، بازدهی بالایی وجود داشته باشد، تقاضای افراد برای دریافت وام (حتی با بهره‌های بالا) افزایش می‌یابد و این فرآیند، خلق پول جدید را برای بانک‌ها توجیه‌پذیر می‌کند [۱] .
در چند ماهه گذشته نیز به دلیل بازده بالای بازار سهام، بخشی از تسهیلات دریافتی از بانک‌ها وارد این بازار شد. طی یک چرخه، نقدینگی وارد شده منجر به بالاتر رفتن بازدهی شده و این امر مجددا ورود نقدینگی بیشتر را در پی داشته است.
جذب نقدینگی با استفاده از بازدهی‌های منقطع از تولید نمی‌تواند تورم را کنترل کند
طبق توضیحات فوق، درنهایت با ورود پول جدید به اقتصاد، تقاضای مؤثر در تمامی بازارها افزایش می‌یابد. از طرف دیگر چون در بازدهی‌های منقطع از تولید، سمت عرضه افزایش نمی‌یابد، درنتیجه با افزایش تقاضا و ثابت ماندن عرضه، سیکل تورمی در اقتصاد بوجود می‌آید.
پس «بازدهی‌های منقطع از تولید» (بازدهی‌های نامتعارف در شرایط رکود تورمی)، فقط چرخه انتقال بازده را از بازاری به بازار دیگر تسریع می‌کند. بنابراین برخلاف تصور برخی، جذب نقدینگی با استفاده از بازدهی‌های بالای منقطع از تولید نمی‌تواند تورم را کنترل کند.
راهکار اصلی برای کنترل تورم، «هدایت نقدینگی» به سمت بخش‌های مولد است؛ اما تا زمانی که بازدهی بالای بخش‌های نامولد از طریق «مالیات‌های تنظیمی» کنترل نگردد، بخش تولید توانایی رقابت با آن بخش‌ها درجهت جذب نقدینگی را ندارد.
علت رشد نقدینگی در بورس چیست؟
طی روزهای اخیر قیمت سهم‌ها در بورس اوراق بهادار با رشد فزاینده‌ای همراه بود. معاون نظارت بر ابزارها و نهادهای مالی می‌گوید افزایش قیمت دلار و حذف سقف رقابت محصولات فولادی و پتروشیمی در جذب نقدینگی در بورس تاثیر داشته است.
به گزارش ویکی پلاست به نقل از ایسنا، سعید فلاح‌پور، درباره عوامل رشد نقدینگی بورس طی هفته‌های گذشته، اظهارکرد: بورس در طی ماه‌های اخیر توانسته نقدینگی بیشتری را جمع کند و در طی این مدت جذب نقدینگی با روند معنی‌داری رخ داده است.
وی در پاسخ به اینکه عوامل جذب نقدینگی طی ماه‌های جاری در بورس چیست؟ گفت: یکی از عوامل موثر در جذب نقدینگی افزایش قیمت دلار بوده است، البته جذب نقدینگی چند دلیل دیگر هم دارد که از جمله آن ارزش جایگزینی است، همچنین قیمت بازارهای کالایی با برداشتن سقف رقابت محصولات فولادی و پتروشیمی در جذب نقدینگی تاثیر داشته است.
معاونت نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس ادامه داد: واقعی شدن قیمت‌ها جلوی فساد و رانت را گرفته است. همچنین سرمایه‌گذاران انتظار دارند با توجه به تحولات ماه‌های اخیر سود شرکت‌ها افزایش پیدا کند و این موضوع نیز باعث جذب نقدینگی شده است.
فلاح‌پور اضافه کرد: برای برداشتن سقف رقابت محصولات پتروشیمی در بورس کالا، سازمان بورس و مجلس پیگیری‌ها و تلاش زیادی کردند. این موضوع در روند معاملات نیز تاثیرگذار است.
وی همچنین درباره محدودیت‌هایی که اخیرا در بازار آتی سکه رخ داده بود، گفت: در بازار آتی سکه هیچ کار خارج از مقرراتی انجام نشد و آن محدودیت‌هایی که اعمال شد با توجه به دستورالعمل‌ها از قبل پیش‌بینی شده بودند. مثلا بورس کالا با توجه به شرایط، زمان‌هایی وجه تضمین را افزایش یا کاهش می‌دهد.
از ابتدای سال ۱۳۹۷ با رشد فزاینده قیمت دلار و یورو، قیمت سهم‌ها در بورس اوراق بهادار تهران نیز با رشد فزاینده‌ای همراه شد به طوری که شاخص کل بازده نقدی و قیمتی بورس هر روز کانال شکنی کرده و در تراز جدیدی می‌ایستاد.
در این روزها نیز فعالان بازار سهام شاهد افزایش فزاینده شاخص کل هستند به طوری که برخی معتقدند این شاخص به زودی کانال ۲۰۰ هزار واحدی را نیز پشت سر می‌گذارد.
دیدگاه شما