اهرم مالی چیست؟ بررسی کاربرد اهرم مالی در بورس
همواره درصد قابل توجهی از آحاد جامعه به دنبال مسیری برای سرمایهگذاری و حفظ ارزش پول خود در مقابل تورم هستند. بازارهای سرمایهگذاری بسیاری وجود دارند که افراد بنا به دانش مالی و تواناییهای خود میتوانند در آنها فعالیت کنند. همچنین ابزارهای متنوعی در این بازارهای مالی وجود دارند که فرآیند سرمایهگذاری و حفظ ارزش پول را برای سرمایهگذاران مهیجتر و تسهیلات بیشتری را برای شخص فراهم میکنند.
یکی از این ابزارهای پرطرفدار در بازارهای مالی، اهرم مالی است. افراد با استفاده از اهرم مالی قادر به سودسازی بیشتر در فرآیندهای سرمایهگذاری هستند. علاوه بر افراد حقیقی، شرکتها و ارگانهای حقوقی نیز تحت شرایط تعریف شدهای قادر به استفاده از این ابزارها در پروسه فعالیتهای مالی خود هستند. به منظور آشنایی بیشتر با اهرم مالی در بازارهای مالی، به خصوص بازار بورس، در این مقاله با ما همراه باشید.
اثر اهرمی چیست؟
نظریه اثر اهرمی، برای نخستین بار توسط پژوهشگری به نام Black مطرح شد. او عقیده داشت تغییرات ساختار سرمایه یا تغییر نسبت بدهی به دارایی (نسبت اهرمی) یک شرکت، در میزان نوسان سهام آن شرکت اثر میگذارد. تئوری اثر اهرمی به رابطه منفی بازده سهام با ریسک سهام اشاره دارد. طبق این تئوری، هر چه بازده یک سهام بیشتر شود، میزان نوسانات آن کمتر میشود. همچنین هر چقدر میزان بازده کمتر باشد، میزان نوسانات بیشتر میشود. توجه داشته باشید که در این نظریه، نوسانات نسبت به کاهش و افزایش بازده سهام، نامتقارن هستند. به زبان ساده، شوکهای منفی نسبت به شوکهای مثبت اثر بیشتری دارند.
اهرم مالی چیست؟
اهرم مالی در اصل به معنی یک ابزار یا یک بدهی برای بالا بردن سود یک سرمایهگذاری است. یک شخص یا یک شرکت در فرایند سرمایهگذاری علاوه بر داراییهای خود قادر است با بهره گرفتن از ابزار مالی یا به اصطلاح استفاده از اعتبار یا قرض گرفتن پول، پروسه سرمایهگذاری خود را گستردهتر و در نهایت سود بیشتری برای خود خلق کند.
افراد از سالیان دور در معاملات و خرید و فروشهای مرسوم خود از اهرم مالی استفاده میکردند. به عنوان مثال بسیاری از مردم در بازار ملک از ابزار اهرم مالی به منظور تامین سرمایه برای خرید ملک استفاده و طی شرایط مشخص برای بازپرداخت این مبلغ به بانک یا ارگانهای مربوطه اقدام میکنند. در نظر داشته باشید که میزان این اعتبار یا اهرم مالی هر چه قدر که بیشتر باشد آن شخص یا شرکت قدرت بیشتری در فرایند سرمایهگذاری خود خواهد داشت. اما در نقطه مقابل میزان ریسک سرمایهگذاری نیز بیشتر خواهد شد.
افراد و شرکتهای حقوقی نیز از اهرم مالی در بازارهای مالی مانند بازار بورس استفاده میکنند. مثلا در این بازار، شرکتها با استفاده از اهرم مالی، منبع مالی جدیدی برای پیشبرد اهداف و برنامههای مالی خود تامین میکنند و به شکل راحتتری به برنامهریزیهای خود رسیدگی میکنند. هر قدر این اهرم مالی در شرکتها بیشتر یا به اصطلاح بزرگتر باشد، به سرمایه کمتری نیاز دارد.
استفاده از اهرمهای مالی منجر میشود که سود یا ضرر آینده شرکتها بر پایه کمتری صورت بگیرد اما در عوض نسبت بالاتری را خلق کند. به عنوان مثال: شرکتی را در نظر داشته باشید که 5 میلیارد تومان سرمایه دارد. در صورتی که بتواند برای برنامههای مالی خود از وام 15 میلیاردی استفاده کند، اکنون 20 میلیارد تومان برای سرمایهگذاری و پیشبرد اهداف خود خواهد داشت.
اهرم مالی در شرکتهای بورسی
همانطور که در بخش قبلی اشاره کردیم اهرم مالی به عنوان یکی از بهترین گزینهها به منظور تامین منبع مالی جدید شرکتهای بورسی است. مزیت استفاده از اهرم مالی برای این شرکتها به جای استفاده از افزایش سرمایه و تشویق مردم برای مشارکت این است که دیگر نیازی به انتشار سهام جدید یا تقسیم سود بین سهامداران نیست. البته در نقطه مقابل باید در نظر داشت که در این مسیر اگر برنامهریزیهای شرکت در مسیر پیشبرد اهداف مالی محقق نشود، ممکن است بدهیهای سنگینی برای شرکت ایجاد شود که در این صورت شرکت با چالشهای جدید رو به رو خواهد شد.
اهرمهای مالی با این که باعث افزایش سود در فرآیند سرمایهگذاری و برنامهریزی مالی افراد و شرکتهای بورسی میشوند در مقابل میزان ریسک موجود در این پروسه را چند برابر میکنند. یعنی هرچه یک شرکت برای برنامههای مالی و پیشرفت امور خود از اهرم مالی بیشتری استفاده کند، در واقع میزان ریسک مالی و چالشهای اقتصادی بیشتری را تقبل خواهد کرد.
بنا به توضیحاتی که ارائه شد زمانی که تحلیلگران قصد بررسی و ارزیابی سهام یک شرکت را دارند، فرآیند استفاده از اهرم مالی شرکت برای پیشبرد امور خود، از پرامترهای مهم برای خرید سهام آن شرکت محسوب میشود. در صورتی که یک شرکت از میزان کمتری از اهرم مالی برای فعالیتهای اقتصادی خود استفاده کند، سهام آن نیز گزینه مناسبتری برای سرمایهگذاری خواهد بود.
کاربرد اهرم مالی در معاملات اعتباری
باید در نظر داشته باشید که بخش زیادی از معاملاتی که در بازار سرمایه صورت میگیرد با استفاده از همین اهرمهای مالی یا اهرم بدهی است. این فرآیند بیشتر زمانی دیده میشود که در زمان تثبیت بازار سرمایهگذاران به دنبال کسب سود بیشتری هستند و در این شرایط با واجد شرایط بودنشان برای استفاده از این اهرمهای بدهی اقدام میکنند. افراد در این مسیر میتوانند از بهترین کارگزاریهای بورس بستههای اعتباری یا وامهای قرضالحسنه دریافت کنند و در بازار به معاملات خود سر و سامان بدهند و از طرف مقابل سود بیشتری کسب کنند. باید در نظر داشته باشید که برای استفاده از اعتبار و اهرمهای بدهی در بازار سرمایه باید دارای دانش بورسی بالایی باشید تا در هر شرایطی و با وجود هیجانات در بازار، قادر به مدیریت این سرمایه باشید. (برای مدیریت سود خود می توانید روش مارتینگل در بورس را مطالعه کنید.)
به عنوان مثال در سال 1392 در بازار سرمایه شاخص به یک باره شروع به ریزش کرد و سرمایهگذاران بسیاری که در این بازه زمانی از اهرم مالی استفاده میکردند، دچار ضرر و زیانهای سنگینی شدند یا همین یک سال اخیر که شاخص بورس درگیر ریزش و اصلاح بود، کسانی که از اهرم مالی استفاده میکردند با چالشهای بسیاری برای تسویه آن رو به رو شدند.
این اتفاقات تلخ در برخی از افراد تاثیرات بدی گذاشت و سبب شد فکر کنند بازار سرمایه به هیچ عنوان بستر مناسبی برای سرمایهگذاری نیست! در صورتی که این برداشت از پایه اشتباه است و در صورت داشتن دانش کافی در این بازار قادر به کسب سود ایدهآلی خواهید بود. در همین راستا سازمان بورس نیز قوانین جدیدی را به تصویب رساند که به وسیله آنها شرایط استفاده و بازپرداخت اهرمهای بدهی برای سرمایهگذاران آسانتر شود.
کاربرد اهرم مالی در قراردادهای مشتقه
بازار مشتقه از بخشهای مختلفی نظیر بازار اختیار معامله، آتی و… تشکیل شده است. در این بازار نیز افراد قادر به استفاده از اهرم مالی هستند. برای نمونه افراد میتوانند از اهرمهای مالی در بازار آتی استفاده کنند. در این بازار قراردادهای هر دارایی در ابتدا، اهرمی برابر 10 دارند و با توجه به شرایط بازار و وجوه تضمین در آن، ممکن است این مقدار متغیر باشد.
برای مثال اگر شخص در بازار آتی قصد خرید 1 کیلو زعفران را داشته باشد، با در نظر گرفتن این که مقدار قرارداد آتی زعفران برابر با 100 گرم است، این شخص باید 10 قرارداد آتی را خریداری کند که برای اخذ ۱۰ قرارداد آتی زعفران این فرد باید به میزان ۱۰ برابر وجه تضمین اولیه قراردادهای آتی، وجه نقد به حساب عملیاتی واریز کند. با فرض این که وجه تضمین اولیه قراردادهای آتی زعفران ۲۰۰ هزار تومان باشد، این فرد باید ۲ میلیون تومان پرداخت کند.
وجه لازم = تعداد قرارداد * وجه تضمین اولیه
۲،۰۰۰،۰۰ = ۱۰ * ۲۰۰،۰۰۰
نسبت اهرمی و فرمول محاسبه آن
نسبتهای اهرمی یک نوع ابزار مالی هستند که با استفاده از آنها میتوان بدهیهای به وجود آمده در یک سازمان را نمایش داد. با استفاده از نسبتهای اهرمی میتوان گفت که شرکتها تا چه میزان نیازها و خواستههای مالی خود را از طریق سایر منابع مالی یا وام و بدهی، تامین میکنند. به طور کلی نسبتهای اهرمی 4 نوع هستند:
- نسبت بدهی = مجموع بدهیها تقسیم بر مجموع داراییها
- نسبت سرمایه = مجموع داراییها تقسیم بر مجموع سرمایه
- نسبت بدهی – سرمایه = مجموع سرمایه تقسیم بر کل بدهیها
- توان پرداخت بهره = هزینه بهره تقسیم بر سود قبل از بهره و مالیات
سخن آخر
همانطور که در بخش مقدماتی مقاله اشاره کردیم، افراد به منظور حفظ ارزش پول میتوانند در فعالیتهای مالی مختلفی شرکت کنند و در همین مسیر به سرمایهگذاری هم مشغول شوند. فرایند سرمایهگذاری در هر بازاری با کسب سود و احتمال ضرر همراه است. البته هر شرایطی سرمایهگذاران همیشه به دنبال کسب سود بیشتری در بازارهای سرمایهگذاری هستند. در همین راستا در بورس ابزارهای مالی متنوعی وجود دارد که افراد و شرکتها با استفاده از آنها قادر به خلق سود بیشتری برای خود و شرکتها هستند. اهرم مالی یکی از این ابزارهای بسیار پرطرفدار است که افراد حقیقی از آن در روند معاملات و سرمایهگذاریهای خود استفاده و در صورت خوب بودن شرایط و استراتژیهای معاملاتی به سودهای کلان و قابل قبولی دست پیدا میکنند. شرکتها هم با استفاده از این اهرمهای مالی به منبع جدید مالی برای فعالیتهای اقتصادی و پیشبرد اهداف خود دست پیدا میکنند.
در نهایت هم باید توجه داشته باشید که استفاده بیش از حد از اهرم مالی در هر فرایند اقتصادی، به معنای بالا بردن میزان ریسک در آن فرایند است. به عنوان مثال سهام شرکتهای بورسی که برای فعالیتهای مالی خود از اهرمهای مالی زیادی استفاده میکنند، برای سرمایهگذاری گزینه مناسبی نیستند چرا که ممکن است امور مالی این شرکتها به دلیل بدهیهای سنگین (اهرم بدهی) درگیر چالشهای زیادی شود.
اگر به حوزه بورس علاقهمندید، میتوانید برای آموزش مفاهیم دیگر بورسی مانند معاملات الگوریتمی، نسبت p به e و نحوه محاسبه آن، اوراق مشتقه، اوراق سلف و بسیاری از اصطلاحات دیگر، به بلاگ آکادمی بورس مراجعه کنید.
اهرم یا لوریج (Leverage) در فارکس چیست؟
بازار تبادل خارجی یا فارکس (FOREX) یک بازار برای تبادل ارز و خرید و فروش است. چه یک معاملهگر تازه کار در بازار فارکس باشید یا یک فرد با تجربه، احتمالا از قبل با مفهوم اهرم در فارکس یا لوریج مواجه شدهاید. اگر تازه در حال افزایش اطلاعات خود و آشنایی با فارکس هستید، ممکن است از خودتان بپرسید که این اصطلاح دقیقا به چه معنی است. از آنجایی که کارگزاران برجسته در سراسر دنیا نسبتهای مختلفی از اهرم در فارکس را ارائه میدهند، در اینجا ما نکات اصلی معامله با استفاده از این ابزار مالی را بررسی میکنیم و به این سوال پاسخ خواهیم داد که، یک نسبت اهرم خوب چه میزان است. ابتدا اجازه دهید مفهوم اصلی اهرم را توضیح دهیم.
فهرست عناوین مقاله
اهرم در فارکس چیست؟
اهرم در فارکس یا لوریج (Leverage) مقدار وجه معاملاتی است که کارگزار یا بروکر مایل است، بر اساس نسبت میزان سرمایه به میزان اعتبارات، به عنوان وام مزیت اهرم چیست؟ به شما قرض بدهد. مقدار کل لوریج ارائه شده توسط کارگزاری ثابت نیست. معمولا کارگزاران نرخهای خود را تعیین میکنند که در برخی موارد ممکن است به 1:100 یا حتی بیشتر نیز برسد. اهرم در فارکس بیشتر به صورت نسبت بیان میشود. در این مثال، به این معنی است که با هر 1 دلار میتوانید تا 100 دلار خرید انجام دهید. برای روشن شدن موضوع یک مثال سادهتر خواهیم زد.
فرض کنید شما در مجموع 2 هزار دلار دارید و قصد دارید یک خانه 200 هزار دلاری بخرید. اگر اهرم فارکس را در مورد وام بانک هم در نظر بگیرید، به این صورت میشود که بانک محلی به شما باقی 198 هزار دلار دیگر را وام میدهد تا بتوانید خانه خود را بخرید. اما جذابیت این اهرم آنجا است که بیایم و فرض کنیم که خانه خریداری شده شما در هفته بعد بخاطر یک طرح عمرانی، 400 هزار دلار قیمت گذاری میشود.
شما 2 هزار دلار داشتید و اکنون با پس دادن وام 198 هزار دلاری، 202 هزار دلار دارید. هرچند علاوه بر جذابیت، اهرم در فارکس کمی احتیاط هم لازم دارد. اگر خانه شما ناگهان خراب شود، فقط این پول شما است که از بین خواهد رفت، و وام امن باقی میماند.
چه نسبت اهرمی برای یک مبتدی خوب است
بیاید بفهمیم بهترین سطح اهرم برای یک مبتدی چیست. بسیاری از افراد تازه مزیت اهرم چیست؟ وارد، با استراتژی کسب درآمد به وسیله اهرم جذب بازار سرمایه میشوند، زیرا میخواهند در مدت زمان کوتاهی درآمد بیشتری کسب کنند. با این حال، به یاد داشته باشید که اهرم در فارکس با ریسکهای خاصی همراه است. شما باید حداقل، مفاهیمی را که مستقیما با مدیریت سرمایه در معاملات اهرمی در ارتباط هستند درک کنید. مانند:
- مانده و تراز حساب شما
- مارجین
- فری مارجین یا مارجین آزاد
- سطح حساب
- کال مارجین و استاپ اوت
اگر هرکدام از این مفاهیم برای شما ناشناخته است حتما تا انتهای مقاله همراه ما باشید، تا شرح مفصلی همراه با مثالهای واضح از این موضوعات بخوانید.
مزایای استفاده از اهرم در فارکس
ابتدا بیاید نگاهی به مزایای استفاده از اهرم در فارکس برای یک سرمایهگذار تازه کار بیندازیم:
احتمال کسب سود فوقالعاده زیاد
استفاده از اهرم در فارکس به معاملهگران این فرصت را میدهد تا سرمایه گذاری اولیه خود را به مبلغ بیشتری انجام دهند. حال با یک مثال میخواهیم بهترین نسبت اهرم را توضیح دهیم. فرض کنید یک سرمایه گذار که فقط هزار دلار در حساب خود دارد، این سرمایه گذار میتواند از 50 هزار دلار با اهرم 1 به 50 استفاده کند. یا مثلا فردی با استفاده از اهرم 1:100 میتواند از 100 هزار دلار برای سرمایه گذاری استفاده کند و در بازار فارکس معامله گری کند.
به عبارت سادهتر این سرمایه گذار هزار دلار ریسک میکند، اما اگر سرمایه گذاری موفق باشد، او اگر در یک جایگاه با حاشیه سود 100 موقعیت باز کند و از اهرم 1:100 استفاده کرده باشد، 100 هزار دلار سود دریافت میکند.
افزایش بهرهوری سرمایه
به عنوان مثال، اگر موجودی حساب شما هزار دلار باشد و از اهرم 1:100 استفاده کنید، در واقع 100 هزار دلار برای سرمایهگذاری خواهید داشت. این بدان معنا است که شما با استفاده از اهرم در فارکس این فرصت را دارید که معاملات بیشتری را در ابزارهای مختلف تجاری باز کنید، و برای حفاظت از سرمایه، از تکنیکهای مختلف جلوگیری از ضرر استفاده کنید.
همچنین بخوانید: مارتینگل چیست
در بازار سرمایه به سفارش خرید باز کردن موقعیت یا جایگاه میگویند و در این مقاله از همین واژه استفاده خواهد شد. این روش به شما اجازه میدهد تا پرتفو سهام یا سبد خرید خود را متنوع کنید، و خطرات ناشی از ریزش قیمت را کنترل کنید.
سطح پایین ورود
بیاید با استفاده از مثال قبلی این مزیت را بررسی کنیم که شما هزار دلار در حساب خود داشتید، و فرض کنیم شما از اهرم در فارکس استفاده نمیکنید. یعنی تنها با نسبت 1 به 1 معامله میکنید. در این شرایط، در بهترین حالت، شما میتوانید یک موقعیت با حداقل مقدار یا لات (Lot) 0.01 باز کنید، که آن هم در جفت ارزی یورو/دلار (EUR/USD) نمیتواند باشد. دلیل این امر این است که در فارکس، یک لات معمولا 100 هزار از آن واحد پول است.
به عبارت سادهتر، در بازار فارکس و مبادله EUR/USD شما به 1,174.70 دلار نیاز دارید. با داشتن تنها هزار دلار در حساب و استفاده نکردن از اهرم فارکس، فرصت باز کردن حتی یک موقعیت کوچک را نخواهید داشت. با این وجود، به لطف نسبتهای بزرگ اهرم در فارکس، حتی افرادی که سپرده اندکی بین 50 تا 100 دلار دارند نیز، میتوانند به تجارت در جمع بزرگان این بازار دست پیدا کنند و سودهای خوبی کسب کنند.
شرایط مالی مطلوب
پیش از اینکه کارگزاران اقدام به ارائه لوریج در فارکس کنند، تنها فرصت تجارت با اهرم، وام گرفتن بسیار محدود از بانک با نرخ بازپرداخت بالا، وثیقههای زیاد و امضا ضمانتنامهها بود. اما هنگامی که کارگزاریها بیشتر شدند، برای رقابت با دیگران، با ارائه اهرمهای بزرگتر و نرخ کارمزد پایینتر، اقدام به جذب مشتریهایی که مبلغ سپرده کمی دارند کردند.
اگر شما روزانه معامله کنید، استفاده از اهرم رایگان خواهد بود، اما برای استفاده از اهرم در معاملات شبانه باید کارمزد ( سوآپ ) پرداخت کنید. رشد سپرده سرمایه گذاران که از ریسک بالایی استفاده میکنند، میتواند به راحتی تا 300-500 % سودآوری در ماه برسد، که از هر بانک و موسسهای بالاتر است.
راحتی در استفاده از لوریج در فارکس
درک این نکته مهم است که درآمد اصلی یک کارگزار مناسب، از کارمزدهای باز کردن موقعیت یا معامله، سوآپها و بازدهی اهرم در فارکس حاصل میشود. بنابراین برای یک کارگزار بسیار مهم است که هر مشتری تا حد ممکن از خدمات آن کارگزار استفاده کند و دست به معامله بزند، و این معاملهها موفق باشد. هرچه یک سرمایه گذار موفقتر باشد و سود بیشتری کسب کند، اصل پولش بیشتر میشود و با پول بیشتر هنگام معامله، کارمزد کارگزار هم بالاتر خواهد بود. اگر شما ضرر کنید مزیت اهرم چیست؟ قطعا پول خود را خارج میکنید.
از این بحث میتوان نتیجه گرفت که در این فضای رقابتی بین کارگزاریها، اکثرا سعی میکنند تا انتخاب انواع مختلفی از اهرم در فارکس با نرخ کارمزد پایینتر برای مشتری راحت باشد و این اهرمها با تعرفه پایینتری در اختیار او قرار گیرد. اغلب کارگزاران معتبر حتی خدمات مشاوره شخصی نیز ارائه میدهند. مشاور سعی میکند تا شما همه جوانب را در نظر بگیرید و بیشترین سود را کسب کنید.
امنیت
احتمالا درباره کال مارجین (Margin Call) شنیده باشید. بسیاری از تریدرها از این کلمه به حد مرگ وحشت دارند، اما در واقع این عملکرد برای محافظت از سپرده شما طراحی شده است. متاسفانه اغلب اتفاق میافتد که سرمایه گذار تازه کار از ریسک خرید خود خبر ندارد، و یا تحلیل اشتباهی کرده است، وقتی برای کارگزار آشکار شود که احتمال از دست رفتن وامی که توسط اهرم در فارکس به شما داده بسیار زیاد است، با تماس یا پیام خودکار در مورد پر کردن موجودی حساب، برای پوشش خطرات خریدی که انجام دادهاید اقدام میکند.
گاهی اوقات این معامله گران سهل انگار، اهرم در فارکس و تعهدات مرتبط با آن را فراموش میکنند، و در نتیجه با معاملات غیرمعقول به شرکت کارگزاری بدهکار میشوند. برای جلوگیری از این کار، از خدمات کارگزاری استفاده کنید تا زمانی که سرمایه گذاری موفق نبود میزان اعتبار را صفر کند. به مزیت اهرم چیست؟ لطف این ویژگی، شما هرگز بیشتر از سرمایه اول خود ضرر نخواهید کرد.
معایب استفاده از اهرم در فارکس
با وجود مزایایی که در بالا ذکر شد، اهرم در فارکس معایبی نیز دارد. مبتدیان نباید در دام مزایا گرفتار شوند و توجه به معایب اهرم فارکس نیز بسیار مهم است. بیایید درباره آنها توضیح دهیم:
خطر بالای از دست رفتن سپرده
این ریسک یک دام روانشناختی است که افرادی که مدیریت سرمایه ، و سرمایه گذاری منظم را بلند نیستند در دام آن گرفتار خواهند شد. هنگام استفاده از اهرم در فارکس و گرفتن نسبت بسیار بالا، حسی به شما دست میدهد که انگار پول خیلی زیادی به صورت مجانی گیرتان آمده و باید آن را خرج کنید و در جایی سرمایه گذاری کنید.
برای هر مبتدی بسیار مهم است که به یاد داشته باشد، اهرم فارکس علاوه بر فرصتهایی که میدهد، تعهداتی را نیز ایجاد میکند. مهمترین این تعهدات، قبول کردن قانونی است که شما را مجاب میکند، در صورت از دست رفتن اعتبار اولیه، و جلوگیری از ضرر و زیان و همچنین استاپ اوت شدن، مبلغ اولیه را دوباره به حساب واریز کنید.
از آنجا که با استفاده از اهرم در فارکس میتوانید صدها برابر بیشتر از وجوه اولیه خود سرمایه گذاری کنید، ریسک ضرر کردن شما نیز بالاتر است. برای مثال اگر شما در کل هزار دلار داشته باشید، ضرر 5 درصدی آن میشود 50 دلار، اما وقتی از اهرم 1:100 استفاده کنید و پول شما 100 هزار دلار شود، ضرر 5 درصدی میشود 5 هزار دلار، در واقع شما در هر 100 هزار دلار، با یک ضرر 1 درصدی پولتان تمام میشود.
جبران ضرر سپرده بسیار سخت است
همانطور که گفتیم ضرر کردن با استفاده از لوریج در فارکس میتواند بسیار آسان باشد. اما جبران این ضرر خیلی سختتر است. همیشه به یاد داشته باشید که برای جبران ضرر و زیاد، سودآوری باید چندین برابر شود. با یک مثال ساده بخواهیم بگوییم، اگر 100 دلار داشته باشید و 50 درصد ضرر کنید نصف پول شما رفته است، و برای جبران آن 50 دلار ضرر با باقی مانده پول باید 100 درصد سود کنید تا به پول اولیه خود برسید. در زیر جدول محاسبه درصد سود برای بازگشت به نقطه اولیه آورده شده است. اگر تازه کار هستید آن را چاپ کنید و همیشه هنگام خرید جلوی چشم داشته باشید.
اهرم یا لوریج چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟
یکی از چالشهای معاملهگران در بازارهای مالی کمبود نقدینگی است. شما ممکن است بارها بهدلیل نبود نقدینگی فرصت مناسب را برای نوسانگیری از دست داده باشید؛ از اینرو ابزارهای مالی ایجاد شدهاند تا به سهولت معاملات کمک کنند. یکی از این ابزارها اهرم یا لوریج است که در معاملات فیوچرز، آپشن و مارجین کاربرد دارد.
معرفی اهرم یا لوریج (Leverage)
این ابزار با هدف افزایش بازدهی در سرمایهگذاری استفاده میشود. زمانی که شما از اهرم استفاده میکنید، نیازی نیست کل سرمایه خود را وارد بازار کنید؛ برای مثال اگر میخواهید 1000 دلار روی دارایی خاصی سرمایهگذاری کنید، اما این مبلغ را ندارید، میتوانید معامله را با استفاده از اهرم و به میزانی که سرمایه دارید شروع کنید، مابقی سرمایه از طریق صرافی تأمین میشود. درواقع شما با استفاده از این ابزار پول قرض میگیرید. اگر جمع سرمایهگذاری شما بیشتر از بازپرداخت شما باشد، سود کردید. این ابزار درصد نرخ بازگشت سرمایه را تغییر نمیدهد. میزان آن نیز به میزان دارایی شما و قوانین بستگی دارد؛ مثلاً برای استفاده از این ابزار در صرافیها باید به قوانین آنها توجه کنید. البته باید توجه داشته باشید که استفاده از اهرم پرریسک است و درصورت خطا، زیان بسیاری را متحمل میشوید.
کاربرد لوریج
از این ابزار میتوان برای خرید خانه یا سرمایهگذاری در بازارهای مالی بهره برد. لوریج در کسبوکار، مالی شخصی و سرمایهگذاری حرفهای استفاده میشود. اگر بنگاهی بخواهد فعالیت خود را توسعه دهد، میتواند علاوه بر سرمایه خود به منبع دیگری متوسل شود. استفاده از سرمایه و داراییها، منبع محدودی در دسترس کسبوکار قرار میدهد. اگر این بنگاه به دریافت وام یا تسهیلات اقدام کند، میتواند علاوه بر حفظ منابع خود سرمایه بیشتری بهدست آورد. البته باید میزان عایدی پروژهای که برای آن وام دریافت میکند، از میزان نرخ بهره وام بیشتر باشد. دقت داشته باشید که اهرم زمانی معنا دارد که بخواهید وضع موجود را ارتقا دهید و به سود بیشتر یا امکانات یا دارایی بیشتر (مسکن، کسبوکار بهتر و…) برسید.
همانطور که اشاره شد، کاربرد این ابزار در حوزه مالی بسیار گسترده است و افراد یا کسبوکارهای بسیاری از آن استفاده میکنند. اهمیت این ابزار از آن حیث است که به توانایی شرکتها در انجام تعهدات مالی و بازپرداخت بدهیهایشان اشاره میکند. آگاهی از این موضوع، به سهامداران و سرمایهگذاران کمک میکند؛ زیرا میدانیم که در بیشتر موارد، تأمین مالی پروژهها از محل حقوق صاحبان سهام و بدهی انجام میشود. تقسیم تمام بدهیها به حقوق صاحبان سهام، یکی از انواع رایج نسبت لوریج یا اهرم مالی است. هرچه عدد بهدستآمده کمتر باشد، شرکت موردنظر گزینه مناسبی برای سرمایهگذاری خواهد بود. اگر عدد این از دو بیشتر باشد، پروژه پرخطری به شمار میآید.
تفاوت لوریج و مارجین
در هر دو حالت پولی قرض گرفته میشود. در معاملات لوریجدار در مارجین، معاملهگر از سرمایهای که قرض گرفته استفاده میکند، اما در معاملات فیوچرز، قرضی در کار نیست و تنها قراردادی میان شخص و صرافی بسته میشود، اما در مارجین پول قرض داده میشود و شخص سفارش خود را ثبت میکند. در حسابهای مارجین، اهرم را با نسبتهایی مانند ۱: ۵۰ (یک به پنجاه)، ۱: ۱۰۰ (یک به صد) و… نشان میدهند؛ یعنی قدرت پول شما ۵۰ یا ۱۰۰ برابر خواهد شد. اگر افراد در حالت مارجین وارد محدوده حد ضرر شوند، به آن کال مارجین میگویند. در این حالت کارگزار موقعیت شما را میبیند و شما باید نقدینگی حساب خود را افزایش دهید. نکته مدنظر درباره این ابزار این است که صرافی دارایی خاصی را به شما قرض میدهد و شما باید همان دارایی را پس بدهید؛ مثلاً اگر صرافی روی جفت ارز بیت کوین به تتر به شما لوریج دهد، نمیتوانید رمز ارز دیگری بخرید و تنها باید بیت کوین بخرید، اما در این ابزار چنین شرطی وجود ندارد. این نکته تفاوت اصلی میان معاملات مارجین و معاملات لوریجدار در بازار فیوچرز است.
مزایای لوریج
ابزارهای مالی برای سهولت معامله و کسب سود بیشتر معاملهگران پدید آمدهاند. اگر شما راهبرد مناسبی داشته باشید، میتوانید حتی با مبالغ کم وارد بازار شوید و از لوریج بهره ببرید. یکی از بهترین بازارها برای استفاده از این ابزار، بازار ارزهای دیجیتال است. در ادامه به بررسی مزایای این ابزار میپردازیم:
آزادی عمل
شما با استفاده از لوریج، آزادی عمل بیشتری برای سرمایهگذاری دارید. همچنین با این ابزار میتوانید تنوع زیادی در سبد سرمایهگذاری خود داشته باشید و بهکمک این ابزار سرمایه خود را چندین برابر کنید. درواقع با سرمایه کم و البته استفاده از لوریج میتوان ارزش کل سرمایه را بالاتر برد و سبد سرمایهگذاری مناسبی ایجاد کرد.
افزایش سود
زمانی که شما از این اهرم استفاده میکنید، قرض میکنید تا بتوانید با سرمایه بیشتری وارد بازار شوید. در ازای این قرض نیز بهره ثابتی میپردازید. اگر به سود برسید و این سود بیش از بهره پرداختی باشد، شما معامله موفقی داشتید؛ برای مثل اگر فردی برای خرید بیت کوین از لوریج ۱۰ استفاده کند، هر 1 درصد رشد قیمت بیت کوین، برای این ترید معادل ۱۰ درصد رشد اعمال خواهد شد (لوریج او ۱۰ است و درنتیجه سود او نیز ۱۰ برابر خواهد شد)؛س پس هرچه تعداد معاملات موفق شما از ناموفقها بیشتر باشد، سرمایه شما با سرعت بیشتری افزایش مییابد.
معایب لوریج
هر ابزاری در کنار فواید خود معایبی نیز دارد که بهتر است از آن آگاه باشیم. استفاده از اهرمها نیازمند تجربه و دانش است. شما باید بدانید از ابزاری استفاده میکنید که مبتنی بر قرض و بدهی است. راهبرد شما برای معامله باید معین و شفاف باشد و احتیاط لازم را داشته باشید. در ادامه با معایب این روش نیز آشنا میشویم.
نابودی سرمایه
به همان اندازه که امکان سودآوری شما با اهرم افزایش مییابد، ممکن است ضرر کنید و سرمایهتان نابود شود. اگر شما از این ابزار استفاده نکنید، در بدترین حالت قیمت صفر میشود، اما کال مارجین شدن، صفرشدن سرمایه و شرایطی بهمراتب بدتر از افت قیمتی بدون حالت اهرم است. شاید بهتر باشد پیش از استفاده از اهرم، به اهمیت سرمایه موجود، احتمال کال مارجین شدن و میزان مهارت خود در معامله توجه کنید.
صرفاً نوسان
اگر شما یک معاملهگر بلندمدت و هولدر هستید، لوریج را فراموش کنید! شما بهکمک این ابزار میتوانید از نوسانات کوتاهمدت بازار بهره ببرید، اما با نگهداشتن دارایی در حال ریزش، تنها به خود ضربه میزنید. زمانی که قیمت دارایی افت میکند و شما هولدر هستید، به این فکر میکنید که در آینده قیمت مجدد رشد خواهد کرد و زیان شما جبران میشود، اما اگر اهرم استفاده کنید و دارایی در حال سقوط را نگه دارید، با ادامه ریزش قیمت دارایی شما صفر و سرمایه شما نابود میشود؛ پس اگر سرمایهگذار بلندمدتی هستید، دنبال راه مطمئنتری باشید و اهرم را فراموش کنید.
پرداخت کارمزد
اگر میخواهید از لوریج استفاده کنید، باید به صرافی کارمزد بدهید. این کارمزد در معاملات بلندمدت بهصرفه نیست و بهحدی است که ممکن است بخشی از سود شما را از بین ببرد. پس دقت داشته باشید در زمان استفاده از معاملات لوریج حتماً باید به کارمزد معامله که روزبهروز به مقدار آن اضافه میشود نیز توجه کنید.
اصل سرمایه حفظ نمیشود!
مورد دیگری که باید به آن توجه کرد، این است که در معامله با اصل سرمایه و بدون لوریج، اصل پول ما حفظ خواهد شد، اما در معاملاتی که لوریج دارند، اینگونه نیست؛ برای مثال اگر با 500 دلار بیت کوین خریداری کردید و قیمت آن دچار افت شد، شما میتوانید آنقدر صبر کنید تا کاهش قیمت جبران شود و اصل سرمایه برگردد، اما با وجود اهرم نگهداشتن دارایی در حال ریزش اشتباه محض است؛ زیرا نهتنها اصل سرمایه بازنمیگردد، بلکه همه نقدینگی شما از بین میرود.
نتیجهگیری
استفاده از هر ابزاری، چالشهای خاص خود را دارد. لوریج ابزاری مطلوب در بازارهای مالی است، اما بدانید پیش از استفاده دانش و مهارت استفاده از آن را بیاموزید و راهبرد معاملاتی شفافی برای خود تعریف کنید. همچنین به میزان ریسکپذیری خود واقف باشید و به کارمزد معاملات و نوسانات روزمره توجه کنید. در پایان بدانید نوسان ذات هر بازاری است و ضرر اتفاق اجتنابناپذیر است؛ پس ابزار مناسب خود را بیابید و با آن سود کنید.
توکن لوریج دار (leveraged Token) چیست؟
بازار ارزهای دیجیتال پر از فرصتهای سرمایهگذاری و کسب درآمد است. توکن لوریج دار یکی از همین فرصتها است که امکان کسب درآمدهای شگفتانگیزی را به شما میدهد. البته ممکن است باز کردن چنین معاملاتی منجر به خسارتهای سنگین نیز بشود. اگر با مفهوم لوریج یا اهرم آشنا نیستید، حتماً تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید. در ادامه ماهیت leveraged Token را بررسی میکنیم و مزایا و معایب معاملات اهرمدار را مرور خواهیم کرد.
لوریج (اهرم) چیست؟
لوریچ (Leverage) یا اهرم یک استراتژی معاملاتی محسوب میشود که در بازارهای مالی مختلف مثل فارکس و ارز دیجیتال به کار میرود. لوریچ را میتوان «نسبت سرمایه مشتری به موجودی حساب» عنوان کرد که جهت باز کردن موقعیت معاملاتی استفاده میشود.
با استفاده از لوریجها سرمایهگذاران میتوانند با دارایی بیشتری نسبت به سرمایه لحظهای خود در بازار فعالیت داشته باشند. صرافیهای رمزارزی قوانین مختلفی برای استفاده از اهرم دارند. گاهی صرافی یا بروکر (کارگزار) در سود حاصل از معاملات لوریجدار شریک میشود و گاهی صرفاً کارمزد بیشتری دریافت میکند.
مقادیر حاصل از اهرم ثبتشده در معامله به حساب تریدر واریز نمیشود و تنها سود (مارجین) به کیف پول معاملهگر منتقل خواهد شد. مقدار اهرم ممکن است یک به یک (1:1) یا یک به صد (1:100) باشد. شرکتهای بسیاری از لوریجها برای تأمین مالی داراییهای خود بهره میگیرند. کار کردن با اهرمها کار آسانی نیست و نیاز به تخصص و تجربه بسیار زیادی دارد.
توکن لوریج دار چیست؟
توکن لوریج دار (leveraged Token) که به توکن اهرمی هم معروف است، به شما موقعیت ثبت اهرم در معامله را میدهد. یک موقعیت اهرمی باعث میشود درآمد یا زیان شما چند برابر شود. معاملات لوریج دار کریپتو یک نسخه پیشرفته از قراردادهای اهرمی سنتی هستند.
به بیان ساده توکن لوریج دار به کاربران امکان چند برابر کردن سود و زیان را میدهد. این حالت از تبادل، غالباً در معاملات مارجین مشاهده میشود.
برای مثال ETHBULL یک توکن لوریج دار با ضریب ۳ برابر اتریوم است. بنابراین سود حاصل از نوسان اتریوم ۳ برابر خواهد شد و ضرر نیز سه برابر بیشتر میشود. واضح است که سرمایهگذاری روی توکنهای لوریج دار ریسک بالایی دارد و باز کردن موقعیت چنین معاملاتی ممکن است خطرناک باشد.
توکن های اهرمی چگونه کار می کنند؟
شما میتوانید توکن اهرمی را به صورت بلندمدت (Long leveraged Token) یا کوتاهمدت (Short leveraged Token) معامله کنید. بلندمدتها برای مبادلات افزایش قیمت دارایی به کار میروند و از توکنهای کوتاهمدت برای معاملات کاهش قیمت دارایی استفاده میشود.
توکن لوریج دار میتواند به صورت متغیر یا ثابت تنظیم شود. در نوع ثابت (fixed leveraged Token) ضریب چند برابر شدن دارایی تغییر نخواهد کرد. در نتیجه مقدار سود و زیان قابل پیشبینی است. در طرف مقابل توکن لوریج دار متغیر (variable leveraged Token) محدودهای از ضرایب را مشخص میکند. برای مثال ضریب میتواند بین 4 و 0.25 باشد. این ضریب بدین معنا است که ممکن است سود و زیان شما بسیار بیشتر شود.
در بازار، مفهومی به نام تعادل مجدد (rebalancing) وجود دارد. تعادل مجدد زمان و نقطهای است که ضریب معاملات به حالت تعادل میرسد و صرافی موقعیتهای معاملاتی را برای جلوگیری از ایجاد خسارتهای فراوان به حالت ابتدایی باز میگرداند. هر صرافی زمان مشخصی در طول روز را برای برقراری تعادل مجدد مشخص میکند. اگر نوسان بیش از ۱۰ درصد باشد، احتمال بالانس مجدد پیش از موعد نیز وجود دارد. پس از آنکه leveraged Token مجدداً متعادل شد، نوسانها سود و زیان موقعیتهای معاملاتی را افزایش یا کاهش میدهند.
از کجا میتوان توکنهای اهرمی خرید؟
صرافیهای مشهوری مانند بایننس (Binance)، افتیایکس (FTX) و صرافی کوکوین (KuCoin) امکان خرید و فروش leveraged Token را فراهم کردهاند. علاوه بر این، تعداد زیادی صرافی غیرمتمرکز نیز وجود دارد که از توکنهای اهرمی پشتیبانی میکنند. در زمان انتخاب صرافی باید به شرایط و دستورالعملها دقت کرد. دورههای بالانس مجدد یا محدودههای اهرم در هر صرافی متفاوت است.
مزایای توکن های اهرمی چیست؟
مهمترین مزیت leveraged Token سودآوری بیشتر است. البته این سودآوری به شرطی محقق خواهد شد که معاملهگر بتواند جریان بازار را پیشبینی کند. تریدرهای حرفهای و افرادی که تسلط زیادی به تحلیلهای آماری و بنیادین دارند، از این توکنها برای سودآوری بیشتر استفاده میکنند.
از دیگر مزیتهای توکن های اهرمی میتوان به عدم نیاز به وثیقه اشاره کرد. بنابراین کافی است توکن مورد نظر را بخرید و موقعیت معاملاتی را ایجاد کنید. این مزیت به لطف فرآیند تعادل مجدد ایجاد شده است.
در واقع میزان ریسک به طور خودکار با روند حرکتی قیمت توکن لوریج دار هماهنگ میشود. در مقایسه با معاملات فیوچرز، ریسک از دست دادن دارایی در این نوع معاملات کمتر است. همین موضوع سبب شده کارمزدهای تراکنش توکن اهرم دار کمتر از معاملات فیوچرز باشد.
خطرات سرمایهگذاری در leveraged Token چیست؟
اولین و مهمترین خطر، سقوط قیمت توکن است که منجر به ضرر چند برابری خواهد شد. سقوط قیمت توکنهای اهرمی متغیر میتواند خسارتهای زیادی را ایجاد کند. علاوه بر این، با وجود فرآیند بالانس مجدد، ریسک این معاملات همچنان زیاد است. بنابراین کاربران تازهوارد یا افرادی که آگاهی کاملی نسبت به شرایط این معاملات ندارند، نباید داراییهای خود را وارد موقعیتهای اهرمدار کنند.
در بازارهای پرنوسان نیز سرمایهگذاری در leveraged Token خطرناک است. فرض کنید ۱۰۰ دلار اتریوم خریداری کردهاید و روز اول پس از ۲۰ درصد سودهی، سرمایه شما به ۱۲۰ دلار میرسد. اگر روز دوم قیمت توکن ۲۰ درصد قیمت افت کند، سرمایه شما ۹۶ دلار خواهد بود! حال اگر این موقعیت معاملاتی با توکن لوریج دار بسته شده باشد، ضرر شما چند برابر خواهد شد.
بازار ارزهای دیجیتال مملو از چنین توکنهای پرنوسانی است. پس اگر قصد باز کردن موقعیتهای اهرمی دارید حتماً به سراغ رمزارزهای معتبری بروید که حجم بازار بالایی دارند. در نهایت باید گفت که کارمزد تراکنشهای توکن لوریج دار بیشتر از معاملات کلاسیک و ساده است.
برخی کشورها نیز در تلاش هستند تا از معاملهگران توکن های اهرمی مالیات بیشتری دریافت کنند. در صورتی که این امر محقق شود، هزینههای جانبی این معاملات بسیار افزایش خواهد یافت؛ زیرا مالیات بر درآمد به صورت تصاعدی افزایش پیدا میکند. از طرفی ضررهای معاملات لوریج دار نسبت به تبادلات معمولی بیشتر است. بنابراین این شائبه ممکن است ایجاد شود که انجام چنین معاملاتی اصلاً توجیه اقتصادی ندارد.
خلاصه مطلب
توکن لوریج دار به توکنی گفته میشود که دارای اهرم معاملاتی است. اهرمها باعث چند برابر شدن سود و زیان حاصل از نوسان قیمت میشوند. صرافیهای مختلفی مثل بایننس امکان باز کردن معاملات leveraged Token را فراهم کردهاند. سرمایهگذاری روی توکن های اهرمی میتواند بسیار سودآور یا به شدت خطرناک باشد. از مزایای این توکنها میتوان به عدم نیاز به وثیقه و کارمزد کمتر نسبت به معاملات فیوچرز اشاره کرد. معایب این توکنها نیز ریسک بالا برای رمزارزهای پرنوسان، کارمزدهای بیشتر نسبت به معاملات عادی و خطر از دست رفتن سرمایه است. معاملات توکن لوریج دار یکی از مهیجترین و بهترین فرصتهای کریپتوکارنسی است؛ به شرطی که برای ثروتمند شدن منطقی باشید و عجله نکنید.
اهرم های موفقیت و روش استفاده از آنها در زندگی و کسبوکار
برای بلند کردن یک شئ سنگین، دو انتخاب دارید: میتوانید بلند کردن شئ را بدون کمک اهرم امتحان کنید، اما ممکن است آسیب ببینید، یا میتوانید از اهرمی مثل جَک یا الوار استفاده کنید تا بخشی از وزن شئ را به آن منتقل کنید و سپس شئ را بلند کنید.
به من یک اهرم و یک نقطهی اتکا بدهید تا زمین را جابهجا کنم.
کدام رویکرد عاقلانهتر است؟ آیا بدون استفاده از اهرم موفق میشوید؟ شاید. اما با کمک اهرم به راحتی میتوانید بارهای بیشتری را بلند کنید!
حالا اهرم چقدر با زندگی و کار شما ارتباط دارد؟ جواب این است: «بسیار زیاد». با پیاده کردن مفهوم اهرم در کسبوکار و موفقیت شغلی، میتوانید با اندکی تأمل، کارهای زیادی را انجام بدهید که بدون بهکاربستن مفهوم اهرم، توان انجام آنها را نداشتید. بدون اهرم، شاید مجبور شوید سخت کار کنید و پاداشتان محدود به ساعاتی باشد که تن به کار سخت دادهاید. اما با کمک اهرم، میتوانید این محدودیت را بردارید و به موقع، کارهای بسیار بیشتری را انجام یدهید.
ما در اینجا به اهرم مالی اشاره نمیکنیم. اهرم مالی یا به عبارتی، استفاده از «پول دیگران» برای رشد کسبوکارتان میتواند یک استراتژی رشد موفق باشد، اما این موضوع، خارج از حوزهی این مقاله است.
اهرمهای موفقیت
چگونه میتوانید از اهرم در کارتان استفاده کنید؟ چگونه میتوانید با پایین آوردن ساعات کاری، به کارهای بسیار بیشتری مزیت اهرم چیست؟ رسیدگی کنید؟ برای انجام این کار، ابتدا باید یاد بگیرید چگونه از اهرمهای زیر استفاده کنید:
- اهرم زمان (زمان خودتان و زمان دیگران)
- اهرم منابع
- اهرم دانش و تحصیلات
- اهرم فناوری
۱. اهرم زمان
اساسیترین استراتژی برای موفقیت، استفاده از اهرم زمان است. در یک روز، زمان بسیار زیادی برای انجام کارها وجود دارد. اگر فقط از زمان خودتان استفاده کنید، به همان اندازه میتوانید موفق به انجام کار شوید، اما اگر از اهرم زمان دیگران هم استفاده کنید، میتوانید بهره وری خود را به میزان فوقالعادهای افزایش دهید.
استفاده از اهرم زمان خودتان
-
را تمرین کنید. فعالیتهای غیرضروری را حذف کنید و تلاشتان را معطوف به کارهایی کنید که واقعا اهمیت دارند.
- به عنوان بخشی از این کار، اولویت بندی را یاد بگیرید تا بتوانید انرژیتان را روی فعالیتهایی بگذارید که نسبت به زمان صرف شده بالاترین بازده را به شما میدهند. کنید و دربارهی اهدافی که در طولانیمدت برای شما مهم هستند؛ بیندیشید. اهداف روشنی را برای خودتان تعیین کنید و به خودتان انگیزه رسیدن به اهداف تان را بدهید.
استفاده از اهرم زمان دیگران
-
یا واگذار کردن کار به دیگران را یاد بگیرید.
- در آموزش و توانمندسازی دیگران تلاش کنید (از طریق تیمسازی و کار گروهی).
- برای پر کردن شکافهای مهارت و دانش از وجود کارشناسها و مشاورها استفاده کنید.
- کارهای غیرضروری را به افرادی (خارج از محل کار) برون سپاری کنید که تجربهی انجام آن را به شیوهی مؤثرتری دارند.
اگر کارها را درست انجام بدهید، زمان و پولی را که صرف بهکارگیری اهرم زمانی دیگران کردهاید، هدر نمیدهید. اگرچه باید بهخاطر داشته باشید که برای بهرهبردن از مزایای طولانیمدت استفاده از اهرم، همیشه مجبور خواهید بود هزینهای را از پیش پرداخت کنید.
نکته ۱
تفویض اختیار، مهارت بسیار مهمی است. اگر نتوانید کارها را به نحو مؤثری به دیگران واگذار کنید، هرگز نمیتوانید بهرهوریتان را بیشتر از کاری که خودتان شخصا میتوانید انجام بدهید، بالا ببرید. این به آن معناست که کار شما به سرعت از حرکت میایستد و با اینکه ممکن است از سخت کوشی شما قدردانی شود، شما هرگز بهطور واقعی موفق نخواهید شد.
یکی از دلایلی که مدیریت ذره بینی (Micromanagement) نقطهضعف محسوب میشود، همین است. شما زمان زیادی را صرف مدیریت عدهی کمی از افراد میکنید و اهرمهایی را که میتوانید اِعمال کنید، محدود میکنید.
نکته ۲
زمانی که یاد بگیرید چگونه از این اهرمها استفاده کنید، متوجه میشوید استفاده از آنها مستلزم هزینههایی است که باید از پیش بپردازید. هزینههایی از قبیل سرمایه گذاری زمان و منابعی که باید داشته باشید تا بتوانید کسی را به کاری مشغول کنید که در صورت نبود آن شخص، خودتان باید آن کار را انجام دهید.
با اینکه تمایل به حفظ این منابع و از دست ندادن آنها طبیعی است، اما با سرمایهگذاری نکردن روی آنها، خودتان را اسیر روشهای قدیمی انجام کارها میکنید و این رویکرد، شما را محدود به پیشبرد کارهایی میکند که فقط خودتان میتوانید انجام بدهید.
۲. اهرم منابع
شما میتوانید از امتیازات خودتان هم به عنوان اهرم استفاده کنید و از قوای شخصیتان حداکثر استفاده را ببرید.
حوزهی مهارتها، استعدادها، تجربیات، افکار و ایدههای شما وسیع است. میتوانید از این منابع به صورت ترکیبی استفاده کنید و جز این نمیتواند باشد. شما چه مهارتها و تواناییهایی دارید که دیگران ندارند؟ چگونه میتوانید به بهترین شکل از این مهارتها و تواناییها استفاده کنید و چگونه میتوانید آنها را بهتر کنید تا واقعا بینظیر باشند؟ شما چه امتیازاتی دارید که دیگران ندارند؟ میتوانید از این امتیازات برای ایجاد اهرم استفاده کنید؟ آیا ارتباطاتی دارید که دیگران نداشته باشند؟ منابع مالی چطور؟ یا امتیازات دیگری که بتوانید به نحو بیشتری از آنها استفاده کنید؟
یک راه خوب برای فکر کردن دربارهی این موضوعات این است که یک تحلیل SWOT (بهمنظور شناسایی: نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدها) شخصی انجام بدهید و روی شناسایی این تواناییها و امتیازات تمرکز کنید و از آنها کمک بگیرید تا فرصتهایی را که با وجود آنها میتوانید بهدست آورید، از دست ندهید. یک مزیت تحلیل SWOT این است که به شما کمک میکند ضعفهای مهم خود را شناسایی کنید.
نکته:
هنگام انجام این تحلیل، به این فکر کنید که مزیت اهرم چیست؟ چگونه میتوانید با تواناییها و منابعتان به دیگران کمک کنید؟ بهخاطر داشته باشید هر زمان که بتوانید به دیگران کمک کنید، امکان کمک دادن متقابل دیگران به شما بیشتر میشود. (فقط مطمئن شوید که به روشنی میدانید چگونه از دیگران پاداش خواهید گرفت!)
۳. اهرم دانش و تحصیلات
اهرم قابلتوجه دیگر در موفقیت، دانش کاربردی است. این اهرم در ترکیب با آموزش و عمل میتواند اهرم فوقالعادهای باشد.
یادگیری از طریق کسب تجربه، کند و رنجآور است. اگر بتوانید راههای رسمیتری برای یادگیری پیدا کنید، سریعتر پیشرفت خواهید کرد. افزون بر این، اگر موضوع خوبی را برای یادگیری انتخاب کنید، پایهی محکمی برای دانش خود خواهید ساخت؛ پایهای که در آن، شکافهای پرخطر وجود ندارد. به همین دلیل افرادی که شغلشان با مرگ و زندگی دیگران سر و کار دارد (مثلا معمارها، خلبانهای خطوطهوایی، پزشکان و از این دست) به آموزشهای طولانی و جامع نیاز دارند. گذشته از این، چه کسی میخواهد زیر تیغ جراحی باشد که فاقد صلاحیت است؟
حالا که عدهی کمی از ما با این حوزههای حساس سر و کار داریم، با تعیین اینکه نیاز به دانستن چه چیزهایی داریم و سپس آموختن آنها، میتوانیم از سالهای زیادی که ممکن بود صرف یادگیری کُند و رنجآور به روش آزمون و خطا شود، اجتناب کنیم.
به همین ترتیب، اگر عدهی زیادی از افراد در یک سازمان مجبور باشند نحوهی انجام کارشان را به صورت آزمون و خطا یاد بگیرند، بیفایده است. یک راه بسیار بهتر این است که سازمان، دانشی را که در اختیار عدهی اندکی از افراد است به دست بیاورد و آن را به افراد دیگر منتقل کند. این کار همان هستهی «مدیریت دانش» است. اطلاعات بیشتر در این زمینه در این مقاله وجود دارد.
کلیدهای موفقیت در استفادهی اهرمی از دانش و تحصیلات عبارتند از: اول، بدانید چه باید بیاموزید، دوم، بدانید تا چه سطحی نیاز به آموختن دارید، سوم، در انتخابهایتان متمرکز باشید و گزینشی عمل کنید، چهارم، برای بهدست آوردن صلاحیتهای مورد نیازتان، حوصله به خرج دهید.
حتی پس از این مراحل، داشتن تحصیلات یا دانش بیشتر، لزوما وسیلهی نفوذ یا اهرم شما نیست. اینها تنها زمانی مزیت میشوند که مستقیما در مورد اهداف و آرزوهای کاری شما و با جدیت و هوشمندانه برای انجام یک کار مفید به کار گرفته شوند.
با استخدام، مشاوره و برون سپاری یا به عبارتی ارجاع کار به دیگران میتوانید از اهرم دانش و تحصیلات افراد، همینطور منابع آنها استفاده کنید. ارجاع دادن، تنها زمانی جواب میدهد که افراد درستی را انتخاب کنید. اگر انتخاب شما غلط باشد، این افراد بازده کار شما را پایین میآورند.
۴. اهرم فناوری
تمرکز اهرم فناوری بر فکر کردن دربارهی نحوهی کار و استفاده از فناوری برای مکانیزه کردن کار تا جای ممکن است.
در سطوح ساده، شاید برای برقراری ارتباط با خانه و محل کار به تنها چیزی که نیاز داشته باشید یک گوشی هوشمند یا تبلت باشد که به شما کمک میکند یک سیستم مدیریت زمان راحت و پشتیبانیشده داشته باشید. تلفنهای هوشمند، ابزار دمدستی خوبی هستند که میتوانید در ساعات کاری یا مسافرت از آنها بهترین استفاده را ببرید. اگر تایپست کندی هستید، با استفاده از نرمافزارهای ضبط صدا میتوانید اسناد را با صدای بلند دیکته و سپس ذخیره کنید. (البته میتوایند از نرم افزارهای تبدیل گفتار به نوشتار هم استفاده کنید.)
در سطوح پیچیدهتر، برای مکانیزه کردن پروسههای سادهی کاری، میتوانید از بانک دادهی کامپیوترهای شخصی، نظیر Microsoft Access استفاده کنید. اگر بهطور منظم، دادههای زیادی را پردازش میکنید (برای مثال، پروژههای مشابه زیادی را مدیریت میکنید)، کافی است یکبار با برنامههایی نظیر آن، پروسهای را تنظیم کنید. پس از آن، پروسه هر بار به همان شیوه توسط هر فردی که پروسه را آغاز کرده باشد، اجرا خواهد شد. با این روش، سرعت بهره وری اعضای جدید گروه بیشتر میشود، به این معنا که سرعت پیشبرد عملیات و رسیدن به موفقیت بیشتر خواهد شد.
مشاغل، حوزهی وسیعی از راهحلهای نرمافزاری را برای انتخاب در اختیار دارند. برخی از این نرمافزارها میتوانند کارها را مکانیزه یا آسان کنند که در صورت نبودن این امکان، انجام آنها بسیار وقتگیر میشد. بانک دادههای مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) مزایای فوقالعادهای برای سازمانهای فروش محور و دارای خدمات مشتری ایجاد کرده است. همانطور که سیستمهای صورتبرداری پایانهی فروش (PoS)، مزایای فوقالعادهای برای سازمانهایی دارند که باید فهرست موجودیشان را پیگیری و مدیریت کنند. وبسایتها و وبکاتالوگها میتوانند امکان دستیابی مشتریان را به اطلاعات بهروز دربارهی محصولات و ثبت ساده و راحت سفارش، فراهم کنند. وبلاگها و خبرنامههای ایمیلی نیز امکان تماس سریع و آسان با هزاران نفر را فراهم میکنند. تمامی این حوزهها، فناوری را اهرم کارشان کردهاند.
دیدگاه شما