آشنایی با حجم مبنا

حجم مبنای 3 نماد فرابورسی حذف شد

بنابر اعلام فرابورس، حجم مبنا برای نمادهای معاملاتی دارای بازارگردان در بازارهای اول و دوم فرابورس ایران شامل بانک دی، سیمان لار سبزوار و پالایش نفت شیراز از روز چهارشنبه(۲ شهریور) اعمال نخواهد شد.

به گزارش منیبان، معاونت نظارت بازار شرکت فرابورس ایران با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد: پیرو اطلاعیه‌های شماره 3474/الف/00 مورخ 09/11/1400 و شماره 3834/الف/01 مورخ 18/03/1401 این شرکت، در راستای اجرای ضوابط مربوط به ماده 22 دستورالعمل فعالیت بازارگردانی در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران و پس از بررسی‌های صورت گرفته، حجم مبنا برای نمادهای معاملاتی دارای بازارگردان در بازارهای اول و دوم فرابورس ایران شامل بانک دی، سیمان لار سبزوار و پالایش نفت شیراز از روز چهارشنبه(2 شهریور) اعمال نخواهد شد.

همچنین حجم مبنا برای نمادهای معاملاتی "چخزر"، "کلر"، "وهامون"، "لطیف" ، "ساینا" و "ثپردیس" از فردا(چهارشنبه) اعمال خواهد شد.

این اخبار را دوست دارید

حمله سهامداران برای خرید این سهام بورسی

نماد استقلال چهارشنبه در فرابورس بازگشایی می‌شود

سهام فولاد مبارکه در بورس نابود شد!

1 فیلمی از مرحوم مهسا امینی در بازداشتگاه پلیس منتشر شد

2 عصبانیت بنگر از مالک تیم مشهدی: چوپانی با بی‌شرمی دروغ می‌گوید

3 متروپل باز هم فروریخت!+فیلم

4 هشدار سیلاب ناگهانی و کاهش محسوس دما

5 سقوط دلخراش خودرو ۲۰۷ از پل صدر تهران+جزئیات

6 برخورد با جرائم خشن؛ ماموریت اصلی گشت‌های ویژه پلیس

7 زلزله شدید خراسان جنوبی خسارت جدی نداشت

1 نحوه تقسیم ارث خانه بین فرزندان و همسر

2 این مهریه‌ها پرداخت نشدنی هستند

3 سکوت اسکوچیچ بالاخره شکست!

4 ادعای مهم پوتین درباره ایران

5 اگر متوفی شفاهی وصیت کند، کافی است؟

6 «شبی که ماه کامل» نبود!/ «حسن» نه بگو «حسن آقا!»

7 صعود اطری، عموزاد و محمدیان به نیمه نهایی قهرمانی جهان

8 افشاگری باور نکردنی رئیس جمهور آمریکا درباره اوکراین

1 قیمت سکه و طلا شنبه ۲۶ شهریور ۱۴۰۱/ جدول

2 بانمک بازی پسر جوان با مامور زن در قطار+فیلم

3 رونمای از یک شاهکار جدید برای مسافران بی‌حجاب «اسنپ»

4 اقدام هولناک خبرنگار و همکارش وسط سیل+ عکس

5 ازدواج این شخصیت‌ها با هم ممنوع!

6 محسن رضایی: توقعات مردم بالا رفته است!

7 نحوه تقسیم ارث خانه بین فرزندان و همسر

8 این مهریه‌ها پرداخت نشدنی هستند

1 اعتراض بازیکن استقلال به حرکت عجیب کی‌روش

2 نفرین مجری معروف تلویزیون پشت سر تیم ملی!

3 این مسجد برای ملکه الیزابت مراسم برگزار کرد+عکس

4 بلاگر معروف شوهرش را کشت و در بیابان به آتش کشید

5 دختر ۸ ساله پدرش را تلکه کرد

6 قاتل مرد فلج: به من تعرض کرده بود!

7 عکس خصوصی ستاره تیم ملی و همسرش لو رفت+ببینید

8 توصیه کادر پزشکی به بازیکن عضلانی استقلال: فعلاً روی پایت فشار نیاور!

1 صعود اطری، عموزاد و محمدیان به نیمه نهایی قهرمانی جهان

2 افشاگری باور نکردنی رئیس جمهور آمریکا درباره اوکراین

3 حاشیه جدید از مراسم خاکسپاری ملکه انگلیس

4 جو امنیتی در ارمنستان؛ ایروان آماده میزبانی از نانسی پلوسی

5 آیت‌الله بیات زنجانی: گشت ارشاد هم غیرقانونی است و هم نامشروع

6 آیا نفقه زنان شاغل از زنان خانه دار کمتر است؟

7 پیام تسلیت سید مصطفی محقق داماد در پی درگذشت مهسا امینی

8 به نام دین تیشه بر ریشه دین می‌زنند

9 مدیرعامل سازمان تامین‌اجتماعی تکلیف نهایی حقوق بازنشستگان را مشخص کرد

10 پاپ فتوا صادر کرد

1 رئیس جمهور اوکراین لیست نیازمندی‌ها را منتشر کرد

2 بررسی دقیق و کامل در معاینه و کالبدگشایی از مهسا امینی انجام شد

3 وحیدی: فرصت سفر اربعین پایان یافت

4 راهکارهایی برای شناخت مردان قبل از ازدواج

5 مدیرعامل سازمان تامین‌اجتماعی تکلیف نهایی حقوق بازنشستگان را مشخص کرد

6 آیت‌الله بیات زنجانی: گشت ارشاد هم غیرقانونی است و هم نامشروع

7 پاپ فتوا صادر کرد

8 به نام دین تیشه بر ریشه دین می‌زنند

9 چرا بعضی زنان، جذب مردان متاهل می‌شوند؟

10 افشاگری باور نکردنی رئیس جمهور آمریکا درباره اوکراین

11 پیام تسلیت سید مصطفی محقق داماد در پی درگذشت مهسا امینی

12 پوتین: روسیه در نشست گروه ۲۰ شرکت می‌کند

13 جو امنیتی در ارمنستان؛ ایروان آماده میزبانی از نانسی پلوسی

14 بیمارستان کسری: مهسا امینی بدون علائم حیاتی به اینجا ارجاع شد/ حق انتشار اطلاعات به جز به خانواده درجه یک و مراجع قضایی را نداریم

رئیس جمهور اوکراین لیست نیازمندی‌ها را منتشر کرد

رئیس جمهور اوکراین اظهار داشت که دسترسی به سامانه‌‌های پدافند هوایی و دفاع موشکی اولویت امروز اوکراین است.

گره معاملاتی چیست و چگونه آن را رفع کنیم؟

یکی از گام‌های اولیه برای شروع فعالیت در هر بازار مالی، کسب مهارت و آشنایی با مفاهیم رایج در آن بازار است. بازار بورس یکی از بهترین بسترهای سرمایه‌گذاری در کشور است و تقریبا تمام افراد جامعه می‌توانند به راحتی در آن فعالیت داشته باشند.

به گزارش ایسنا، بنابر اعلام کارگزاری آگاه، اصطلاحات و مفاهیم زیادی در این بازار سرمایه‌گذاری وجود دارد که یکی از این مفاهیم، «گره معاملاتی» است. در این مقاله قصد داریم به صورت کامل به گره معاملاتی بپردازیم و در ادامه، به نحوه رفع گره معاملاتی در روند معاملات بازار هم اشاره کنیم. با ما همراه باشید.

گره معاملاتی چیست؟

سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بازار بورس، دارای یک دامنه نوسان مشخص هستند. سهام این شرکت‌ها بر اساس میزان عرضه و تقاضا ممکن است درگیر حالت صف خرید یا صف فروش شوند. در میان نمادهای بورسی، برخی از سهم‌ها نقدینگی پایین‌تری دارند که به دلیلی عرضه و تقاضای پایین در روند معاملات‌شان، قیمت پایانی سهم نسبت به روز قبل تغییری نمی‌کند. اگر این روند ادامه داشته باشد ممکن است سهام چند روز متوالی در حالت صف خرید یا صف فروش قرار بگیرد، به این حالت خاص در روند معاملات سهام، «گره معاملاتی» گفته می‌شود.

گره معاملاتی در سهم‌های بازار بورس به وجود می‌آید و نمادهای فرابورس به دلیل «1» بودن حجم مبنا، از این مورد استثنا هستند. سهم‌های بازار بورس تحت شرایط خاص درگیر گره‌ معاملاتی می‌شوند که در ادامه به بعضی از این موارد اشاره خواهیم کرد.

نماد بورسی تحت چه شرایطی شامل گره معاملاتی می‌شود؟

نمادهای بازار بورس بر اساس بعضی از شرایط، ممکن است شامل گره معاملاتی شوند. این شرایط عبارت‌اند از:

زمانی که یک سهم تحت شرایط زیر در پایان جلسه معاملاتی در حالت صف خرید و فروش باشد:

1-حداقل معادل یک برابر حجم مبنا برای شرکت‌هایی با ۳ میلیارد سهم یا بیشتر و دو برابر حجم مبنا برای سایر شرکت‌ها

2-عدم تقارن قیمت‌های درخواست خرید و فروش یا متوسط معاملات روزانه آن در این دوره (به استثنای معاملات در بازار معاملات عمده)، کمتر از ۵ درصد حجم مبنا است.

زمانی که یک نماد بورسی در 5 جلسه معاملاتی به صورت متوالی، در سقف قیمتی دامنه نوسان روزانه معامله شود.

هنگامی که یک نماد بورسی در 5 جلسه معاملاتی به صورت متوالی، در کف قیمتی دامنه نوسان روزانه معامله شود.

موارد بالا جزو دلایل اصلی ایجاد گره معاملاتی در بعضی از سهم‌های بازار بورس است، هنگامی که سهام یک شرکت شامل گره معاملاتی شود، لازم است طبق قوانین و چارچوب‌های تعریف شده، سهام شرکت مشمول رفع گره معاملاتی شود. در ادامه به نحوه رفع گره معاملاتی در روند معاملات بازار اشاره می‌کنیم.

شرکت‌هایی که مشمول دستورالعمل رفع گره معاملاتی می‌شوند

فهرست تمام شرکت‌هایی که شامل دستورالعمل رفع گره معاملاتی هستند در سایت مدیریت فناوری بورس تهران به نشانی TSETMC.com قابل مشاهده و بررسی است. برای دسترسی به این فهرست، باید بعد از ورود به سایت TSE، گزینه «پیام ناظر» را انتخاب کنید. تمام اطلاعات مربوط به شرکت‌هایی که مشمول دستورالعمل رفع گره معاملاتی هستند، حداکثر تا قبل از شروع روز معاملاتی در اختیار معامله‌گران قرار می‌گیرد. دقت داشته باشید که در بعضی شرایط خاص ممکن است که قوانین مربوط به دستورالعمل رفع گره معاملاتی بنا به صلاح دید مدیر عامل بورس، در برخی از سهم‌ها اعمال نشود. دلیل این فرآیند، مطابق با تبصره قانونی سازمان بورس، با جزئیات زیر است:

در صورت قرار گرفتن شرکت‌هایی با سرمایه کمتر از ۱۵۰ (یک‌صد آشنایی با حجم مبنا و پنجاه) میلیارد ریال در گره معاملاتی، رفع گره و عدم اعمال حجم مبنا با پیشنهاد مدیریت بازار بورس تهران همراه با ذکر دلایل مربوطه و تأیید مدیرعامل شرکت بورس صورت می‌پذیرد.

دامنه نوسان چه نقشی در ایجاد گره معاملاتی دارد؟

همان‌طور که در بخش‌های قبلی اشاره کردیم، اگر سهام یک شرکت بورسی شامل گره معاملاتی شود، لازم است طبق قوانین و تبصره‌های سازمان بورس، نماد مورد نظر مشمول دستور رفع گره معاملاتی شود. در این فرایند سهام مورد نظر در روز معاملاتی بعد با دو برابر دامنه نوسان مجاز بازگشایی شده و بعد از کشف قیمت، معاملات آن به صورت عادی در بازار بورس ادامه پیدا می‌کند. به مثال زیر توجه کنید:

مثال: اگر معاملات یک نماد بورسی به اندازه 10 جلسه معاملات متوالی در سقف قیمتی دامنه نوسان مجاز روز (10 روز مداوم صف خرید) انجام شود، این نماد بورسی مشول قوانین دستورالعمل رفع گره معاملاتی خواهد شد. بعد از این مرحله سهم مورد نظر در روز معاملاتی بعد با دامنه نوسان دو برابری یعنی 10 درصد، بازگشایی می‌شود، بعد از کشف قیمت، معاملات این سهم به صورت عادی ادامه پیدا می‌کند.

کلام آخر

بازار بورس یکی از بهترین بسترهای سرمایه‌گذاری در کشور است. یکی از ارکان مهم برای فعالیت در این بازار، کسب مهارت و یادگیری مفاهیم بورسی است. در این مقاله سعی کردیم به «گره معاملاتی» بپردازیم. بعضی از سهم‌های بازار بورس، ممکن است بر اساس میزان عرضه و تقاضا درگیر صف خرید و فروش شوند. اگر این این روند در چند روز متوالی ادامه داشته باشد، سهم شامل گره معاملاتی می‌شود. در ادامه مقاله به نحوه رفع گره معاملاتی در بازار بورس هم اشاره شد.

فیلتر صف فروش دو برابر حجم مبنا (دیده‌بان بازار بورس)

فیلتر صف فروش دو برابر حجم مبنا یکی دیگر از فیلترهای کاربردی بورس است. همانطور که می دانید فیلترهای کاربردی و متنوع زیادی در بازار بورس ایران وجود دارد که هر کدام کاربرد خاصی دارند. البته در مطالب مختلف به معرفی این فیلترها پرداختیم. در این مطلب به معرفی فیلتر صف فروش دو برابر حجم مبنا خواهیم پرداخت پس برای آشنایی با فیلتر و نحوه استفاده از آن با ما همراه باشید.

نحوه معامله با سهامی که فیلتر صف فروش دو برابر حجم مبنا دارند

برای معامله با این فیلتر کاربردی باید سهم های موجود در این فیلتر را در واچ لیست خود قرار دهید. سپس در صورتی که صف فروش در حال ریزش بود و قدرت خریدار نسبت به فروشنده 1.5 یا 2 برابر بیشتر بوذ می‌توان نسبت به خرید سهم اقدام نمود.

البته تکنیکال و شرایط سهم حتما می بایست بررسی شود. همچنین لازم به ذکر است که سهم های نمایش‌ داده‌ شده در این فیلتر، سهامی است که معمولا بازار گردان سهم در جهت ایجاد صف فروش می‌چیند و هر لحظه امکان برچیده شدن صف فروش در سهم وجود خواهد داشت.

نحوه کپی‌ کردن این فیلتر

باتوجه به اینکه برخی افراد نحوه استفاده از فیلترها را نمیدانند در این قسمت به آن اشاره می‌کنیم. برای کپی فیلترها در سایت دیده بان بازار ابتدا کد فیلتر موردنظر را کپی کرده و در قسمت ادیتور دیده بان بازار در سایت Tsetmc قرار دهید و در آخر نیز روی دکمه ثبت کلیک نمایید.

البته در مقاله آموزش فیلترنویسی در سایت دیده بان بازار بورس بصورت کامل در خصوص قرار اده فیلترها در سایت دیده بان بازار توضیح داده شده است که می توانید مقاله مربوطه را مطالعه نمایید.

نکات پایانی

شایان ذکر است خرید سهم هایی که در صف فروش هستند ممکن است کمی با ریسک همراه باشد. پس حتما در خریداینگونه سهم ها شرایط کلی بازار و وضعیت سهم مورد نظر را از لحاظ تکنیکالی بررسی نمایید. البته لازم به ذکر است که اینگونه سهم ها معمولا نقدشوندگی بالایی دارند.

امیدواریم این مطلب که در خصوص فیلتر صف فروش دو برابر حجم مبنا بود مورد توجه شما قرار گرفته باشد. همچنین از کد زیر می توانید اینگونه سهم ها را در بورس ایران جستجو نمایید.

کاربرد قیمت پایانی در معاملات بورس چیست؟

ورود به بازار بورس مستلزم فراگیری و آشنایی با اصطلاحات خاصی است. دنیای بورس دنیای بسیار پیچیده ای است و به همین دلیل آشنایی با مفاهیم آن می تواند در دقیق تر انجام دادن معاملات تان به شما کمک بسزایی کند. در این مقاله قصد داریم تا شما را با یکی از مفاهیم اصلی در بازار بورس یعنی قیمت پایانی و کاربرد آن در این بازار آشنا کنیم.

کاربرد قیمت پایانی در معاملات بورس

قبل از آشنایی با کاربرد قیمت پایانی در معاملات بورس و آشنایی با این مفهوم اقتصادی باید در ابتدا آن را تعریف کنیم و تفاوت اساسی آن را با آخرین قیمت معامله بازار بورس در نظر بگیریم تا این دو مفهوم اقتصادی را با هم اشتباه نگیریم. بعد از این به کاربرد قیمت پایانی در معاملات بورس اشاره می کنیم. برای آشنایی با این دو مفهوم اقتصادی که از نظر اسمی شبیه به هم هستند، با دوره های آموزشی تحت عنوان آموزش بورس و آموزش فارکس به خوبی می توان این مفاهیم را بازشناخت و از همدیگر آن ها را تفکیک نمود.

قیمت پایانی چیست؟

قیمت پایانی در اصل میانگینی از قیمت های معامله شده سهم در ساعات معاملاتی و در یک روز معاملاتی طبق حجم معاملات می باشد. معامله سهم در ابتدای روز بعد، طبق قیمت پایانی، شروع می شود. توجه داشته باشید که همیشه قیمت پایانی سهم، با آخرین قیمت سهم برابر نیست چون قیمت سهام شرکت ‌ها، زمانی قادر خواهند بود بیشترین مقدار افزایش یا کاهش روزانه‌ را تجربه کنند که حجم بسیار زیادی از آن سهم در طول ساعت معاملاتی مورد معامله قرار بگیرد. برای بررسی عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام یکی از گزینه های موثر همین قیمت پایانی در بورس است. در واقع سامانه معاملاتی بورس بعد از اینکه مقدار میانگین موزون قیمت سهم در طول یک روز معاملاتی، را محاسبه نمود به بررسی این موضوع می پردازد که میزان حجم معاملات سهم به اندازه حجم مبنا بوده یا نه؟

رابطه حجم مبنا و حجم معاملات و تاثیر آن بر قیمت پایانی

• اگر قیمت یک سهم در بالاترین قیمت دامنه مجاز روزانه حداقل به اندازه حجم مبنای سهم معامله شود، قیمت پایانی سهم حداکثر رشد خود را در آن روز تجربه می کند و دامنه مجاز نوسان روزانه‌ فردا بر اساس قیمت پایانی امروز مشخص خواهد شد.
• در صورتی که میزان حجم معاملات سهم کمتر از حجم مبنا باشد به اندازه همان مقدار نسبت، از مقدار کاهش یا افزایش قیمت سهم هم کم می شود و قیمت پایانی هم بر همین اساس محاسبه و در نهایت در سامانه معاملات ثبت می گردد.

بر اساس آنچه گفته شد در می یابیم که وقتی مقدار معاملات سهم از حجم مبنا کمتر باشد، مقدار و درصد افزایش یا کاهش قیمت سهم نیز کمتر از حداکثر میزان افزایش یا کاهش تعیین شده براساس مقررات خواهد بود. لازم به ذکر است قیمت پایانی سهم براساس میانگین وزنی قیمت سهم در طول یک روز معاملاتی، تعیین می ‌شود.

حجم مبنا و تاثیر آن بر روی قیمت پایانی سهام

توجه به این نکته ضروری است که در بازار بورس اوراق بهادار، شرکت‌ های بورسی دارای حجم مبنا هستند و حجم مبنا روی قیمت پایانی سهم تاثیرگذار خواهد بود. سامانه معاملاتی بازار بورس بعد از اینکه میانگین قیمت سهم در طول روز را که به صورت خودکار و لحظه ‌ای محاسبه می کند، به بررسی آشنایی با حجم مبنا حجم معاملات با حجم مبنا می پردازد. در صورتی که میزان حجم معاملات سهم به میزان کمترین مقدار حجم مبنا باشد، میانگینی که محاسبه می شود تحت عنوان قیمت پایانی سهم در تابلوی معاملات ثبت میگردد ولی در صورتی که حجم معاملات سهام از حجم مبنا کمتر باشد به همان نسبت از مقدار کاهش یا افزایش قیمت پایانی سهم کاسته خواهد شد و این قیمت در تابلوی معاملات ثبت خواهد شد.

حجم مبنای شرکت های فرا بورسی

طبق قانون موجود در سازمان فرا بورس ایران مقدار حجم مبنای شرکت ‌های فرا بورسی یک می باشد و به همین دلیل است که سهام قادر خواهد بود تا با اولین معامله قیمت پایانی آن را به بیشترین و کمترین قیمت خودش برساند. در صورتی که در بازار فرا بورس سهامی در یک روز معاملاتی قیمت ‌های متفاوت با حجم‌ های مختلف معامله شود، قیمت پایانی این شرکت طبق همان میانگین وزنی که در فوق ذکر شد، حرکت خواهد نمود.

نحوه محاسبه قیمت پایانی در بورس

فرمول کلی قیمت پایانی به صورت زیر می باشد:

محاسبه قیمت پایانی هر نماد برای اعمال در محاسبات شاخصی و در صورتی که نماد مذکور در آن روز معامله داشته باشد، به شرح زیر است:‌

• اگر حجم معامله از حجم مبنا کمتر باشد:‌

Price= Closing Price + (Traded Volume)/ (Base Volume) *(VWAP – Closing Price)

در این فرمول داریم:

Price= قیمت سهام برای محاسبه شاخص

Closing Price= قیمت پایانی روز معاملاتی قبلی

Traded Volume= حجم معامله شده از آن نماد در جلسه معاملاتی جاری

Base Volume= حجم مبنا

VWAP= قیمت میانگین وزنی، نحوه محاسبه (Volume Weighted Average Price) VWAP به شرح زیر است:

VWAP=? (Price*Traded Volume)/? Traded Volume

Traded Volume= حجم هر معامله

Price= قیمت هر معامله

• اگر حجم معامله شده نماد از حجم مبنا بیشتر باشد، همان قیمت VWAP مبنای محاسبه قیمت پایانی در شاخص خواهد بود.

با توجه به پیچیدگی محاسبه قیمت پایانی توصیه می شود حتما آموزش لازم در زمینه بورس و فارکس را قبل از ورود به بازار در اولویت خود قرار دهید.

محاسبه قیمت پایانی در ۲حالت بیشتر کمتر و مساوی با حجم مبنا

بر اساس آنچه که در مطالب فوق اشاره کردیم قیمت پایانی در واقع نوعی میانگین وزنی قیمت هم محسوب خواهد شد،

حالت۱- حجم معامله شده کمتر از حجم مبنا باشد.

حالت ۲- حجم معامله شده مساوی یا بیشتر از حجم مبنا باشد.

مثالی برای تعیین قیمت پایانی

به طور مثال، قیمت سهمی در ابتدای ساعت معاملاتی روز دوشنبه، ۲۰۰ تومان است و مقدار میانگین قیمت معاملات این سهم در طول ساعات معامله روز دوشنبه ۲۰۶ تومان باشد در نتیجه میانگین قیمت سهم در آخرین ساعت معاملاتی روز یکشنبه، در مقایسه با ساعات ابتدایی، ۶ تومان یعنی به میزان ۳ درصد رشد داشته است.

حالا در صورتی که تعداد سهام معامله شده در آن شرکت در طول ساعات معامله روز دوشنبه، با حجم مبنا یکسان باشد، در روز دوشنبه قیمت پایانی سهم ، همان ۲۰۶ تومان می باشد، اما در صورتی که تعداد سهام معامله شده آن شرکت، فقط به اندازه نصف حجم مبنای تعیین شده برای این سهم باشد، مقدار افزایش سهم از ۶ تومان، کاهش پیدا می کند و به ۳ تومان می رسد و قیمت پایانی سهم هم در روز دوشنبه، معادل با ۲۰۳ تومان خواهد بود.

یک مقاله کاربردی دیگر نیز مطالعه کنید: آموزش بورس: خواندن چارت قیمت

تفاوت قیمت پایانی و آخرین قیمت معامله در معاملات بورس

یک سهم در طول روز ممکن است معاملات زیادی را با قیمت های مختلف و در اندازه های مختلفی به خود ببیند. در این صورت قیمت پایانی معادل با میانگین وزنی قیمت های مختلف مورد معامله شده در طی همان روز می باشد که تا آن لحظه مورد معامله واقع گردیده است. حال آنکه قیمت آخرین معامله برابر با آخرین قیمتی است که تا آن لحظه مورد معامله واقع گردیده است.

بنابراین قیمت پایانی سهام قیمتی می باشد که در ابتدای روز معامله سهم بر اساس آن قیمت شروع می شود و با هر معامله ای که در روز انجام گیرد، میانگین وزنی آن را تشکیل می دهد و به همین دلیل قیمت پایانی همیشه با آخرین قیمت سهم برابر نیست. چون بر اساس حجم مبنا ما با حجم قابل توجهی از یک سهم در طول ساعات مورد معامله در یک روز هستیم.

توضیح اینکه حجم مبنا به این معناست که قیمت سهام شرکت ها بر اساس مقرراتی که برای آن وضع شده است در طول روز حداکثر افزایش یا کاهش روزانه ای را تجربه خواهد کرد و همین مسئله سبب حجم زیاد معاملات و تفکیک قیمت پایانی با آخرین قیمت معامله شده است. بنابراین بر اساس آموزش تحلیل تکنیکال، کاربرد قیمت پایانی این گونه خودنمایی می کند که اگر میزان معاملات صورت گرفته بر روی یک سهم از حجم مبنا کمتر باشد، درصد افزایش یا کاهش قیمت سهم نیز به تبع آن کمتر از حداکثر میزان یا کاهش تعیین شده بر اساس مقررات خواهد بود.

33 اصطلاح پرکاربرد در بازار بورس

به روش انتخاب سهام جهت سرمایه گذاری تحلیل بنیادی گفته می‌شود. در این رویکرد اساس تحلیل اطلاعات و داده‌های اقتصادی در سطح جهانی، ملی و در نهایت در سطح صنایع و شرکت‌ها و با استفاده از مدل‌های عملی و حرفه‌ای مانند مدل‌های مبتنی بر تنزیل جریانات نقدی (DDM)، مدل‌های مبتنی بر جریان نقدی آزاد (FCF)، توجه به ارزش جایگزینی و .. نسبت به ارزشگذاری سهام و اوراق بهادار اقدام آشنایی با حجم مبنا می‌شود.

تحلیل تکنیکال ( Technical Analysis ):

در این رویکرد با استفاده از داده‌ها و سوابق تاریخی قیمت اوراق بهادار و حجم معاملات و با استقاده از اندیکاتورها و اسیلاتورها سعی می‌شود رفتار قیمتی اوراق بهادار در آینده پیش بینی گردد.

بازار گاوی (bull Market):

زمانی که در بازار قیمت اکثر سهام، روند شدید صعودی دارد، اصطلاحا بازار گاوی گفته می‌شود. ریشه این اصطلاح به این موضوع بر می‌گردد، که گاو در زمان دفاع از خود، با استفاده از شاخ‌هایش حریف را به سمت بالا (صعود) پرتاب می‌کند.

بازار خرسی(Bear Market):

بازار خرسی، در زمانی که قیمت اکثر سهام در بازار روند نزولی شدید دارد، استفاده می‌شود. ریشه این اصطلاح برگرفته از این موضوع است، که خرس در زمان دفاع از خود با استفاده از پنجه‌هایش حریف را به سمت پایین (نزول) فشار می‌دهد.

سود هر سهم (EPS):

ای پی اس (EPS) یا سود هر سهم، حاصل تقسیم کل سود شرکت، بر تعداد سهام شرکت است؛ و سهم سود هر سهم شرکت را تعیین آشنایی با حجم مبنا می‌کند. در زمانی که شرکتی زیان ده باشد، ای پی اس در واقع زیان هر سهم را نشان می‌دهد و با علامت منفی نمایش داده می‌شود.

سود نقدی (Dividend):

مبلغی از سود هر سهم که در مجمع عمومی سالیانه شرکت بین سهامداران تقسیم می‌شود، را سود نقدی هر سهم می‌گویند. حاصل تقسیم سود نقدی آشنایی با حجم مبنا هر سهم به سود هر سهم بعنوان درصد تقسیم سود شرکت بیان می‌شود.

صورتهای مالی (Financial Statements):

گزارش های مالی شرکته که بصورت فصلی منتشر می گردد و شامل ترازنامه، صورت سود (زیان) و صورت جریان وجوه نقد به همراه یادداشتهای توضیحی می باشد را صورتهای مالی می گویند. صورتهای مالی 6 ماهه و سالانه شرکتها دارای اهمیت بیشتری می باشند.

سال مالی (Fiscal year):

شرکتها با هدف تهیه صورت‌های مالی، تشکیل مجامع عمومی و ارائه گزارش‌های مختلف به مراجع قانونی مانند اداره امور مالیاتی، یک سال شمسی را با تاریخ شروع و پایان مشخص تعیین می‌کنند که به آن سال مالی شرکت گفته می‌شود. سال مالی شرکت‌ها لزوما با سال شمسی تقویمی که شروع آن فروردین و خاتمه آن پایان اسفند است، منطبق نیست. بعنوان مثال شروع سال مالی بسیاری از شرکت‌ها، ابتدای مهر و خاتمه آن پایان شهریور ماه است. به لحاظ قانونی محدودیتی در تعیین سال مالی وجود ندارد.

مجمع عمومی سالیانه(Annual Meeting):

شرکت‌ها بعد از پایان سال مالی، طبق قانون تجارت مکلف هستند، در یک جلسه عمومی که با حضور سهامداران تشکیل می‌گردد، گزارش‌های مالی را ارائه دهند و در رابطه با تقسیم سود، انتخاب مدیران و .. تصمیماتی اتخاذ کنند. این جلسه مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت نامیده می‌شود. مجامع شرکت‌ها محدود به این مجمع نیست و مانند مجمع عمومی فوق‌العاده یا مجمع عمومی عادی بطور فوق‌العاده انواع مختلفی دارد. اختیارات هر کدام از این مجامع بر اساس قانون تجارت متفاوت است. مثلا تغییر در مفاد اساسنامه شرکت، یا تصمیم گیری در خصوص افزایش سرمایه، در حیطه اختیارات مجمع عمومی فوق العاده است. تفاوت اصلی این مجامع در میزان حد نصاب لازم جهت تشکیل و رای گیری می‌باشد.

میانگین متحرک (Moving Average):

به میانگین قیمت سهام در یک دوره مشخص میانگین متحرک قیمت آن دوره گفته می‌شود. متداول‌ترین دوره‌ها جهت بررسی میانگین قیمت سهام، 20 ،50 ،100 و 200 روزه است. مثلا میانگین متحرک 50 روزه، بیانگر میانگین قیمت سهام در 50 روز کاری اخیر می‌باشد.

جهش گربه مرده (Dead cat Bounce):

به تغییرات صعودی قیمت‌ها در زمانی که روند کلی نزولی است، اصطلاحا جهش گربه مرده گفته می‌شود. زمانیکه روند نزولی در قیمت سهام یک شرکت وجود دارد و این روند بصورت پیوسته نبوده و همراه با نوسانات مثبت نیز می‌باشد از این اصطلاح استفاده می‌شود. به نوسانات مثبت موقت، جهش گربه مرده می‌گویند. انتظار بر این است، که بعد از این نوسانات موقت، دوباره روند منفی و نزولی ادامه پیدا کند.

میانگین کم کردن (Averaging Down):

یکی از روش‌هایی که برخی معامله گران برای خرید استفاده می‌کنند، این است که یک قیمت را برای شروع خرید، در نظر می‌گیرند و پول خود را به چند بخش تقسیم می‌کنند. بعد از هر میزان افت قیمت، مجددا تعدادی سهم خریداری می‌کنند. با این روش میانگین قیمت خرید آنها کاهش پیدا کرده و در عین حال تمرکز کمتری بر تعیین کف قیمت خواهند داشت.
مثلا یک معامله‌گر ممکن است، سه مرحله را برای خرید سهام شرکت آلفا تعیین کند، همچنین شروع خرید را قیمت 900 تومان و فاصله هر خرید را 5 درصد افت مشخص کند. این معامله‌گر یک سوم پول خود را در قیمت 900 تومان خرید می‌کند. چنانچه قیمت سهام آلفا 855 تومان برسد، یک سوم دیگر از پولی را که به این شرکت اختصاص داده خریداری می‌کند؛ در نهایت در محدوده قیمت 810 تومان نیز بخش سوم پول خود را خریداری می‌کند. البته ممکن است از زمان شروع خرید، قیمت به سطوح پایین تر نرسد. این استراتژی به خرید پله‌ای نیز معروف است. برای فروش سهام نیز این روش ( فروش پله ای) کاربرد دارد.

سهام بنیادی ( Blue Chip Stocks):

به سهام شرکت‌های معروف و شناخته شده، که از ثبات نسبی در عملیات و سودآوری برخوردار هستند، اصطلاحا سهام بنیادی گفته می‌شود.

قیمت پایانی ( Close Price):

در یک جلسه معاملاتی، به قیمتی که با آن اولین معامله شروع می‌شود، قیمت آغاز و به قیمت آخرین معامله، قیمت پایانی گفته می‌شود. در بورس تهران، قیمت پایانی برابر با میانگین وزنی قیمت معاملات طی یک روز است.

حجم مبنا:

حجم مبنا اصطلاحی مختص بازار بورس ایران است. حجم مبنا، بیانگر حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید معامله شود تا تغییرات قیمت پایانی، بصورت کامل اعمال شود. همانطور که ذکر شد قیمت پایانی در بورس تهران برابر است با میانگین وزنی قیمت معاملات طی یک روز.
فرض کنید قیمت پایانی روز قبل سهام یک شرکت، 1500 ریال باشد، و میانگین موزون قیمت معاملات امروز سهام شرکت برابر با 1550 ریال باشد؛ برای اینکه قیمت 1550 ریال، به‌عنوان قیمت پایانی امروز توسط ناظر بازار پذیرفته و اعلام شود باید حجم معاملات به اندازه حجم مبنا یا بیشتر از آن باشد؛ در غیر این صورت تغییر قیمت، متناسب با حجم معاملات اعمال می‌گردد. فرمول حجم مبنا در زمان‌های مختلف تغییرات دارد و فرمول ثابتی ندارد. حجم مبنای هر شرکت در صفحه معاملات مربوط به آن قابل مشاهده است.

دامنه نوسان:

در هر روز معاملاتی، حداقل و حداکثر درصد تغییری که برای معاملات سهام قابل قبول است به عنوان دامنه نوسان شناخته می‌شود. این محدودیت نیز بیشتر مختص بورس تهران است و مانند حجم مبنا تغییرات زیادی دارد.
در حال حاضر دامنه نوسان در بازار بورس و فرابورس ایران منفی 2 و مثبت 6 می‌باشد که به آن دامنه نوسان نامتقارن نیز می‌گویند. این بدین معناست، که سهام یک شرکت نسبت به قیمت پایانی روز قبل، می تواند 2 درصد افت، یا 6 درصد رشد داشته باشد؛ و بیشتر از حدهای اعلام شده سیستم معاملات اجازه ورود سفارش خرید و فروش را نمی دهد. بیشتر اوقات دامنه نوسان در جهت مثبت و منفی برابر است که به آن دامنه نوسان متقارن می‌گویند. به‌عنوان مثال در بیشتر اوقات، در بورس تهران دامنه نوسان مثبت و منفی 5 درصد بوده است.

صف خرید و صف فروش:

وجود دامنه نوسان باعث ایجاد صف خرید یا صف فروش می شود. زمانیکه تعداد زیادی سفارش خرید در بالاترین قیمت ممکن برای خرید وجود داشته باشد، اصلاحا گفته می‌شود، صف خرید ایجاد شده است؛ و زمانیکه تعداد زیادی سفارش فروش در پایین ترین قیمت ممکن برای فروش وجود داشته باشد، اصطلاحا گفته می‌شود صف فروش تشکیل شده است.

تی اس ای تی ام اس ( TSETMC):

این عبارت نام سایتی است، که معاملات سهام و اوراق بهادار بازارهای بورس کشور ( شامل بورس تهران، فرابورس و برخی معاملات بورس انرژی ) همچنین برخی اطلاعات دیگر مرتبط با شرکت‌ها و معاملات در آن نمایش داده می‌شود.

کدال ( Codal):

کدال یا سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران، نام سایتی است، که کلیه اطلاعات مالی و غیر مالی شرکت‌ها از طریق آن منتشر می‌گردد. شرکت‌ها طبق قانون موظف هستند، اطلاعات مالی و غیر مالی خود را صرفا از این طریق منتشر نمایند.

عرضه اولیه (IPO):

عرضه اولیه اصطلاحی است برای اولین روز معاملات یک شرکت، که به تازگی در بورس یا فرابورس پذیرفته شده است. در عرضه اولیه برای اولین بار، سهامداران یک شرکت، تعدادی از سهام شرکت را برای فروش به عموم مردم عرضه می‌کنند.

نوسان گیری (Day Trading):

برخی از معامله گران در بورس تلاش آشنایی با حجم مبنا می‌کنند، تا از نوسانات جزئی قیمت سهام استفاده کرده و کسب سود کنند. به این معامله گران نوسانگیر، و به این عملیات نوسان‌گیری گفته می‌شود. تمرکز این اصطلاح بیشتر بر دوره‌ها یک یا چند روزه است. همه معامله‌گران و سرمایه گذاران بدنبال استفاده از نوسان قیمت‌ها می‌باشند؛ لکن برخی از آنها دوره‌های طولانی را برای سهامداری انتخاب می‌کنند و بدنبال سودهای بیشتر می‌باشند؛ ولی برخی بدنبال سودهای کمتر در دوره های زمانی یک یا چند روزه می‌باشند. این نوع معامله معمولا با ریسک زیاد همراه است.

پرتفوی ( Portfolio):

به مجموعه‌ای از سهام و سایر اوراق بهادار که در تملک یک شخص است اصطلاحا پرتفوی یا سبد سهام گفته آشنایی با حجم مبنا می‌شود.

نماد معاملاتی (Symbol):

برای سهام همه شرکت‌ها یا سایر اوراق بهادار، یک نام مخفف برای ثبت در سستم معاملات تعیین می‌گردد، که به آن نماد معاملاتی گفته می‌شود. معمولا سهام و اوراق بهادار با نماد معاملاتی خود در بین معامله گران و سرمایه گذاران شناخته می‌شوند. مثلا شرکت مخابرات ایران با نماد معاملاتی آشنایی با حجم مبنا اخابر شناخته می‌شود.

سهام کامودیتی محور (Commodity Base):

بسیاری از شرکت‌های حاضر در بورس تهران، تولید کننده و فروشنده مواد خام یا محصولات پایه می‌باشند که به کامودیتی معروف هستند. به این شرکت‌ها کامودیتی محور گفته می‌شود. شرکت‌های پتروشیمی، فولادی، سنگ آهنی و شرکت ملی ملس ایران از جمله این شرکت‌ها می‌باشند.

صندوق سرمایه گذاری ( Fund):

صندوق سرمایه گذاری، یک نهاد مالی است که فعالیت اصلی آن سـرمایه گذاری در اوراق بهادار است و مالکان آن به نسبت سرمایه گذاري خود، در سود و زیان صندوق شریک اند. این نوع صندوق‌ها هرکدام دارای شخصیت حقوقی مستقل هستند، که توسط شرکت‌های دارای صلاحیت مدیریت می‌شوند. شرکت‌های سبدگردان بورس و تامین سرمایه از جمله نهادهای مالی دارای صلاحیت جهت مدیریت صندوق های سرمایه گذاری می‌باشند.

ای تی اف ( ETF):

دو نوع صندوق سرمایه گذاری وجود دارد. در یک نوع از این صندوق‌ها افراد برای سرمایه گذاری یا خروج از صندوق باید به مدیر صندوق مراجعه کنند، و فرایند مربوطه را انجام دهند. در نوعی دیگر آشنایی با حجم مبنا از این صندوق‌ها که به ای تی اف (ETF یا صندوق‌های قابل معامله) معروف هستند، واحدهای این صندوق ها در بازار بورس معامله می‌شوند و مانند سهام و سایر اوراق بهادار افراد می‌توانند واحدهای این صندوق ها را خرید و فروش کنند.

دستکاری قیمت ( Manipulation):

به عملیات مجرمانه گفته می‌شود که افرادی سعی می‌کنند آشنایی با حجم مبنا با استفاده از روش‌ها و ترفندهای مختلف، بر عرضه و تقاضای سهام یک شرکت تاثیر گذاشته و قیمت آن را بصورت کاذب کاهش یا افزایش دهند.

جلسه پیش گشایش (Pre- opening session):

قبل از شروع معاملات در بورس، یک دوره 15 دقیقه تا 30 دقیقه ای وجود دارد، که معامله گران و سرمایه گذاران، در این دوره مجاز به ورود سفارش‌های خرید و فروش خود هستند ولی معامله‌ای صورت نمی‌گیرد. این دوره برای کمک به معامله‌گران جهت تعیین فضای کلی بازار و کشف قیمت منصفانه است.

رنج زدن ( کشیدن) range:

به عملیاتی گفته می‌شود که یک یا چند معامله‌گر قیمت سهام را به سمت بالاتر یا پایین تر از قیمت تابلوی معاملات هدایت می‌کنند. این کار با خرید سریع سفارش‌های فروش به قیمت‌های بالا، یا فروش به سفارش‌های خرید به قیمت‌های پایین صورت می‌گیرد.

سهام شناور (free float):

به بخشی از سهام یک شرکت که در دست معامله‌گران و سرمایه‌گذاران خرد وجود دارد، سهام شناور گفته می‌شود. بخشی از سهام یک شرکت که در کوتاه مدت، قابلیت عرضه و معامله دارد، سهام شناور نامیده می‌شود. معمولا بخشی از سهام شرکت‌ها در تملک سهامداران عمده (اصلی) است که دیدگاه آنها نگهداری برای دوره‌های طولانی مدت است و به راحتی در بازار فروشنده نخواهند بود.

پی ای (p/e):

پی ای (p/e) یک نسبت معروف است که حاصل تقسیم قیمت سهام یک شرکت بر سود هر سهم آن شرکت است. عموما پی ای (p/e) پایین‌تر نشانه ریسک کمتر و پی ای (p/e) بالاتر نشانه ریسک بیشتر می‌باشد.

تقاطع مرگ (death cross):

تقاطع مرگ یک الگوی معروف در تحلیل تکنیکال است و زمانی رخ میدهد، که میانگین متحرک قیمت 50 روزه سهم، زیر میانگین متحرک 200 روزه آن قرار گیرد. این حالت نشانه ای از برگشت روند و فشار فروش است.

اهرم یا اعتبار (Leverage):

اهرم یا اعتبار اصطلاحی برای وام گرفتن معامله‌گران و سرمایه گذاران است. زمانی که یک شخص جهت خرید سهام از وام استفاده می‌کند اصطلاحا گفته می‌شود از اهرم یا اعتبار استفاده کرده است.