شاخص بازار اول بورس
مشاوره رایگان
برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.
- 02191004770
- [email protected]
- تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15
خانه / سرمایه گذاری و بورس / شاخص چیست؟ و معرفی انواع شاخص بورس
شاخص چیست؟ و معرفی انواع شاخص بورس
در این مطلب قصد داریم به بررسی مفهوم و تعریف شاخص و انواع شاخص بورس که شامل : شاخص کل قیمت، شاخص هم وزن،شاخص بازده نقدی،شاخص قیمت و بازده نقدی،شاخص صنعت و شاخص مالی،شاخص سهام آزاد شناور،شاخص بازار اول و بازار دوم،شاخص ۵۰ شرکت برتر،شاخص ۳۰ شرکت بزرگ میشود بپردازیم.
این اطلاعات میتواند برای سنجش عملکرد سهام و صندوقهای سرمایهگذاری استفاده شود و حتی تغییرات احتمالی قیمتها را در آینده پیش بینی کرد.
شاخص چیست؟
شاخص (Index) در واقع یک معیار آماری می باشد که تغییرات در یک اقتصاد یا بازار بورس را نمایان می کند. در مورد بازارهای مالی، شاخص یک سبد فرضی از کلیه سهامی است که در آن بازار خرید و فروش میشود و میانگین تغییرات قیمت همه سهام را نشان میدهد.
روش اندازهگیری هر شاخـص، منحصر به همان شاخـص است بنابراین برای مقایسه دو شاخـص مختلف بهتر است درصد تغییرات شاخـصها را نسبت بهروز یا ماه قبل باهم مقایسه کرد، نه عدد فعلی آنها را.
از شاخـص کل و سایر شاخـصهای بورس اوراق بهادار تهران میتوان برای سنجش عملکرد سهام و صندوقهای سرمایهگذاری استفاده کرد.حتی تغییرات احتمالی قیمتها را در آینده دنبال کنند.
به بیان ساده تر کلمه شاخص به معنای عددی است که با استفاده از آن میتوان شاخص بازار اول بورس تغییرات ایجاد شده در یک یا چند متغیر را طی یک بازه زمانی خاص مشاهده کرد.
انواع شاخص بورسی در بورس تهران
در بورس اوراق بهادار تهران شاخص های متفاوتی موجود است که سهامداران از آن ها برای سرمایه گذاری و خرید و فروش سهام استفاده میکنند. انواع شاخص بورسی در بورس تهران عبارتند از:
- شاخص کل قیمت
- شاخص هم وزن
- شاخص بازده نقدی
- شاخص قیمت و بازده نقدی
- شاخص صنعت و شاخص مالی
- شاخص سهام آزاد شناور
- شاخص بازار اول و بازار دوم
- شاخص ۵۰ شرکت برتر
- شاخص ۳۰ شرکت بزرگ
هر یک از شاخصها با توجه به پارامتر مورد بررسی به شاخص قیمت و شاخص شاخص بازار اول بورس بازدهی تقسیم میشود و معنا و مفهومی را در بر دارند که براساس متغییرهای مورد نظر قابل تفکیک هستند.
شاخص کل قیمت (TEPIX)
شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار که به آن شاخص کل هم میگویند، یکی از انواع شاخص بورس می باشد که بیان کننده تغییرات سطح عمومی قیمتها در کل بازار است و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار را بیان میکند. توجه داشته باشید که شاخص کل، بیان کننده میزان سود نقدی پرداختی به سهامداران نیست.
بطور مثال وقتی گفته میشود که شاخص کل ۱۰ درصد رشد کرده است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکتهای بورسی به میزان ۱۰ درصد نسبت به سال پایه، افزایش پیدا کرده است.
همچنین در شاخص کل تاثیر شرکت ها بر اساس بزرگی ( تعداد سهام ) و سرمایه آنها است و شرکت های بزرگ که تعداد سهام و معامله بیشتری دارند بسیار تاثیرگذار تر از شرکت های کوچک هستند. در واقع میتوان گفت شاخص کل نشان دهنده ی میانگین میزان تغییرات قیمت و سود سهام شرکت های فعال در بازار سرمایه است.
شاخص هم وزن
شاخص هم وزن یکی از انواع شاخص بورس است که در این شاخص کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس چه کوچک چه بزرگ بطور برابر در محاسبه شاخص بورس کل سهیم هستند.
تفاوت این شاخص با شاخص کل در این است که وزن و اندازه شرکت ها در این شاخص تاثیر گذار نیست و سرمایه آنها یکسان در نظر گرفته می شود و تاثیر افزایش و کاهش سود و قیمت سهام شرکت ها در شاخص به یک میزان اثرگذار است.
بطور مثال وقتی شاخص هم وزن منفی است یعنی بازدهی بیش از نصف شرکت های بازار کاهش یافته است و زمانی که شاخص هم وزن مثبت باشد یعنی بازدهی بیش از نصف شرکت های بازار رشد کرده است.
در شاخص کل ممکن است اکثر شرکت ها بازدهی منفی داشته باشند اما تنها مثبت بودن چند شرکت بزرگ باعث مثبت شدن شاخص کل بشود اما در شاخص هم وزن شاخص بر اساس میزان بازدهی اکثر شرکت ها نشان داده می شود نه بر اساس سرمایه بیشتر.
شاخص بازده نقدی (TEDIX)
تغییرات شاخص بازده نقدی، میانگین بازدهی ناشی از پرداخت سود نقدی شرکتهای بورسی به سهامداران را نشان میدهد پس وقتی شاخص سود نقدی رو به افزایش است، شرکتها بهطور میانگین سود نقدی بیشتری را در مجامع عادی سالیانه بین سهامدارانشان تقسیم میکنند.
شاخص قیمت و بازده نقدی (TEDPIX)
اگر شاخص قیمتها ۱ درصد رشد کند، یعنی میانگین قیمتهای هر برگه سهم به طور میانگین ۱ درصد رشد داشته است. برای کسانی که میخواهند از خرید و فروش سهم در کوتاه مدت سود بگیرند، شاخص قیمتها از شاخص کل مهمتر است.
در واقع شاخص قیمت و بازده نقدی ،همان شاخصی است که در رسانهها از آن بهعنوان شاخص کل بورس تهران صحبت میشود.
یکی از پرکاربردترین شاخصها شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایهگذاران می باشد این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس است.
شاخص صنعت و شاخص مالی
بهصورت کلی همه شرکتهای بورسی به دو بخش صنعتی و مالی تقسیم بندی می شوند. در بخش صنعتی شرکتهای تولیدی و صنعتی نظیر مخابرات، خودروسازی، سیمان، پتروشیمی و … قرار دارند شاخص صنعت نشاندهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکتهای فعال در بخش صنعت است.
در بخش مالی نیز بانکها، شرکتهای سرمایهگذاری، بیمه و… حضور دارند که شاخص مالی نشان دهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکتهای فعال در بخش مالی است.
نکته قابل توجه این است که میتوان برای هریک از بخشهای صنعت و مالی، شاخص های جداگانهای در نظر گرفت؛ بهعنوان نمونه شاخص صنعت پتروشیمی متوسط تغییرات قیمت شرکتهای فعال در صنعت پتروشیمی را نشان میدهد.
شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
به درصدی از سهام شرکت سهام شناور آزاد گفته می شود که صاحبان آن قصدی برای مدیریت در شرکت ندارند و تنها برای خرید و فروش سهام وارد معاملات آن سهم شدند؛ قابلیت نقدشوندگی سهام شناور آزاد زیاد است همچنین سهام شرکتهای بورسی توسط سهامداران حقیقی و حقوقی خریداری میشود.
به بیان دیگر به میزان سهامی که معمولاً در شرکتهای بورسی در اختیار سهامداران حقیقی قرار دارد و مرتباً در بازار خرید و فروش میشود، سهام شناور آزاد گفته میشود.
شاخص سهام شناور آزاد مانند شاخص کل محاسبه می شود تنها با این تفاوت که تنها درصد شناور آزاد شرکت ها در نظر گرفته می شود. شاخص سهام شناور آزاد نمایانگر بازدهی میانگین قیمت و سود سهام های شناور آزاد در بازار می باشد و هرشرکتی سهام شناور آزاد بیشتری با سرمایه ای بزرگ داشته باشد تاثیر بیشتری در این شاخص خواهد گذاشت.
شاخص بازار اول و بازار دوم
مؤلفه های دسته بندی شرکت های بورسی در بورس اوراق بهادار تهران شامل مواردی چون، تعداد سهامداران، وضعیت سودآوری، میزان سرمایه، تعداد سهامی که توسط سهامداران حقیقی در بازار خرید و فروش و … انجام میگیرد.
بر اساس این تقسیمبندی، شرکتی که شرایط بهتری داشته باشد در بازار اول و دیگر شرکتهای بورسی در بازار دوم دستهبندی میشود.
شرکتهایی که در بازار اول حضور دارند به دو دسته تابلو اصلی و فرعی تقسیم بندی میشوند. برای هر یک از این دستهبندیها یک شاخص وجود دارد که میانگین تغییرات قیمت سهام شرکتهایی را نشان میدهد که در این گروهها حضور دارند.
شاخص ۳۰ شرکت بزرگ
در ابتدا باید عنوان کنم که شاخص بازار اول بورس معیار انتخاب این ۳۰ شرکت نیز بر اساس اندازه شرکتها و ارزش روز بازار سهم آنها تعیین میشود که شاخص بورس ۳۰ شرکت بزرگ میانگین تغییرات قیمت سهام این ۳۰ شرکت بزرگ بورس را نشان میدهد.
توجه داشته باشید که ارزش روز بازار سهام از حاصلضرب قیمت سهم در تعداد سهام منتشرشده شرکت به دست میآید.
اگرچه این شرکتهای بورسی کمتر از ده درصد تعداد شرکتهای بورسی را تشکیل میدهند اما بیش از ۷۰ درصد ارزش بورس تهران را به خود اختصاص دادهاند و تغییرات قیمت آنها قطعا تاثیر زیادی بر شاخص کل و شاخص بورس داشته باشد.
شاخص ۵۰ شرکت برتر
تقریبا هر سه ماه یکبار، ۵۰ شرکت برتر از نظر بیشترین معاملات بازار در این مدت و قابلیت نقد شوندگی بالا در بورس اوراق بهادار معرفی میشوند. شاخص ۵۰ شرکت برتر میانگین قیمت سهام این ۵۰ شرکت برتر را نشان میدهد که نشان میدهد طی این مدت سود و قیمت آنها چه تغییراتی می کند.
Compatible data.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.
- Pina & Associates Insurance
- Payment at Contingency
- Amount of Payment
Two Most-Cited Reason
Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.
شاخص بورس چیست؟ و انواع آن کدامند؟
امیر شاملویی
- اشتراکگذاری
مهمترین و آشناترین شاخصی که به گوش بسیاری از اهالی بورس رسیده، شاخص قیمت و بازده نقدی یا همان شاخص کل است. به این شاخص TEDPIX هم گفته میشود. در این شاخص هر شرکتی که بزرگتر است، وزن بیشتری هم دارد و تاثیر شدیدتری روی شاخص میگذارد.
اگر شما هم در بورس سرمایهگذاری کرده باشید، حتما اصطلاحاتی مانند شاخص بورس، شاخص کل، شاخص هم وزن و برخی از کلمات مشابه را شنیدهاید. شاید برایتان این سوال پیش آمده باشد که شاخص چیست و چه چیزی را نشان میدهد یا چه فایدهای دارد. در ادامه به بررسی مفهوم شاخص میپردازیم و انواع شاخص بورس، از جمله شاخص قیمت و بازده نقدی را شرح میدهیم.
شاخص چیست؟
نخستین موضوعی که مطرح میکنیم، مفهوم کلمه شاخص است. هدف استفاده از شاخص آن است که معیاری برای مقایسه تحولات یک متغیر در طول زمان در دست باشیم. به عنوان مثال فرض کنید بخواهیم بدانیم قیمت محصولات یک بازار نسبت به یک ماه قبل چه تغییراتی کرده است. در این صورت یک راه حل آن است که قیمتها را مقایسه کنیم اما اگر آن بازار بزرگ و پر از محصولات مختلف باشد، معمولا بهتر است از شاخص استفاده کنیم. در این صورت یک لحظه زمانی را مشخص میکنیم و آن را عدد 100 در نظر میگیریم. با معیار قرار دادن این لحظه زمانی، اعداد به دست آمده برای سایر زمانها را نیز مشخص میکنیم. به این ترتیب یک شاخص به دست آمده که معیاری برای سنجش تغییرات در طول زمان به ما ارائه میکند.
انواع شاخص بورس
همان طور که گفتیم برخی از سرمایهگذاران تازهوارد و افراد ناآشنا با بازار سهام، تنها با شاخص کل آشنایی دارند و وقتی حرف از شاخص برای بازار سهام به میان میآید، تنها شاخص کل و تغییرات آن به ذهنشان میرسد. اما شاخصهای بازار سهام بسیار بیشتر و متنوعتر هستند. این شاخصها دامنه گستردهتری دارند و شامل شاخص هموزن، شاخص قیمت و برخی شاخصهای دیگر میشوند.
شاخص قیمت و بازده نقدی
مهمترین و آشناترین شاخصی که به گوش تمام اهالی بورس رسیده، شاخص قیمت و بازده نقدی یا همان شاخص کل است. به این شاخص TEDPIX هم گفته میشود. در این شاخص هر شرکتی که بزرگتر است، وزن بیشتری هم دارد و تاثیر شدیدتری روی شاخص میگذارد. در محاسبه این شاخص باید توجه کرد که کسانی که در شرکتهای کوچکتر بورسی سرمایهگذاری میکنند، هنگام رشد شاخص کل احتمالا به همان اندازه بازدهی کسب نکردهاند. این شاخص وابستگی زیادی به شرکتهای بزرگتر و عملکرد آنها دارد و هنگام افت و صعود آن دسته از شرکتها بیشتر تغییر میکند.
شاخص کل هموزن
به دلیل این که شرکتهای بزرگ بورسی تاثیر زیادی روی شاخص کل میگذارند، برخی از شاخص دیگری استفاده میکنند تا تغییرات بازار بهتر درک شود. در شاخص کل هموزن، وزن تمام شرکتها برای تاثیرگذاری روی شاخص یکسان فرض میشود. این به معنای آن است که شاخص به یک میزان از هر شرکتی تاثیر میپذیرد و وزن یک شرکت کوچک با یک شرکت بزرگ برابر است. این شاخص وضعیت کلی بازار را بهتر نشان میدهد.
شاخص قیمت در بورس چیست؟
شاخص قیمت از جمله مهمترین شاخصهای بورس است که روند قیمت کلی شرکتهای پذیرفته شده در بورس را مورد بررسی قرار میدهد. میزان رشد شاخص قیمت در بورس نشان دهنده آن است که قیمت شرکتهای حاضر در بورس اوراق بهادار چقدر تغییر کرده است. شاید برایتان این سوال پیش بیاید که با این تفاسیر، شاخص قیمت با شاخص کل چه تفاوتی دارد؟ درست است که هر دو این شاخصها شرکتهای یکسانی را مورد بررسی قرار میدهند، اما در شاخص کل میزان پرداخت سود سالانه شرکتها هم علاوه بر قیمت در محاسبه منظور میگردد، در صورتی که در شاخص قیمت تنها افزایش قیمتها به حساب میآید. با این حال، شباهت دو شاخص بالا این است که هم در شاخص کل و هم در شاخص قیمت، شرکتهای بزرگتر وزن بیشتری در شاخص دارند. به این شاخص TEPIX هم گفته میشود.
شاخص TEFIX
یکی دیگر از شاخصهایی که مهم است و در این بازار رواج دارد، شاخص TEFIX یا شاخص سهام آزاد شناور است. سهام شناور شاخص بازار اول بورس آزاد به بخشی از سهام یک شرکت گفته میشود که گمان میرود در آیندهای نه چندان دور مورد معامله قرار گیرند. در واقع مالکان این بخش از سهام یک شرکت دید بلندمدت و حفظ آن سهام را ندارند. برای محاسبه این شاخص باید بگوییم مانند شاخص کل محاسبه میشود، البته با این تفاوت که به جای وزن شرکتها و بزرگی و کوچکی آنها از سهام شناور استفاده میشود.
شاخص بازار اول و دوم
شرکتهایی که در بازار سهام وجود دارند را به طور کلی میتوان به دو دسته تقسیم کرد. دسته اول از نظر میزان سرمایه، میزان سودآوری، افراد سهامدار و مواردی از این قبیل سطح بالاتری شاخص بازار اول بورس نسبت به دسته دوم دارند. شرکتهایی که وضعیت بهتری دارند و در دسته اول جای دارند، در شاخص بازار اول و مابقی شرکتها در بازار دوم جای میگیرند. طبیعتا شرکتهای دسته اول بزرگتر و معروفتر از بازار دوم هستند.
نگاهی به شاخص 50 شرکت برتر
یکی از مهمترین شاخصهایی که در بازار مالی هر کشوری وجود دارد، این است که تعدادی از شرکتهای مطرح آن را در یک فهرست وارد میکنند و شاخصی از آنها تشکیل میدهند. در بازار سهام ما نیز چنین شاخصی وجود دارد. هر سه ماه یک بار، بورس اقدام به انتشار گزارشی میکند که بر اساس آن 50 شرکتی که سهامشان نقدشوندگی بیشتری دارند، در آن درج میشود. میانگین ارزش این 50 شرکت را شاخص 50 شرکت برتر میگویند.
شاخص 30 شرکت بزرگ
از سوی دیگر، شاخصی هم وجود دارد که به شرکتهای بزرگ بازار سهام میپردازد. هر سه ماه یک بار، بورس 30 شرکتی که بیشترین ارزش را در بورس دارند، فهرست میکند. میزان تغییر ارزش این شرکتهای بزرگ به شاخص 30 شرکت بزرگ معروف است. به دلیل تاثیرگذاری بالای این 30 شرکت معدد و ارزش بالایی که دارند، سمت و سوی بازار سهام از روی تغییرات آنها قابل بررسی است.
شاخص صنعت چیست؟
در بازار سهام شرکتهای مختلفی وجود دارند که برخی از آنها در صنایع مختلف فعالیت میکنند. این شرکتهای صنعتی در بخشهای تولیدی مانند ساخت خودرو، محصولات پتروشیمی، فلزات و برخی موارد دیگر کار میکنند. برای این که صنعت به طور جداگانه مورد بررسی قرار گیرد، از شاخص صنعت استفاده میشود. این شاخص، سطح عمومی ارزش سهام شرکتهای صنعتی را به سرمایهگذاران و سهامداران اطلاع میدهد و برای تحلیل در این حوزه مناسب است. علاوه بر این، تمام صنعتها در سطح کوچکتری نیز شاخص مخصوص به خود را دارند که از جمله آنها میتوان به شاخص صنعت خودرو یا شاخص محصولات شیمیایی اشاره کرد.
شاخص واسطهگریهای مالی
این شاخص به بررسی وضعیت و عملکرد شرکتهای فعال در حوزه واسطهگری مالی همچون هلدینگها، سرمایهگذاریها و لیزینگها میپردازد. در این شاخص ارزش و قیمت سهام این شرکتها بررسی میشود.
جمعبندی
در بالا به بررسی شاخصهای مختلف بازار سهام پرداختیم و تا حدودی نیز آنها را شرح دادیم. در پایان میخواهیم نکتهای را ذکر نماییم. درست است که شاخصها میتوانند دید خوبی به ما بدهند و در تحلیل بازار یا روند حرکت آن ما را کمک کنند، با این حال باید توجه داشت که ممکن است سهام یک شرکت در مواردی از روند آن شاخص تبعیت نکند. به عبارت دیگر ممکن است در یک شاخص نزولی، سهامی با صعود و در یک شاخص صعودی، سهامی با افت ارزش داشته باشیم.
رشد ۱۳۴۶ واحدی شاخص بورس تهران
به گزارش خبرگزاری برنا، بورس اوراق بهادار تهران امروز در یک روند نوسانی قرار گرفت، به گونهای که از ابتدای شروع معاملات تا میانه معاملات رو به ریزش بود و پس از آن رو به رشد قرار گرفت، به گونهای که در پایان معاملات شاخص کل با افزایش 1347 واحد نسبت به روز قبل به رقم یکمیلیون و 502 هزار و 979 واحد رسید.
همچنین شاخص کل با معیار هموزن با رشد 1159 واحد به رقم 418 هزار و 362 واحد رسید.
ارزش بازار در بورس تهران که ناشی از ارزش شرکتهای حاضر در بورس تهران است، امروز به بالای 5 میلیون و 928 هزار میلیارد تومان رسید.
معامله گران امروز از طریق بورس تهران بیش از 5 میلیارد سهام، حقتقدم و اوراق مالی در قالب 337 هزار نوبت معامله و به ارزش 3 هزار و 361 میلیارد تومان داد و ستد کردند.
امروز شاخص کل و شاخص قیمت با معیار وزنی - ارزشی 9صدم درصد رشد کردند. این دو شاخص با معیار هموزن نسبت به روز قبل 28صدم درصد رشد کردند. شاخص آزاد شناور 3صدم درصد تقویت شد. شاخص بازار اول بورس 12صدم درصد کاهش یافت. اما شاخص بازار دوم بورس 35 صدم درصد رشد کرد.
امروز نمادهای پتروشیمی خلیجفارس، فجر انرژی خلیجفارس، پتروشیمی نوری، پالایش نفت بندرعباس و صنعتی گلگهر بیشترین اثر افزایشی در شاخص بورس را داشتند و برعکس، نمادهای ملیمس و بانک ملت بیشترین اثر کاهشی در شاخص بورس را از خود به جای گذاشتند.
در فرابورس ایران امروز شاخص کل رو به کاهش نهاد به گونهای که در پایان معاملات با 13 واحد کاهش به رقم 20 هزار و 195 واحد رسید. ارزش بازار اول ودوم فرابورس ایران به بیش از یکمیلیون و 124 هزار میلیارد تومان رسید.
ارزش بازار پایه فرابورس هم به بیش از 350 هزار میلیارد تومان بالغ شد .
معاملهگران امروز بیش از 3.9 میلیارد سهام، حقتقدم و اوراق مالی در قالب 229 هزار فقره معامله و به ارزش 2 هزار و 858 میلیارد تومان داد و ستد کردند.
امروز نمادهای نیروبرق دماوند، پتروشیمی زاگرس و برق عسلویه مپنا بیشترین اثر افزایشی در فرابورس داشتند و نمادهای آریاساسول، بهمن دیزیل و صباتأمین و فولاد هرمزگان بیشترین اثر کاهشی در شاخص فرابورس را داشتند.
حرکت مثبت شاخص بورس و فرابورس
به گزارش سرمایه نگر ؛ شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران، در پایان معاملات امروز با افزایش ۳۲۱۱ واحد به رقم یک میلیون و ۲۸۴ هزار و ۸۰۱ واحد رسید. همچنین شاخص کل با معیار هموزن با افزایش ۷۸۲ واحد به رقم ۳۲۸ هزار و ۶۶۳ واحد رسید.
ارزش بازار در بورس تهران به بیش از ۵ میلیون و ۱۳۴ هزار میلیارد تومان رسید. معاملهگران امروز بیش از ۵.۴ میلیارد سهام، حق تقدم و اوراق مالی در قالب ۳۶۱ هزار فقره معامله و به ارزش ۳۳۱۷ میلیارد تومان دادوستد کردند.
امروز شاخص کل و شاخص قیمت با معیار وزنی ـ ارزشی ۲۵ صدم درصد افزایش یافتند و این دو شاخص با معیار هموزن ۲۴ صدم درصد رشد کردند. شاخص آزاد شناور ۳۹ صدم درصد افزایش یافت، شاخص بازار اول بورس ۲۴ صدم درصد افزایش یافت و شاخص بازار دوم بورس با ۲۶ صدم درصد افزایش همراه شد.
امروز نمادهای پتروشیمی خلیج فارس، پالایش نفت بندرعباس، پالایش نفت اصفهان، پالایش نفت تهران، ملی مس ایران و کشتیرانی جمهوری اسلامی بیشترین اثر افزایشی بر شاخص بورس را داشتند و نماد پتروشیمی جم بیشترین اثر کاهشی بر شاخص بورس را داشت.
در فرابورس ایران هم امروز شاخص کل با ۱۵ واحد تقویت به رقم ۱۷ هزار و ۵۲۸ واحد رسید.
ارزش بازار اول و دوم فرابورس ایران ۹۷۷ هزار میلیارد تومان شد. ارزش بازار پایه ۳۰۸ هزار میلیارد تومان رسید.
امروز معامله گران در فرابورس ایران بیش از ۲.۶ میلیارد سهام، حق تقدم و اوراق مالی در قالب ۲۵۱ هزار فقره معامله و به ارزش ۸ هزار و ۵۰۴ میلیارد تومان دادوستد کردند.
امروز نمادهای پالایش نفت لاوان، پتروشیمی مارون، بیمه اتکایی ایرانیان، جنرال مکانیک، توسعه شاخص بازار اول بورس خدمات دریایی و بندری سینا و صنعتی مینو بیشترین اثر افزایشی بر شاخص فرابورس را داشتند و نماد فرابورس بیشترین اثر کاهشی بر شاخص بازار فرابورس را داشته است.
با توجه به اینکه دو شرکت پرسپولیس و استقلال نزد سازمان بورس ثبت شدهاند، به زودی از طریق بازار پایه فرابورس با مشارکت مردم در افزایش سرمایه این دو شرکت از محل صرف سهام در بازار پذیرش میشوند.
همچنین قرار است سود سهام عدالت از شرکتهای سرمایهپذیر توسط شرکت سپردهگذاری مرکزی دریافت شده و به صورت متمرکز طی ماه جاری به حساب ذینفعان سهام عدالت واریز شود.
از قرار اطلاع تاکنون از ۳۶ شرکت سرمایهپذیر عدالت فقط ۸ شاخص بازار اول بورس شرکت سود سهام عدالت را واریز کردهاند. / سنا
انواع شاخص های بورس کدامند؟ شاخص قیمت و بازده نقدی
انواع شاخص های بورس معیارهای مهمی هستند که بررسی آنها از جنبههای مختلف میتواند اطلاعات مفیدی را در مورد وضعیت گذشته و حال بورس به اطلاع دنبالکنندگان بازار بورس برساند. تحلیل شاخصهای بورس باعث اطلاع از نوسانات بازار میشود به همین دلیل نقش مهمی در تصمیمگیری سرمایهگذاران ایفا میکند. دانستن اطلاعات و اصطلاحات بازار بورس برای افراد تازهکار این بازار امری لازم و ضروری است.
شاخص اولین المانی است که سهامدار با ورود به بازار سرمایه با آن مواجه میشود. در حقیقت اولین چیزی که افراد مختلف در زمان ورود به بورس با آن آشنا میشوند و معاملات خود را شروع میکنند بررسی شاخص است. شاخص مثبت و منفی به ترتیب با رنگهای سبز و قرمز مشخص میشود. چارت بورس که بر روی صفحه نقش میبندد با اعداد و ارقام به رنگهای سبز به عنوان افزایش ارزش سهام و قرمز به معنی سقوط بهای سهام نمایش داده میشود.
بازار بورس نیز مانند هر بازار دیگری تحت تاثیر مستقیم میزان عرضه و تقاضا قرار دارد. این موضوع باعث شده است تا افراد فعال در این حوزه اقدام به طراحی روشهایی کنند تا اطلاع دقیقی از تغییرات عرضه و تقاضا داشته باشند. طراحی شاخصهای مختلف این امکان را به فعالان در این عرصه اقتصادی میدهد تا ارزیابی مناسبی از اتفاقات در بازههای زمانی کوتاه یا بلند داشته باشند.
بورس اوراق بهادار
قدیمیترین بازار بورس متعلق به شهر فرانکفورت در آلمان است اما امروزه شناخت بازار بورس اوراق بهادار با ساختاری است که آمریکا در اوایل قرن بیستم میلادی بنا کرد. بازار بورس متشکل از تعداد زیادی خریدار و فروشنده اوراق بهادار است. هر ورق یک سهم از یک شرکت را نشان میدهد که از طرف شرکت منتشر شده است و خریداران به ازای تملک آن به فروشندگان پول پرداخت میکنند. در ابتدا سهامهای موجود به صورت ورقهای بودند و سهامداران برگهای مبنی بر مالکیت سهم مشخص شده را در اختیار خود داشتند. امرزوه اما با پیشرفت دنیای دیجیتال و تکامل فناوریهای موجود دیگر سهامی به صورت کاغذی معامله نمیشود و میزان داراییهای شما در بورس به صورت اینترنتی قابل مشاهده و معامله است.
بازار بورس محلی برای معامله اوراق بهادار است و در همه جای جهان رواج دارد. به همین دلیل در زبان انگلیسی از آن به عنوان Stock Exchange به معنای تعویض یا جابجایی سهام نام برده میشود. در زبان فارسی به این دلیل به بورس مشهور است که در زبان فرانسوی به این بازارها Boursiers گفته میشود. اکثر مفاهیم مالی و حسابداری در کشور ما از زبان فرانسوی به زبان فارسی شاخص بازار اول بورس راه پیدا کردهاند بنابراین تعجبی ندارد که واژه بورس نیز از این قاعده پیروی کند.
بازارهای بزرگ و مهمی در دنیا وجود دارد که روزانه به انجام فعالیتهای بورسی متعدد میپردازند. این بازارها با تاثیرگذاری بر اقتصاد کلان سرمایهگذاران و واحدهای تجاری بسیاری را به یکدیگر متصل میکنند. از بازارهای پویا در عرصه بازار بورس اوراق بهادار میتوان از بازار بورس نیویورک، بازار بورس لندن، بازار بورس توکیو، بازار بورس هنگ کنگ و البته بازار بورس تهران نام برد.
انواع شاخص های بورس
روشهای مختلفی برای اطلاع از انواع شاخص های بورس وجود دارد. شاید بهترین روش تفکیک شاخص بورس، دستهبندی بر اساس محل یا ناحیهای باشد که شاخص بورس در آن محاسبه شده است. با استفاده از شاخصهای جهانی و ملی میتوان مقایسهای جامع از تفاوت رویکردهای بازار در اقلیمهای مختلف انجام داد. این کار میتواند اعمال سیاستهای درست و منطبق با همان منطقه را در بر داشته باشد.
به عنوان مثال شاخصهایی نظیر MSCI-World یا S&P 100 بر اساس چند کشور و ناحیه میتوانند یک شاخص جهانی باشند و در مقابل شاخصهای مربوط به بازارهای مشخص مانند شاخص آمریکایی S&P 500 یا شاخص ژاپنی Nikkei 225 در دسته شاخصهای ملی قرار میگیرند چرا که شاخصهای چند ملیتی نقش کمرنگتری در میان انواع شاخص های بورس دارا هستند.
شاخص جهانی MSCI
محاسبه این شاخص بر اساس سهام 1655 شرکت در بین 23 کشور جهان است که البته به صورت وزنی ارزیابی خواهند شد. این شاخص اولین بار در سال 1970 توسط موسسه سرمایهگذاری جهانی مورگان استنلی (Morgan Stanley Capital International) ابداع شد و نام این شاخص نیز از مخفف اسم همین شرکت برداشته شده است. در این شاخص نرخ خالص بازده سالیانه (Gross Annul Return) یا GAR به صورت وزنی بر اساس ارزش سهام شرکتها تعریف شده است. از این شاخص به عنوان ملاک ارزیابی بازار جهانی استفاده میشود.
شاخصهای بورس تهران
امروزه یکی از بازارهای بزرگ برای جذب سرمایه بازار بور و اوراق بهادار (Stock Exchange) است. به دلیل رشد بازده بورس در سازمان بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای اخیر میزان نقدینگی زیادی وارد این بازار شده که باعث افزایش نرخ بازگشت سرمایه نیز شده است.
بورس اوراق بهادار تهران دارای نماد TSE است که مخفف Tehran Stock Exchange میباشد. شاخصهای مختلفی در بازار مالی تهران که تنها بازار بورسی کشور است طراحی شده است. ارزیابی اطلاعات بازار بورس از طریق تحلیل شاخصهای موجود مانند شاخص کل، شاخص قیمت، شاخص بازده نقدی و شاخص قیمت صنعت صورت میپذیرد. در ادامه این مطلب به بیان و معرفی انواع شاخص های بورس تهران میپردازیم.
شاخص کل (TEDPIX)
در تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده بورس با نام TEDPIX شناخته میشود. این همان شاخصی است که در رسانهها به شاخص بورس تهران شهرت دارد. یکی از پرکاربردترین شاخصها میان فعالان بازار بورس، شاخص کل است. این شاخص نشاندهنده سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکتهای پذیرفته شده در ساختمان شیشهای تهران است. تغییرات این شاخص بازدهی سرمایهگذراران در بورس را نشان میدهد.
در حقیقت شاخص کل تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانه پرداختی شرکتها را به سهامداران محاسبه میکند. طبق فرمول محاسبه شاخص کل هر چه شرکتها بزرگتر باشند تاثیر بیشتری بر روی شاخص خواهند گذاشت. یعنی شرکتهای بزرگ با میزان سرمایه بالا نقش پررنگتری را در روند محاسبه شاخص کل دارند.
شاخص کل هموزن
برخی از تفسیر کنندگان سازمان بورس بر این عقیده هستند که شاخص کل معیار دقیقی برای ارزیابی شرکتهای بورسی نیست و برآیند عمومی تغییرات بازار سهام را نشان نمیدهد چرا که تاثیر شرکتهایی با سرمایه بزرگتر بر این شاخص بیشتر است. به طوری که گاهی شاهد افت همگانی در ارزش سهامها هستیم اما به دلیل افزایش قیمت سهام در چند شرکت بزرگ شاخص کل مثبت میشود. در شاخص کل هموزن ارزش شرکتها در محاسبه شاخص کل یکسان است و با وزنی برابر سنجیده میشوند. میزان تاثیر نوسانات مثبت و منفی شرکتها جدای از بزرگی یا کوجکی آنها بر روی شاخص کل با هم برابر است.
شاخص قیمت (TEPIX)
شاخص قیمت TEPIX نیز به عنوان یکی از اصلیترین انواع شاخص های بورس شناخته میشود. این شاخص روند عمومی تغییر قیمت سهام همه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را نشان میدهد. شاخص TEPIX بر خلاف شاخص کل، سود تقسیمی شرکتها را در محاسبات خود لحاظ نمیکند. تفاوت عمده این شاخص با شاخص کل در این است که محاسبه قیمت سهام شرکتهای بورسی در فرمول شاخص مورد توجه قرار میگیرد در حالی که شاخص کل علاوه بر قیمت، سود پرداختی سالیانه شرکتها را نیز در فرمول محاسباتی خود جای میدهد. در این شاخص هم مانند شاخص کل وزن واحدهای تجاری از اهمیت برخوردار است و شرکتهای با سرمایه بیشتر تاثیری بیشتری بر شاخص قیمت خواهند داشت.
شاخص قیمت هموزن
در شاخص قیمت هموزن شرکتهای حاضر در بورس ارزش یکسانی دارند و شرکتهای بزرگتر تاثیر بیشتری بر این شاخص نسبت به شرکتهای کوچک نخواهند داشت. در نتیجه نوسانات مثبت و منفی شرکتهای مختلف به صورت هموزن بر این شاخص اثر خواهند گذاشت. استفاده از این شاخص شما را به روند کلی بازار بورس آشنا میکند و نرخ مثبت و منفی دقیقتری را از بازار ارائه خواهد کرد.
شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
سهام شناور آزاد (Free Float) به بخشی از سهام یک واحد تجاری فعال در بورس گفته میشود که سهامداران آن آماده عرضه و فروش سهم خود هستند. دارندگان سهام شناور آزاد قصد ندارند تا با حفظ سهام خود در مدیریت شرکت دخیل باشند و در آیندهای نزدیک سهام خود را معامله خواهند کرد.
شاخص سهام شناور آزاد مشابه با شاخص کل محاسبه میشود. تفاوت نحوه محاسبه این شاخص با شاخص کل در این است که برای وزندهی به شرکتهای موجود در سبد شاخص به جای کل سهام منتشر شده تنها سهام شناور آزاد شرکتها مورد استفاده قرار میگیرد. هدف اصلی از محاسبه شاخص سهام شناور آزاد تمرکز کردن بر روی قسمتی از بازار با قدرت نقد شوندنگی بالا است. این شاخص غالبا مورد استفاده افرادی است که قصد سرمایهگذاری کوتاه مدت و انجام معاملات با فاصله زمانی کم را دارند.
شاخص بازده نقدی
شاخص بازده نقدی تنها بازدهی ناشی از سود مصوب مجامع که به سود نقدی معروف است را محاسبه میکند. به این صورت بازدهی ناشی از کلیه سودهای پرداختی توسط شرکتهای بورسی ذکر میشود. هنگامی که این شاخص با افت مواجه شود در مجامع سود کمتری پرداخت میشود و نباید انتظار کسب سود نقدی بزرگی را داشت و باید انتظارات معاملهگری خود را با این اصل سازگار کرد.
شاخص صنعت و شاخص مالی
شرکتها بر اساس ماهیت فعالیت تقسیم میشوند. شرکتهای تولیدی و خدماتی دو دسته اصلی واحدهای تجاری بورسی را تشکیل میدهند. شرکتهای تولیدی بیش از 60 درصد از شرکتهای فعال در بورس را تشکیل میدهند. سهام شرکتهای تولیدی در شاخص صنعت و سهام شرکتهای خدماتی را در شاخص مالی محاسبه میکنند. شیوه محاسبه هر دو شاخص بر اساس میانگین شرکتهای فعال در آن شاخص است و در واقع مشابه با شاخص کل محاسبه میشوند با این تفاوت که تعداد شرکتهای حاضر در شاخص متفاوت است و هر کدام به فیلد کاری مشابه در یک شاخص مشغول به فعالیت هستند.
شاخص بازار اول و دوم
شرکتهای عضو در بازار بورس اوراق بهادار تهران به دو گروه اصلی تقسیم میشوند. هر یک از این گروهها بازار سهام خاصی را تشکیل میدهند. شرکتهای بورسی معمولا توسط معیارهایی مانند میزان سرمایه، تعداد سهامداران، وضعیت سودآوری، میزان معاملات و غیره از یکدیگر تفکیک میشوند. این تفکیک در بازار نشاندهنده بازار شرکتهای بزرگ و بازار شرکتهای کوچک است. واحدهای تجاری که در بازار بورس طبق معیارهای مختلف در شرایط بهتری نسبت به بقیه قرار داشته باشند در بازار اول شاخص بازار اول بورس و بقیه شرکتهای فعال در بازار بورس اوراق بهادار تهران در بازار دوم قرار میگیرند.
شاخص 50 شرکت برتر
سازمان بورس اوراق بهادار هر سه ماه یک بار به معرفی 50 شرکت برتر بورس که بالاترین میزان نقد شوندگی را دارند اقدام میکند. شاخص 50 شرکت برتر میانگین وزنی از این 50 شرکت منتخب را به سرمایهگذاران ارائه میدهد. شیوه محاسبه این شاخص نیز به مانند محاسبه شاخص کل قیمت است و تفاوت آن در تعداد شرکتها است و فقط اطلاعات این 50 شرکت را در بر میگیرد. این در حالی است که صدها شرکت در شاخص کل قیمت مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت.
شاخص 30 شرکت بزرگتر
سازمان بورس بزرگی شرکتها را بر اساس ارزش روز شرکت محاسبه میکند. 30 شرکت بزرگتر در واقع 30 شرکت برتر در لیست شرکتهای بزرگ بورس هستند و میانگی وزنی این شرکتها شاخص 30 شرکت بزرگتر را مشخص میکند. اغلب در زمان رکود بازار و زمانی که شاخص مسیر مشخصی ندارد با انجام معاملات بلوکی در سهام این 30 شرکت بزرگتر اقدام به تغییر رقم شاخص میکنند.
جمع بندی
در این مطلب به معرفی انواع شاخص های بورس در ساختمان شیشهای تهران پرداختیم. لازم به ذکر است که بررسی شاخصها در یک روز کار درستی نیست و با توجه به نوسانات بازار بورس برای ایجاد یک دید کلی قوی و کارآمد باید تغییرات بازار را طی بازههای چند روزه و یا حتی چند ماهه بسته به نوع سرمایهگذاری خود بررسی کرد.
ما در سایت ثروت آفرین به ارائه آموزشهای کاربردی در خصوص شاخص های بورس پرداختیم تا بتوانید با کمک آنها به اهداف خود در بازار بورس ایران بیش از پیش نزدیک شوید.
دیدگاه شما