یک باشگاه فوتبالی دیگر در بورس عرضه میشود؟
هنوز زمان زیادی از پذیرهنویسی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس نگذشته و نماد آنها بازگشایی نشده که بحث جدیدی برای ورود سومین باشگاه پرطرفدار فوتبالی به بورس مطرح میشود. تراکتور سازی تبریز وارد بورس میشود؟
به گزارش تجارتنیوز، تراکتور سازی تبریز؛ باشگاهی پرطرفدار در شمال غرب کشور و عنوان «پرشورها» را دارد و قرار است در بورس عرضه شود. این باشگاه در 10 سال گذشته به واسطه هواداران میلیونیاش شهرت زیادی پیدا کرده بود. اما برخی از صاحبنظران میگویند که شهرت اصلی این باشگاه در دو سه سال اخیر به علت حواشی بیشمارش بوده است.
تراکتور ابتدای سال 97 به بخش خصوصی واگذار شد. محمدرضا زنوزی مطلق پس از کشوقوسهای فراوان مالکیت باشگاه تراکتور را بر عهده گرفت و با ریختوپاشهای فراوان و جذب ستارههای بزرگ به محبوب هواداران بدل شد.
تغییرات پیدرپی، عدم ثبات، حواشی و تصمیمات خلقالساعه در تراکتور، این تیم را از دستبابی به نخستین جام لیگ برتری ناکام گذاشت و در ادامه، مشکلات زیادی را به وجود آورد.
یک زیانده دیگر در راه بورس
تراکتور در این مدت روزهای خوبی را سپری نکرده و یکی از اصلیترین دغدغههایش، مشکلات مالی و بدهیهای کلان بوده است.
در این شرایط، مالک باشگاه تراکتور در آخرین اظهار نظرهای خود از ورود این باشگاه به بورس سخن گفت.
وی اظهار داشته است: به دلیل اینکه نمیتوانم ناراحتی هواداران و پرپر شدن عشق آنان را تحمل کنم، قصد واگذاری تراکتور را ندارم و با حمایت آقای استاندار، سهام تراکتور در بورس به هواداران عرضه میشود.
باشگاههای ایرانی همواره با مشکلات مالی مواجه بوده و البته حواشی زیادی هم داشتهاند. انتشار صورتهای مالی و داراییهای شفاف باشگاه تراکتور میتواند به بسیاری از سوالات درمورد وضعیتاش پاسخ دهد.
سهامداری یا هواداری
کارشناسان تاکید سهامداری یا هواداری؟ دارند که تفاوت زیادی بین سهامداری و هواداری وجود دارد. برای مثال برخی از خریداران پذیرهنویسی سرخابیها تنها هوادار بودند و نگاهی به صورت مالی این باشگاه نداشتند.
هوادار شاید حتی حاضر باشد که تمامی داراییهای خود را بدون هیچ چشمداشتی در اختیار تیم محبوبش قرار بدهد. اما داستان سهامدارای فرق دارد و سهامدار انتظار دارد در مقابل مبلغ خرید، سودی خوبی نیز کسب کند.
مالک باشگاه تراکتور خود از عبارت «تراکتور عشق هواداران است» استفاده کرده که میتواند موضوعی خطرناکی باشد. چراکه سهامدارای با هواداری تفاوت بسیار زیادی دارد.
باید دید با حواشی پیش آمده برای پذیرهنویسی سهام دو باشگاه استقلال و پرسپولیس، تراکتوسازی تبریز نیز با تبلیغات فراوان وارد بورس میشود یا نه؟
توکن های هواداری(FAN Token) چیست؟
اگر در دنیای ارزهای دیجیتال فعالیت دارید حتما تاکنون نام توکن های هواداری یا fan توکنها به گوشتان خورده است. توکن های هواداری نیز بخش دیگری از دنیای گسترده ارزهای دیجیتال هستند. که تعدادی از علاقهمندان به این حوزه را به خود جذب نمودهاند. اما تاکنون، احتمالا از خود پرسیدهاید توکن های هواداری چه هستند؟ یا چه ویژگیهایی را برای دارنگان خود به همراه دارند؟ آیا میتوان آنها را نیز به مانند ارزهای دیجیتال دیگر معامله کرد و از آنها کسب درآمد نمود؟ و سوال های دیگری درمورد توکنها هواداری که به تمامی آنها در این مقاله پاسخ داده خواهد شد. پس با ما همراه باشید…
توکن چیست؟
درست است که موضوع این مقاله انحصارا توکن نیست اما قبل از اینکه به توضیح توکن های هواداری یا fan توکن ها بپردازیم بهتر است ابتدا با خود واژه توکن آشنایی شویم زیرا توکن های هواداری خود زیر مجموعهای از انواع توکنها هستند.
به زبان ساده، توکن ارز دیجیتالی است که خود، بلاکچین مستقل ندارد. در بازار رمز ارزها، توکن نمایش دیجیتالی یک دارایی است. همچنین توکن را میتوان دارایی دیجیتالی دانست که به عنوان یک روش پرداخت (در یک پروژه خاص)، عملکردهایی مشابه با کوینها را انجام میدهد. اما تفاوت اصلی آنها این است که کوین به دارنده آن اجازه مشارکت در شبکه را میدهد. زیرا کوین شبکه بلاکچین مستقل به خود را دارد. اما همانطور که گفته شد توکنها معمولا بر روی پلتفرم یک بلاکچین دیگر ایجاد میشوند.
برای درک بهتر ارزهای دیجیتال توکن به این مثال توجه کنید. فرض کنید شما قصد دارید به تماشای بازی فوتبالی بروید برای این کار باید بلیط مخصوص آن بازی را خریداری کنید. حال اگر پس از خرید، بلیط را به رستوران ببرید و برای خرید غذا بخواهید از آن استفاده کنید، باید بگوییم بلیط خریداری شده توسط شما در رستوران هیچ ارزشی نخواهد داشت. توکن نیز به همین شکل است، توکن خریداری شده توسط شما، فقط در پروژه خاص موردنظر خود توکن ارزش و کارایی خواهد داشت!
توکن های هواداری یا fan توکن چیست؟
توکن های هواداری به طرفداران یک باشگاه ورزشی (توکن ورزشی)، سریال یا فیلم سینمایی، گروه موسیقی، یا خواننده و… میتواند تعلق داشته باشد. در واقع برگزارکنندگان هر رویداری میتوانند برای آن رویداد، توکن هواری یا fan توکن ایجاد کنند. دارندگان این توکن های هواداری میتوانند به نوعی سهامدار یا مالک بخشی از شرکت یا باشگاه، قلمداد شوند که به آنها امکانات ویژهای تعلق میگیرد.
به طور مثال فرض کنید مالکیت توکن های هواداری یک باشگاه ورزشی را دارا هستید. بسته به نوع باشگاه و امکانات و امتیازات ویژهای که باشگاه در اختیار مالکان توکن های طرفداری قرا میدهد این دارندگان از مزایایی مثل؛ میتوانید در تصمیمگیریهای سرنوشتساز باشگاه مشارکت کنید، در جایگاه ویژه بازی مورد علاقهتان را به رایگان تماشا کنید، جایزه بگیرید و پیراهن بازیکن مورد علاقهتان را امضاشده دریافت کنید.
یکی از معروفترین توکن های هواداری، چیلیز (chz) است که اولین توکن هواداری میباشد. در واقع واژه fan توکن ابتدا توسط چیلیز در وایت پیپر خود برای معرفی پلتفرم Socios ابداع شد. در واقع چیلیز به واسطه سایت sociois.com، به کاربران خود حق رای، پاداشهای ویژه و دسترسی به امکاناتی همچون پلتفرمهای واقعیت مجازی، مشارکت در مسابقات و بازیها سهامداری یا هواداری؟ و… را میدهد.
شیوه عملکرد توکن های هواداری و نوسانات قیمتی
شیوه عملکرد توکن های طرفداری | آکادمی آینده
سوال مهمی که شاید در ذهن شما شکل گرفته باشد این است که توکن های طرفداری یا هواداری چگونه وارد بازار میشوند؟ توکن های هواداری یا fan توکنها ابتدا توسط Fan Token Offering یا FTO وارد بازار میشوند. و در ابتدای ورود خود قیمتی ثابت دارند که توسط فروشندگان آنها مشخص میشود. در پاسخ به این سوال باید بگوییم که، خرید و فروش و نوسان آنها به مانند تمامی ارزهای دیجیتال دیگر است. تریدرها مانند ارزهای دیگر توکن های طرفداری را میخرند و در قیمتهای بالاتر به فروش میرسانند، در ادامه به مواردی که باعث نوسانات و ، قیمت توکن های هواداری یا توکن های طرفداری میشوند، همچنین توضیح بیشتر نحوه خرید آنها خواهیم پرداخت.
قیمت توکن های هواداری در بازار مانند کریپتوکارنسیهای دیگر، طبق قانون اصلی بازارهای مالی یعنی قانون عرضه و تقاضا مشخص میشود. این عرضه و تقاضا بستگی به میزان محبوبیت و تصمیمات باشگاه درمورد امتیازهایی که به مالکان توکن های هواداری میدهد بستگی دارد. همچنین نباید فراموش کرد. به مانند ارزهای دیجیتال دیگر وضعیت کلی بازار کریپتوکارنسی نیز میتواند بر روی قیمت توکن های هوادار تاثیرگذار باشد.
صاحبان توکن های هواداری چه امتیازاتی دارند؟
همانطور که قبلا گفته شد مالکان توکنهای هواداری دارای امتیازات ویژهای خواهند بود. البته ناگفته نماند که مالکان توکن باید به اندازه و تعداد کافی از توکن های هواداری برخوردار باشند تا این امتیازات ویژه شامل آنها نیز شود. این میزان و اندازه را در واقع صاحبان باشگاه یا رویداد هواداری مورد نظر مشخص میکند. نکته دیگری نیز که وجود دارد این است که هر کدام از صاحبان رویداد موردنظر ممکن است تعداد مختلفی امتیاز ویژه برای مالکان توکن های هواداری در نظر بگیرند. که تصمیمگیری در رابطه با این نکته به عهده صاحبان آن رویداد میباشد. تصمیمگیری در خصوص این موضوع قطعا میتواند در نوسانات قیمتی توکن های هواداری تاثیر گذار باشد.
به طور مثال توکن های طرفداری باشگاههای ورزشی یا توکن های ورزشی میتوانند امتیازات ویژه زیر را برای مالکان توکنهای خود در نظر بگیرند.
- مکان بهجاآوری مسابقات
- اتخاذ تصمیم در خصوص تبلیغات
- برنامهریزی برای فراوردههای تیم ورزشی موردنظر
- تعیین شیوه فروش بلیط
- تعیین برجستهترین بازیکن عضو باشگاه
- برنامهریزی برای عکسهایی که مقرر شده است روی اتوبوسهای باشگاه قرار گیرد.
chiliz یا چیلیز چیست؟
پروژه چیلیز chiliz چیست؟ | آکادمی آینده
چیلیز یا به عبارتی شیلیز اولین صرافی ارز دیجیتال در دنیای ورزش است که امکان خرید و فروش توکن های هواداری دنیای ورزش را برای معاملهگران و تریدرهای بازار فراهم کرده است. chz یک رمز ارز دیجیتال ERC20 مبتنی بر بلاکچین Ethereum است، که به عنوان یک رمز ارز برای سیستم عامل Chiliz ایفای نقش میکند. توکن های هواداری که در این پلتفرم وجود دارد توکنهایی هستند که مختص یک تیم یا باشگاه و یک دارایی محدود دیجیتالی است که دسترسی به یک دفتر کل رمزگذاری شده را برای رای گیری و مالکیت حقوق عضویت را فراهم میسازد.
مدیر عامل و بنیانگذار شرکت چیلیز الکساندر دریفوس میباشد. این شرکت با نام پلتفرمی (سوسیوس – به زبان ایتالیایی سوچیوس) فعالیت میکند. و همانطور که گفته شد به واسطه آن میتوان امکان برقراری خدمات توکنی بین هواداران و باشگاهها را برقرار نمود. توکن و ارز اختصاصی Socios CHZ میباشد. برخی از تیمهایی که با این صرافی و پلتفرم همکاری میکنند عبارتند از تیمهای یوونتوس، بارسلونا، پاری سن ژرمن، وستهام، آاس رم، اتلتیکو مادرید و گالاتاسرای.
پلتفرم Socios میزبان FAN TOKEN OFFERING یا FTO به معنی عرضه فن توکن میباشد. که در واقع میتوان آن را عرضه اولیه توکن های ورزشی دانست. عرضه FAN توکن پیشامدی است که طی آن رمز ارزهای هواداری پس از تعیین قیمت و پیش از عرضه به بازار، برای مدت مشخصی به طرفداران و هوادارن باشگاه مورد نظر به فروش میرسد. در ادامه به تعدادی از FAN توکنهای معروف تعدادی از باشگاهها که در شرکت CHILIZ و پلتفرم Socios قرار دارند و میتوان آنها را به وسیله پلتفرم CHILIZ خریداری کرد خواهیم پرداخت.
آشنایی با چگونگی خرید fan توکنها
اشاره کردیم که برای خرید توکن های هواداری میتوانید از سایت Socios.com که سایت صرافی chiliz میباشد اقدام کنید. اما اگر بخواهیم کمی دقیقتر توضیح دهیم، باید بگوییم شما میتوانید فن توکنها را مانند تمام ارزهای دیجیتال دیگر از صرافیهای متمرکز و غیر متمرکز خریداری کنید. اما اگر بخواهید فن توکنهای شرکت chiliz را بخرید ابتدا باید رمز ارز CHZ که مختص پلتفرم Socios میباشد را خریداری کنید. سپس این رمز ارز را به کیف پول خود در سایت Socios.com انتقال داده و اقدام به خرید و فروش فن توکنهای این سایت توسط رمز ارز CHZ نمایید. رمز سهامداری یا هواداری؟ ارزهای هواداری را میتوانید از صرافیهای متمرکز مثل بایننس و غیر متمرکز مثل پنکیک سواپ (PancakeSwap) خریداری نمایید.
به عنوان مثال 2 نمونه از توکنهای هواداری مناسبی که میتوانید نسبت به خرید آنها اقدام نمایید عبارتند از:
1. توکن هواداری پاری سن ژرمن ($PSG)
تیم پاری سن ژرمن یک تیم حرفهای در کشور فرانسه است که در دسته لیگ 1 این کشور فعایلت میکند. تیم پاری سن ژرمن را میتوان محبوبترین تیم فرانسه دانست که بیش از 40 افتخار رسمی از جمله 9 عنوان قهرمانی لیگ و یک جام مهم اروپایی کسب کرده است. توکن هواداری پاریسن ژرمن که با نماد $PSG شناخته میشود. این توکن به شما این امکان را میدهد تا به صورت رایگان از تماشای بازیهای لیگ1 فرانسه و همچنین جام حذفی آن به صورت رایگان لذت ببرید. اعضای تیم و بازیکنان را به صورت حضوری ببینید و اشیاء امضا شده توسط بازیکنان را دریافت کنید.
عرضه کل این توکن 20 میلیون واحد و سکه در گردش آن نیز بیش از 3 میلیون واحد میباشد. در این لحظه که این مقاله نوشته میشود قیمت هر عدد از این توکن 14/46 دلار در حال معامله شدن است. همچنین حجم بازار این FAN توکن نیز هماکنون بیش از 42 میلیون دلار میباشد.
2. توکن هواداری PFL
لیگ مبارزان حرفهای (PFL) اولین لیگ ورزشی است که فن توکن خود را در Socios منتشر کرد. توکن مربوط به لیگ مبارزان با نام اختصاری PFL شناخته میشود. همچنین آنها اولین سازمانی هستند که در ایالات متحده توکن خود را برای افزایش تعامل با پایگاه هواداران راهاندازی کردهاند.
FAN توکنهای متنوعی وجود دارند که در اینجا به دو مورد از بهترین آنها در حوزه خودشان اشاره کردیم.
سهام استقلال و پرسپولیس را بخریم یا نه؟
نماد استقلال و پرسپولیس در بورس عرضه شده و از فردا برای خریداران قابل دسترس خواهد بود.
به گزارش خبرنگار ورزشی ایلنا، ماجرای خصوصیسازی استقلال و پرسپولیس سالهای زیادی است که مطرح شده و به شکلهای مختلفی در طول این سالها تلاشهایی برای تحقق آن صورت گرفته است ولی در نهایت پس از کش و قوسهای فراوان قرار بر این شد که این امر به صورت ورود به بازار بورس و فروش سهام به مردم صورت بگیرد. اتفاقی که با انتقاد خیلی از کارشناسان اقتصادی و ورزشی روبرو شده و البته اینطور گفته شده که این کار به شکلی که در حال انجام است نامش خصوصیسازی نیست و به نوعی هدف از این موضوع رفع و رجوع ایرادات قانونی برای کسب مجوز حرفهای از AFC برای حضور در لیگ قهرمانان آسیاست.
سوای چرایی و چگونگی عرضه نماد سرخابیها در بورس، این سوال مطرح است که خرید سهام این دو باشگاه فقط یک اقدام حمایتی، هواداری محسوب میشود یا از لحاظ منطق اقتصادی هم ورود به سرمایهگذاری در این عرصه میتواند برای افراد از لحاظ مالی هم توجیه منطقی و اقتصادی داشته باشد یا نه؟
چرا خصوصیسازی از طریق بورس؟
طبق قوانین جهانی فوتبال دولتی بودن باشگاههای ورزشی از یک سو و اداره دو باشگاه ورزشی که در یک عرصه و یک سطح به رقابت میپردازند از سوی اداره کننده مشترک منع قانونی دارد و در طول این سالها هم چنین موضوعی تبدیل به یک مشکل اساسی برای دو باشگاه شده است تا جایی که امسال دیگر AFC تسلیم مصلحتاندیشیهای مقطعی نشده و با تصمیمی قاطع رأی به حذف دو باشگاه از لیگ قهرمانان آسیا و عدم صدور مجوز حرفهای برای آنها داد تا دو سهمیه ایران در فصل جدید مسابقات آسیایی از بین برود.
این موضوع اتفاق جدیدی نیست و سالهاست مطرح شده است ولی هر بار که بحث واگذاری دو باشگاه پیش آمده مشکلاتی در آن وجود داشته که عملاً به نتیجه نرسیده تا امروز که نماد دو باشگاه در بورس ثبت شده و قرار است از فردا، 15 اسفندماه برای خریداران باز شود.
ماجرای خصوصی سازی استقلال و پرسپولیس از سال 83 مطرح شده و سناریوهای مختلفی برای آن چیده شده که در مقطعی واگذاری به بخش خصوصی طی سهامداری یا هواداری؟ مزایده بوده که 4 بار هم این مزایده برگزار شده ولی هربار شکست خورده است و به نتیجه نرسیده است.
در حال حاضر قرار است پذیره نویسی دو باشگاه در بازار پایه فرابورس در تابلوی نارنجی ثبت شده و این دو باشگاه از طریق افزایش سرمایه وارد بورس شده و به میزان این افزایش سرمایه هواداران بتوانند سهامدار باشگاه شوند.
چرا فروش سهام به این شکل خصوصیسازی نیست؟
طبق آنچه مقرر شده، 10 درصد سهام استقلال و پرسپولیس قرار است به مردم واگذار شود و در ادامه بخشی از این سهام به پیشکسوتان و بخشی هم به شرکتها واگذار خواهد شد ولی بازهم سهامدار عمده دو باشگاه که تصمیمات اساسی را در خصوص آنها اتخاذ میکند دولت است و برای همین سهم فروشی به این شکل خصوصی سازی محسوب نمیشود.
سهام سرخابیها را بخریم یا نه؟
سرمایهگذاری در بورس یعنی خرید بخشی از سهام یک شرکت که فعالیت اقتصادی انجام میدهد از سوی افراد و شرکت در سود و زیان این فعالیت ها. به تعبیری با توجه به قوانینی که در بورس حاکم است شرکتهایی که سود ده هستند میتوانند با فروش بخشی از سهام خود به مردم، سرمایه آنها را برای پروژههای اقتصادی خود جذب کرده و در ادامه بخشی از سودمالی حاصله از این فعالیت را در اختیار سرمایهگذاران قرار دهند.
استقلال و پرسپولیس دو باشگاه با چند صد میلیارد بدهی هستند و از لحاظ قانونی هم برای ورود به بورس دچار سهامداری یا هواداری؟ مشکلاتی بودند و طولانی شدن پروسه ورود آنها به این عرصه هم به همین دلیل بود و در نهایت هم مشخص نشد که به چه شکلی این دو شرکت را سودده معرفی کردند تا اجازه ورود به بورس را پیدا کنند.
از سوی دیگر به دلیل اینکه راه های درآمدزایی در ورزش ایران که عمدتاً حق پخش تلویزیونی، تبلیغات محیطی و اسپانسرینگ هستند به شکل درستی انجام نمیشود فوتبال در ایران خصوصاً دو باشگاه استقلال و پرسپولیس نمیتوانند به سوددهی برسند و برایند فعالیت اقتصادی و صورتهای مالی دو باشگاه نشان میدهد که بعید است شاهد سوددهی دو باشگاه باشیم به شکلی که بتوانند به سهامداران خود سود مالی برسانند و به همین دلیل خرید سهام دو باشگاه بیشتر یک فرایند حمایتی از سوی هواداران دو تیم است تا یک فعالیت اقتصادی منطقی و سود آور و افرادی که وارد این عرصه میشوند بیشتر به دنبال حمایت مالی از باشگاه مطبوع خود هستند و سهامی که خریداری میکنند را احتمالاً به حال خود رها کرده و تا سالها دست نخورده باقی میماند.
فروش سهام دو باشگاه مشکلات آنها را حل میکند؟
طی فرایند قانونی که قرار است رخ دهد، با واگذاری بخشی از سهام دو باشگاه به هواداران و در ادامه پیشکسوتان و در نهایت دو اپراتور مطرح کشور و اقداماتی که در ادامه آن رخ میدهد مشکلاتی که در این خصوص برای AFC و فیفا وجود داشت به ظاهر برطرف خواهد شد و دو باشگاه از این نظر مشکلی در گرفتن مجوز خصوصی نخواهند داشت.
از سوی دیگر با توجه به سرمایهای که با خرید سهام دو باشگاه به خزانه آنها واریز میشود احتمالاً تا یک بازه زمانی حدود 10 ساله ممکن است بخش زیادی از مشکلات مالی آنها برطرف شود ولی در دراز مدت این موضوع تبدیل به مشکلی بزرگتر خواهد شد چرا که دو باشگاه هم طبق فرایندی که در سالهای اخیر دیده شده دوباره به بدهی انباشته شده خواهند رسید و از طرفی دیگر به دلیل واگذاری سهام به سهامداران خود بدهکار میشوند و این یعنی اضافه شدن مشکلی به مشکلات قبلی.
اگر سهامدار هوادار نباشد چه میشود؟
شرکتی که وارد بورس شده و سهام فروخته است طبق قانون باید هرسال مجمع سالیانه با حضور اعضای هیات مدیره برگزار کند و در این مجمع سهامداران هم حضور پیدا خواهند کرد. یعنی هر شخصی با حتی یک برگه سهم هم میتواند وارد مجمع سالانه یک باشگاه شود و تا جایی که ما فکر کنیم سهامداران دو باشگاه طرفداران دو تیم هستند مشکلی ایجاد نخواهد شد ولی اگر سهامداری هوادار نباشد چه میشود؟
چندی پیش دیده شد در مجمع سالانه بانک دی سهامداری که ظاهراً خط و ربطی با شرکتهای رقیب داشته وارد مجمع شده و روند برگزاری مجمع و تصمیمگیریهای سالانه را مختل کرده تا جایی که کار به درگیری کشیده شده است. فرض کنید در فضای ملتهب فوتبال ایران اگر یک نفر هوادار تیم رقیب باشد و سهام باشگاه مقابل را به قصد خرابکاری خریداری کند و بتواند وارد مجمع عمومی باشگاه شود چه اتفاقاتی ممکن است رخ دهد؟
جمع بندی
به نظر میرسد واگذاری به این شکل نه یک حرکت اصولی اقتصادی درست و منطقی باشد و نه منجر به خصوصی شدن دو باشگاه و خروج آنها از زیر چتر دولت شود. با این شرایط همچنان دولت تصمیم گیرنده اصلی دو باشگاه است و البته هزینههای دو باشگاه به شکل غیر مستقیم همچنان از جیب دولت خواهد بود و البته بحث مالکیت مشترک شاید با برخی سندسازیها برای مراجع بین المللی رفع و رجوع شود ولی سایر مشکلاتی که در سالهای اخیر از این جهت ایجاد شده برطرف نخواهد شد.
توکن هواداری (Fan Token) چیست؟ + محبوبترین توکنهای هواداری
توکن هواداری برای حمایت از باشگاههای فوتبال، گروههای موسیقی و مجموعههای مختلف به وجود آمده است.
فن توکن (Fan Token) در واقع شکلی از ارزهای دیجیتال است که دارندگان آنها میتوانند امتیازات و دسترسیهای خاصی در باشگاه و تیم محبوب خودشان را داشته باشند.
ویژگی و کاربرد توکنهای هواداری باعث شده تا به لیگهای برتر کشورهای مختلف هم راه پیدا کنند.
اگر دوست دارید با طرفداری از تیم محبوب یا سلبریتی موردعلاقهتان کسب درآمد داشته باشید، توکنهای هواداری جزء بهترین گزینههاست؛ برای کسب اطلاعات بیشتر به خواندن این مطلب ادامه دهید.
توکن هواداری (Fan Token) چیست؟
فن توکن، ارز دیجیتالی است که مخصوص به یک باشگاه ورزشی خاص، سلبریتی، گروه موسیقی یا هر مجموعه و سازمان دیگر است.
معمولاً این گروهها شناخته شده هستند و هواداران یا دنبالکنندگان وفاداری دارند که مشتاقانه آنها را پیگیری میکنند.
همه افراد یا هوادارانی که فن توکن مخصوص به گروه یا باشگاه موردنظر را در اختیار دارند میتوانند به طیف وسیعی از خدمات ارائه شده توسط باشگاه دسترسی پیدا کنند. این مزایا از طرف باشگاه برای هواداران مشخص میشود.
امتیازات فن توکن اغلب شامل شرکت و رأیگیری در تصمیمهای عمومی و کلی باشگاه، جوایز، امتیازهای VIP، تبلیغات، بازیها و حضور در جمع ویژه گروههای طرفداری باشگاه است.
در یک تعریف خلاصهتر و کلی، فن توکن نوعی دارایی کلکسیونی یا همان توکن غیرمثلی (NFT) است. این توکن در شبکه بلاکچین ساخته شده و از طریق Fan Token Offering وارد بازار میشود.
مهمترین تفاوت بارز فن توکن با NFT ها همان ویژگی قابل انتقال بودن آنهاست. NFT ها به خاطر قانون کپیرایت دیجیتال قابل انتقال نیستند، اما توکن هواداری کاملاً قابل انتقال است.
مالکان این توکنها حق دسترسی به یک دفتر کل توزیعشده (DLT) رمزنگاری شده، حق رأی و… را دارند. در نتیجه، میزان عرضه و تقاضای هر توکن هواداری میتواند ارزش آنها را تعیین کند.
چیلیز (CHZ) یکی از شناختهشدهترین فن توکنهاست که کاربران و مالکان آن میتوانند پاداشهای مختلف، حق رأی و دسترسی به دیگر قابلیتها را از طریق پلتفرمهای واقعیت مجازی و بازی در سایت Socios داشته باشند.
تاریخچه فن توکنها
اولینبار درباره fan token در وایت پیپر ارز دیجیتال چیلیز (CHZ) صحبت شد.
در اصل چیلیز این توکنها را برای معرفی پلتفرم Socios خود استفاده کرد و آنها را به عنوان توکنهای کاربردی که با نام تیم یا سازمان ورزشی خاصی مشخص و تعیین شدهاند تعریف کرد.
پلتفرم Socios
پلتفرم Socios.com پایه و اصولی برای لذت بردن از فرصتهای جدید و دنیای خارقالعاده توکنهای هواداری است. جایی که بهترین امکانات برای تعامل با تیم موردنظرتان را فراهم میکند.
این پلتفرم در واقع اپلیکیشن موبایلی است که برای اندروید و iOS در دسترس است. امکان خرید و معامله فن توکن، شرکت در نظرسنجیها و حضور در مجموعهای از بازیها و مسابقات جوایز انحصاری و پاداش را فراهم میکند.
پلتفرم Socios.com برای لذت بردن از فرصتهای جدید توکنهای هواداری ایحاد شده است.
انواع توکن هواداری
توکن هواداری صرفاً مربوط به تیمهای فوتبال نیست، بلکه فن توکنهایی وجود دارد که در زمینههای مختلفی مثل بازیها هم استفاده میشوند.
- فوتبال: تا امروز 19 باشگاه بزرگ و مطرح جهانی فوتبال با استفاده از پلتفرم Socios وارد میدان شدهاند. برخی از مطرحترین اسامی این لیست شامل باشگاه آثمیلان، منچسترسیتی و … است. هر باشگاه fan token مخصوص خود را دارد و آنها را میتوان با استفاده از CHZ در پلتفرم Socios خریداری کرد.
- بازی: توکن هواداری برای افزایش مشارکت و رأیگیری آزاد در مورد فعالیتهای درون بازی هم استفاده میشوند. Socios پیش از این با مجموعههایی مثل OG ،Team Heretics ،Natus Vincere و Team Alliance همکاری کرده است.
- مبارزه: استقبال و کاربرد توکن هواداری باعث شد تا توجه سازمانهای حرفهای MMA مثل UCF و PFL هم به این ارزهای دیجیتالی جلب شود. هر دو سازمان با استفاده از بلاکچین چیلیز، توکنهای خود را تأسیس کرده و توسعه دادند. هدف اصلی آنها به وجود آوردن راه ارتباطی جدید برای دسترسی طرفداران به پاداشهای بازی، انجمنهای گفتوگو و نظرسنجیهای مختلف بود.
تیمهایی که برای بهره مندی از فن توکنها ثبتنام کردهاند:
تیمهای آرسنال، استون ویلا، اورتون، لیدز، منچسترسیتی، بارسلونا، آثمیلان، اینترمیلان، یوونتوس، پی اس جی و تیم ملی پرتغال اسامی مهمی است که در لیست ثبتنامکنندگان و مصرفکنندگان توکنهای هواداری دیده میشود.
حتی لیگ برتر هند هم تلاش میکند تا در این لیست قرار بگیرد و جزو گروههایی باشد که با استفاده از فن توکن ارتباط بهتر و کارآمدتری با هواداران خود برقرار میکند.
کاربرد توکن هواداری
مالکان و دارندگان فن توکنها میتوانند آنها را بخرند و درست مانند سایر ارزهای دیجیتالی این توکنها را معامله کنند.
قیمت توکن در هنگام معامله کردن معمولاً توسط فروشندهها تعیین میشود. علاوه بر این، عرضه و تقاضا این توکنها و شرایط بازار هم میتواند روی میزان محبوبیت و قیمت آنها تأثیر داشته باشد.
وقتی شما صاحب یک فن توکن از باشگاه محبوبتان هستید، حق رأی و مداخله در تصمیمات باشگاه محبوبتان را هم دارید. حق رأی شامل شرکت در طرح تجاری باشگاه، طراحی اتوبوسها، محل انجام مسابقات و … است.
این مزایا به هواداران کمک میکند تا احساس مشارکت بیشتری در مسائل باشگاه محبوب خود داشته باشند. آنها میتوانند با توجه به علاقه، تعصب و احترامی که نسبت به باشگاه و تیمشان دارند، خودشان را در مسائل و تصمیمگیریهای باشگاه هم شریک بدانند.
هرچقدر که محبوبیت باشگاه و افرادی که مشتاق خرید و استفاده از توکن هواداری مورد نظر بیشتر باشد، قیمت توکن هم بالاتر میرود.
فن توکن باشگاههای مطرح فوتبال، جزو محبوبترین فنتوکنهای موجود در بازار هستند.
تفاوت توکن هواداری با سایر ارزهای دیجیتال
علیرغم اینکه فن توکنها یک دارایی دیجیتالی محسوب میشوند، تفاوت و ویژگیهایی دارند که باعث شده بتوان نقاط تمایز مشخصی میان آنها و سایر ارزهای دیجیتالی تعیین کرد.
این ویژگیها را با هم بررسی کنیم:
- پشتیبانی توکن: توکنهای هواداری توسط ارز دیجیتال دیگری مثل بیت کوین یا اتریوم پشتیبانی نمیشوند. در واقع مثل اکثر آلتکوینهایی که روی شبکههای مختلفی مثل شبکه ERC20 تولید شدهاند نیستند. همچنین این توکنها با سایر ارزهای دیجیتالی مثل بیت کوین و حتی چینلینک متفاوتاند، زیرا مشکلات مالی یا فنی خاصی را برطرف نمیکنند و بیشتر بر پایه سرگرمی و پاداش هستند.
- قیمت توکن: قیمت آنها بر اساس میزان تقاضا و ارزشی که دارند مشخص میشود. هر چقدر یک توکن مربوط به باشگاهِ معروفتر و محبوبتری باشد، تقاضای بیشتر و در نهایت ارزش و قیمت بالاتری هم خواهد داشت.
- امکان معامله: معاملهگران میتوانند فن توکن را مثل همه ارزهای دیجیتال در هر صرافی متمرکز و غیرمتمرکزی که وجود دارد، معامله کنند. این توکنها به اندازه ارزهای دیگر به بازار وابسته هستند و در معرض نوسانات شدید بازار ارزهای دیجیتال قرار میگیرند. در نتیجه قیمت فن توکنها هم مثل سایر ارزهای دیجیتال، روند صعودی و نزولی دارد و میتوانید با فروش آنها سود کسب کنید.
- قابل تعویض بودن: فن توکنها یک NFT هستند، اما NFT ها قابل تعویض نیستند ولی توکن هواداری کاملاً قابل تعویض است (درست مانند پولهای فیات). علاوه بر این، فن توکنها را میتوانید با لباس ورزشی تیم محبوبتان یا خدمات ویژه باشگاه هواداری معاوضه کنید.
- ایجاد هویت: فن توکنها برای ایجاد هویت یک باشگاه و هوادارانش بسیار مهم است و باعث میشود تا افراد در یک گروه مشترک که منافع و اهداف مشترکی دارند در کنار هم قرار بگیرند.
نحوه کار توکن طرفداری
دارندگان توکن هواداری حق انحصاری برای شرکت در مورد برخی از تصمیمهای باشگاه را دارند؛ این ویژگی درست مشابه سهامداری در یک شرکت است.
دارندگان برای شرکت در این نظرسنجیها لازم نیست توکنهایشان را خرج کنند. همچنین هر چه یک کاربر توکن بیشتری داشته باشد، رأی و نظر او تأثیر بیشتری روی نظرسنجیهای انجام شده شرکت خواهد داشت.
این نکته را هم از قلم نیندازیم که قابلیت و قدرت فن توکنها در همه باشگاهها یکسان نیست. برخی تیمها ممکن است واجد شرایط بودن برای رأی دادن و سایر امتیازاتی که دارندگان توکن در نظر میگیرند را محدود کنند.
برای مثال دارندگان توکن AC Milan) ACM) امکان تاثیرگذاری در تصمیمات باشگاه دارند و همچنین امکان شرکت در مسابقات باشگاه، شناخت باشگاه و … را نیز دارند. در حالی که باشگاه دیگری برای دارندگان فن توکنهای خود فقط امکان شرکت و حضور در بازیها و مسابقات و کسب جایزه و پاداش از آنها را میدهد.
توکنهای هواداری باعث ایجاد ارتباط بیشتر بین طرفداران و هواداران با باشگاه میشود.
چرا توکنهای هواداری مهم هستند؟
ورزش و بازارهای جهانی مرتبط با آن همواره در حال رشد هستند.
سالهاست که ورزشهای محبوبی مثل فوتبال جزء مهمترین و پرطرفدارترین ورزشهای گروهی و جمعی بوده و هنوز هم این جایگاه حفظ شده است.
ارزش بازار جهانی مرتبط با ورزش، طبق آمار و اطلاعاتی که منتشر شده تا سال 2022 به 614 میلیارد دلار رسیده است! به همین دلیل، تیمهای ورزشی همیشه دنبال راههای جدید برای کسب درآمد از محبوبیت و جایگاه ویژه خود بودهاند.
در حال حاضر توکن طرفداری یکی از بهترین و موفقترین راههایی است که توانسته باشگاههای مختلف را به اهداف تجاری خود و هواداران را به اهداف طرفداری خود برساند.
بهترین توکنهای هواداری
اولین و معروفترین فن توکن همان توکن چیلیز است. این توکن باعث شد تا توکنهای هواداری باشگاههای محبوبی مثل یوونتوس، منچسترسیتی و … رشد تصاعدی داشته باشند.
علاوه بر این، توکنهای دیگری مثل توکن هواداری رئالمادرید، بارسلونا، منچسترسیتی و … هم وجود دارند که در ادامه با جزئیات و اطلاعات بیشتری درباره همه آنها صحبت خواهیم کرد.
- چیلیز (CHZ): چیلیز را به راحتی میتوان پیشگام و پایهگذار توکنهای هواداری دانست. توکنی که روی بلاکچینی با همین نام ایجاد شد و زمینهساز موفقیتهای زیادی برای سایر فن توکنهای باشگاههاست. چیلیز، ارز دیجیتالی برای ورزش و سرگرمی است و توسط ارائهدهنده خدمات فینتک مستقر در مالتا ساخته شده است. این پلتفرم توکنهای خود را روی بلاک چین Socios تولید و اجرا میکند و چندین فن توکن مختلف دارد.
- بارسلونا (BAR): ژوئن 2020 توکنهای BAR معرفی شدند که در زمان عرضه هرکدام 2 یورو قیمت داشتند. توکن هواداری باشگاه بارسلونا هم یکی دیگر از داراییهای دیجیتالی است که میتوان آنها را از طریق برنامه Socios خریداری و استفاده کرد. عملکرد این توکن هم کاملاً مشابه دیگر فن توکنهاست و با هدف جذب مخاطبان در سراسر جهان و امکان تعامل طرفداران با باشگاه و بازیکنان محبوب خود ایجاد شده است.
- پاریسنژرمن (PSG): باشگاه پاریسنژرمن یک باشگاه حرفهای و مستقل در پاریس بوده که جزو موفقترین و محبوبترین باشگاههای فرانسه و جهان است. این باشگاه هم با در نظر گرفتن هواداران و محبوبیت خود، فن توکن PSG را راهاندازی کرده است. در زمان امضای قرارداد لیونل مسی، او تعداد زیادی فن توکن PSG دریافت کرد و همین موضوع جذابیت و اهمیت توکن هواداری این باشگاه را چندین برابر کرد.
- منچسترسیتی(CITY :(CITY هم توکن رسمی باشگاه منچسترسیتی است و در 25 می 2021 عرضه شد. این توکن بر بستر اتریوم ساخته شده و از زیرساختهای چیلیز استفاده میکند. دارندگان توکن منچسترسیتی میتوانند از حق رأی در موضوعات اجتماعی باشگاه و مزایای اختصاصی و دیدار با بازیکنان استفاده کنند.
دیگر فن توکنهای پرطرفدار:
- فن توکن باشگاه آ اِس رُم (ASR)
- فن توکن باشگاه یوونتوس (JUV)
- فن توکن باشگاه اتلتیکو مادرید (ATM)
- فن توکن باشگاه پورتو (PORTO)
- فن توکن باشگاه لاتزیو (LAZIO)
- فن توکن KPOP
- فن توکن لیگ مبارزان حرفهای (PFL)
خرید و فروش توکن هواداری
خرید و فروش توکن هواداری بیشتر از طریق صرافی ارز دیجیتال Socios انجام میشود.
برای خرید این نوع توکن ابتدا باید از یک صرافی، ارز دیجیتال چیلیز بخرید و سپس در صرافی Socios با Chiliz.net مبادله کنید.
البته این نکته را هم ذکر کنیم که برای مبادله و خرید یک فن توکن، باشگاههای ورزشی در ابتدا باید یک رویداد عرضه فن توکن (FTO) انجام دهند.
FTO مشابه با عرضه اولیه کوین (ICO) است. توزیعکننده فن توکن، تاریخ شروع و پایان توزیع توکن را همراه با قیمت افتتاحیه مشخص میکند. در زمان افتتاحیه و با نزدیک شدن به روز موعود، هواداران میتوانند توکنها را با استفاده از پول نقد یا ارزهای دیجیتالی موجود در صرافی تهیه کنند.
معمولاً اکثر توکنها در صرافیهای متمرکز شناخته شده فهرست شدهاند، اما برخی از آنها هم بهاندازه توکنهای دیگر مورد توجه قرار نگرفتهاند و محدود به معامله در صرافیهای غیرمتمرکز مثل صرافی پنکیک سواپ هستند.
آینده فن توکنها
توکن هواداری هم مثل دیگر ارزهای دیجیتال و به طور کلی ماهیت این بازار، نوسانات زیادی را تجربه میکند.
قیمتها بر اساس عرضه و تقاضا در نوسان است و هر چقدر که توکن مربوط به باشگاه محبوبتر و شناختهشدهتری باشد، احتمالاً ارزش و قیمت بالاتری هم خواهد داشت.
همچنین با توجه به اینکه قیمت نهایی این توکنها به طور مستقیم با احساسات و هیجانات متقاضیان و دارندگان در ارتباط است، هیچ بعید نیست آینده آنها درخشانتر و قابل توجهتر از اکنون باشد.
علاقهمندان به ورزش میتوانند توکنهای هواداری را به جای یک سرمایهگذاری بلندمدت در نظر بگیرند و روی آن حساب کنند.
جمعبندی
درباره توکن هواداری، تاریخچه، ویژگیها و کاربردهای این فن توکنها گفتیم.
از چند سال پیش حتی دو تیم پرطرفدار پرسپولیس و استقلال هم تلاش میکردند بتوانند توکنهای هواداری مخصوص خود را عرضه کنند و از این طریق بتوانند دسترسی و ارتباط بیشتری با هواداران خود داشته باشند.
با این حال، توکن باشگاههای مطرح جهانی در حال حاضر در دسترس هستند. اگر فکر میکنید آمادگی مقابله و صبر در برابر نوسانات بازار را دارید و میخواهید از سرگرمی محبوبتان درآمد داشته باشید، این توکنها جزو محبوبترین پیشنهادهاست.
در نهایت توصیه میشود مزایا و پاداشهای عضویت هر یک از توکنها را بررسی کنید و با تحقیق کامل درباره ارزش سرمایهگذاری آنها، وارد بازار این فن توکنها شوید.
قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت میتوانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید:
سهامداری با هواداری فرق دارد
مدیر ارتباطات فرابورس ایران آخرین وضعیت پذیرش دو تیم استقلال و پرسپولیس را تشریح و بر این موضوع تاکید کرد که هواداران دو تیم باید توجه داشته باشند سهام داری با هواداری فرق دارد.
به گزارش پایگاه خبری تالار شیشه ای، مبینا بنی اسدی از برگزاری جلسه معارفه پرسپولیس در چند روز گذشته به صورت آنلاین خبر داد و افزود: روز گذشته هم جلسه معارفه استقلال به صورت آنلاین برگزار شد و طی این جلسات آشنایی مدیریت و مجموعه پذیرش فرابورس با وضعبت دو شرکت اتفاق افتاد. در این جلسات مواردی نسبت به وضعیت صورت های مالی در مورد اینکه اطلاعات به روز رسانی نشده بودند، مطرح و قرار شد دو شرکت اطلاعات به روز رسانی شده را طی روزهای آینده در اختیار فرابورس قرار دهند.
وی ادامه داد: فرایند پذیرش هر شرکت در بورس و فرابورس بستگی به روند طی شدن این اصلاحات مورد نیاز در خود شرکت است. هرچه سریع تر بتوانند خود را با ساختار پذیرش تطبیق دهند این فرایند زودتر اتفاق می افتد.
مدیر ارتباطات فرابورس ایران با تاکید بر اینکه موضوع اصلاح ساختارهای این دو تیم تا حد زیادی انجام شده و تغییر اصلاح ساختاری قابل مشاهده است، گفت: اینکه در نهایت پذیرش خواهند شد یا نه منوط به اطلاعاتی است که طی روزهای آینده در اختیار فرابورس قرار می دهند. درواقع باید اطلاعات را تکمیل کنند و دوباره در هیات پذیرش مطرح شوند.
بنی اسدی به این پرسش که آیا صورت های مالی دو تیم امکان پذیرش را به آن ها میدهد، پاسخ داد: بازارهای متنوعی در فرابورس وجود دارد. بازار اول، بازار دوم و بازار پایه. شرکت ها با توجه به شرایطی که دارند یا در بازار اول و دوم پذیرش می شوند و یا در بازار پایه درج خواهند شد. باید با توجه به اطلاعاتی که در اختیار فرابورس قرار می دهند، بررسی شود که شرایط کدام بازار را احراز می کنند.
وی همچنین به این سوال که آیا با توجه به هواداران میلیونی دو تیم و علاقه هواداران به حمایت از تیم ها از طریق خرید سهام و با توجه به بدهی های دو باشگاه، سرمایه مردم به خطر نخواهد افتاد، پاسخ داد: درکل وضعیت خصوصیسازی از طریق بازار سرمایه در حوزه های مختلف از جمله حوزه های ورزشی و فرهنگی اتفاق خوبی است که باید در هر کشوری رخ دهد. تیم های بورسی زیادی در دنیا وجود دارند که سهامشان در بازار سرمایه عرضه میشود و این اقدام باید در ایران از جایی آغاز شود.
مدیر ارتباطات فرابورس ایران تاکید کرد: تعریف سهام دار با هوادار فرق دارد. باید این تفکیک صورت بگیرد. تا کنون هم شاهد فضای احساسی در بازار سرمایه بودیم. برخی رشدها و نزول ها در بازار سرمایه صرفا احساسی بوده اند. هواداران باید بدانند وضعیت سهام داری متفاوت است./سنا
دیدگاه شما