آمارهای گویا از عملیات مرصاد - وقتی مسعود رجوی توهم ابرقدرتی گرفت!
سرویس فرهنگ و هنر - پس از بستن راه پیشروی نیروهای منافقین در تنگه چهارزبر، قرارگاه مرکزی خاتمالانبیا با هدف انهدام دشمن، یگانهای رزمی را فوری سازماندهی کرد. نیروی هوایی ارتش هم بیشترین توانمندی خود را برای بمباران ستونهای نیرویی دشمن به کار گرفت.
به گزارش سرویس فرهنگ و هنر برخط نیوز به نقل از فارس - گروه حماسه و مقاومت: عراق ۶ روز پس از پذیرش قطعنامه، با زیر پا گذاشتن توافق ها بار دیگر به نواحی مرزی از جمله خرمشهر حمله کرد و تا آستانه اشغال دوباره آن پیش رفت. سازمان مجاهدین خلق (منافقین) نیز با غافلگیری نیروهای ایران در جبهه غربی عملیاتی را با نام فروغ جاویدان آغاز کرد.
توهم ابرقدرتی مسعود رجوی برای فتح ۲ روزه تهران
مسعود رجوی در نشست روز جمعه ۳۱ تیر ماه سال ۱۳۶۷ قرارگاه اشرف، تصمیم خود را برای عملیات فروغ جاویدان و فتح تهران اعلام کرد. نیروهای عملیاتی سازمان ۴۵۰۰ تا ۵۰۰۰ نفر برآورد شده اند که در قالب ۲۵ تیپ رزمی (استعداد هر تیپ ۱۶۰ تا ۱۸۰ نفر)، سازماندهی و برای اجرا در پنج محور تقسیم شدند:
محور یکم: با فرماندهی مهدی براعی با سه تیپ تحت امر برای اشغال شهرهای کرند و اسلام آباد.
محور دوم: با فرماندهی ابراهیم ذاکری با پنج تیپ تحت امر، برای اشغال کرمانشاه.
محور سوم: با فرماندهی محمود مهدوی با ۲ تیپ تحت امر، برای اشغال همدان.
محور چهارم: با فرماندهی مهدی افتخاری با ۲ تیپ تحت امر، برای اشغال قزوین.
محور پنجم: با فرماندهی محمود عطایی و معاونت مهدی ابریشمچی با ۱۳ تیپ تحت امر، برای اشغال تهران!
ستون زرهی منافقین در جاده اسلام آباد کرمانشاه
در این عملیات، عراق نیروهای مجاهدین خلق (منافقین) را به امکانات گوناگون از جمله تانک، نفربر، خمپاره انداز، تیربار، توپ های ۱۲۲ و ۱۰۶ میلی متری، کامیون و خودرو تجهیز کرده بود. همچنین نیروی هوایی عراق در کنار آتش باری سنگین توپخانه، همزمان با پیشروی منافقین در خاک ایران برای جلوگیری از عملیات هوایی ایران علیه قوای دشمن، پایگاه های هوایی همدان، دزفول و نیز پادگان تیپ ۲ سقز و پایگاه هوانیروز کرمانشاه را بمباران کرد.
مسعود رجوی در شب آغاز عملیات گفت: براساس تقسیمات انجام شده، ۴۸ ساعته به تهران خواهیم رسید. کاری که ما می خواهیم انجام دهیم، در حد توان و اِشِل یک ابرقدرت است؛ چون فقط یک ابرقدرت می تواند کشوری را ظرف این مدت تسخیر کند. از پایگاه نوژه هم ترسی نداشته باشید، هر سه ساعت به سه ساعت دستور می دهم هواپیماهای عراقی بیایند و آنجا را بمباران کنند. پایگاه هوایی تبریز را هم با هواپیما هر سه ساعت به سه ساعت مورد هدف قرار خواهیم داد. علاوه بر آن، ضدهوایی و موشک سام ۷ هم که داریم. هوانیروز عراق تا سرپل ذهاب به همراه ستون ها خواهد بود. از نظر هوایی ناراحت نباشید، چون هواپیماهای عراقی پشتیبان ما هستند و تمام ماشین ها به صورت ستون حرکت می کنند.
جنایت های فجیع منافقین در مرداد سال ۱۳۶۷
در تحولات پایانی جنگ تحمیلی، بیشـتر فرماندهان ایران بـر پدافند از جبهه های جنوب متمرکز شده و بخـش زیادی از نیروهای سـپاه در حال عزیمت بـه آن جبهه ها بودند. در این شـرایط، سـاعت ۱۶ روز ۳ مـردادماه سال ۱۳۶۷ منافقیـن در پناه ارتش عراق و بـا گذر از از خط پدافندی یگان های لشکر زرهی از مرز خسروی، تا سرپل ذهاب پیش رفتند. از آنجا نیـز پیشروی بــه سمت کرمانشـاه را ادامه دادند. عناصر سازمان با کمترین درگیری در حالی وارد کرند شدند که مردم وحشـت زده می گریختند.
هم زمان با آتشـباری سـنگین توپخانه عراق، تا گردنه پاتاق گلوله توپ می بارید که به شـهادت عده ای از روسـتاییان انجامید. در ادامه، اسلام آباد نیز به اشغال نیروهای سـازمان درآمد. در پیشروی دشــمن، منطقه مرزی گیلان غرب شاهد کشـتارهای گسترده ای بود. منافقین با راهیابی به مراکز دولتی جنایات وحشتناکی مرتکب شدند. در بیمارستان اسلام آباد، زخمی ها را تیر خلاص می زدند و هر کـس که مقاومت می کرد، بـا هدف ایجاد رعب و وحشـت و اجبار بـه همکاری مردمی می سوزاندند. خبر حمله، جلسه حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی و فرماندهان جبهه غربی را برهم زد. او فرماندهان را مأمور کرد تا راه را بر دشمنان منافق ببندند.
گردنه حسن آباد کمین گاه منافقین
نخستین گروهی که با منافقین درگیر شد
ستون متجاوزان با تیراندازی پیوسته و با پیشروی خطی، پس از گذشتن از اسلام آباد به گردنه حسن آباد رسید که چند نفر سپاهی با آن ها درگیر شدند. منافقین آن ها را به رگبار بستند، اما یک نفرشان زنده ماند. این رزمنده در راه برگشت، سه اتوبوس از نیروهای لشکر ۹ بدر را می بیند و ماجرا را تعریف می کند. به این ترتیب رزمنده های عراقی مخالف صدام نخستین گروهی بودند که با منافقین درگیر شدند.
در ادامه مسیر، نیروهای مردمی پراکنده و یگان هایی همچون لشکر ۶ ویژه پاسداران، لشکر ۲۷ محمد رسول الله(ص)، لشکر ۳۲ انصارالحسین (ع) و تیپ های قائم، ۲۹ نبی اکرم (ص)، مقداد و . نیز با دشمن درگیر شدند. منافقین، خوشحال از پیشروی های مقدماتی، شتاب زده راهی کرمانشاه می شدند. رادیو مجاهدین با ارسال پیام از مردم، خواست که زمینه را برای ورود آن ها آماده و جذبشان شوند. منافقین فاصله تنگه پاتاق تا چهارزبر (۳۴ کیلومتری کرمانشاه) را تا غروب همان روز طی کردند. در این تنگه به خط پدافندی لشکر ۳۲ انصارالحسین (ع) و دیگر نیروهای مردمی برخوردند. این خط پدافندی از بامداد ۴ مرداد ۱۳۶۷ سرآغاز مقاومت و درگیری سازمان یافته با دشمن شد.
آرایش نظامی رزمندگان اسلام در برابر منافقین
پس از بستن راه پیشروی نیروهای منافقین در تنگه چهارزبر، قرارگاه مرکزی خاتم الانبیا (ص) با هدف سرکوب و انهدام دشمن اقدام به طراحی و سازماندهی فوری یگان های رزم کرد. هوانیروز و نیروی هوایی ارتش نیز بیش ترین توانمندی خود را برای پشتیبانی خودی و بمباران ستون های نیرویی دشمن به کار گرفتند.
اقدامات پشتیبانی و رزم هوانیروز ارتش در نبرد مرصاد | |||
ترابری و هلی برن | تخلیه زخمی | انهدام تانک | انهدام انواع خودرو |
۳۳۶۰ نفر | ۳۸۸ نفر | ۲۹ دستگاه | ۱۱۵ دستگاه |
با پشتیبانی هوانیروز، روز ۶ مردادماه سال ۱۳۶۷، نیروهای منافقین در محاصره کامل قرار داشتند. در محور اسلام آباد به کرمانشاه و در گردنه چهارزبر، راه گذر ستونی یگان های دشمن بسته شده بود. تعداد فراوانی از ادوات سنگین زرهی آن ها هدف قرار گرفت. این جاده در همان لحظات نخستین، انباشته از ادوات سوخته شد. رزمندگان با غافلگیری و دور زدن دشمن از سه راهی غرب اسلام آباد، وارد شهر شدند. دیگر یگان های سپاه نیز با سرعت به سمت کرند پیش رفتند. در این روز، در حالی که آخرین خودروهای انباشته از نیروی سازمان به داخل خاک عراق باز می گشتند، زخمی هایش خودکشی می کردند و برخی نیز در حال فرار به سوی کوه و دشت و روستاها بودند. سرانجام در حالی که منافقین تا پشت نوار مرزی عقب رانده شدند، بلندی های مشرف مرزی همچنان در اشغال، نیروهای ارتش عراق ماند. در روز هفتم مردادماه، دشمن با پذیرش شکستی سنگین، عقب نشینی خود را از اسلام آباد و کرند اعلام کرد.
اسرای منافقین در نبرد مرصاد
کارستان هوانیروز ارتش در مواجهه با عملیات فروغ جاویدان منافقین
هوانیروز ارتش با فرماندهی سرهنگ صیاد شیرازی در نبرد مرصاد نقشی تأثیرگذار داشت. این نیرو با ۴۲۵ ساعت پرواز در ترابری و عملیات هلی برن شبانه رزمندگان، پشتیبانی و رزم به سرکوب منافقین می پرداخت. در این نبرد سه فروند بالگرد مورد اصابت قرار گرفت و خلبان ستوان یار حسین فرزانه به شهادت رسید.
تلفات و خسارات منافقین در نبرد مرصاد | غنایم رزمندگان | |||||||
کشته | زخمی | اسیر | زرهی | خودرو | تفنگ ۰۶ ۱م م | توپ ۱۲۲ م م | آرپی جی و تیربار | خودرو |
۱۳۰۴ نفر | کم تر از ۱۵۰۰ نفر | ۲۵۰ نفر | ۹۳ دستگاه | ۶۱۲ دستگاه | ۵۱ قبضه | ۲۱ قبضه | ۱۷۰۰ قبضه | ۵۰۰ دستگاه |
آماری از شهدای نبرد با منافقین در عملیات مرصاد
بیشتر شهدای نبرد با منافقین از نیروهای مردمی بودند؛ رزمندگانی که برای دفاع از میهن در قالب یگان های رزم و در مواردی نیز انفرادی به جنگ با دشمن شتافتند. بر اساس آماری که از سوی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس منتشر شده است، از ۹۷۷ شهید این نبرد کمتر از ۱۰۰ نفر آن ها از رزمندگان رسمی سپاه، ۸۰۰ نفر نیروی مردمی و یک خلبان هوانیروز بودند. همچنین در این نبرد ۲۹۳۴ نفر از نیروهای رزمنده و ساکنان بومی زخمی شدند.
ناظر بازار بورس کیست؟
اگر به تازگی وارد بازار سرمایه شدهاید احتمالا سوالات زیادی در ذهن شما است که ضمن ساده بودن، پاسخ واضحی برای آن وجود ندارد. یکی از این سوالات این است که ناظر بازار بورس کیست و اصطلاح “ناظر بازار” به چه معنی است. ناظر بازار بورس نقش مهمی در نظارت بر نحوه انجام معاملات بورس بر عهده دارد و وظیفه او ضمن نظارت بر بازار، انتشار پیامهای مهم در مورد وضعیت نمادهای مختلف بورسی است. در این مقاله به صورت مفصل در مورد ناظر بازار صحبت خواهیم. قصد داریم ببینیم که جناب ناظر بازار کیست و چه وظایفی بر عهده دارد و پیامهای او را از کجا میتوان مشاهده کرد. با ما همراه باشید.
آشنایی با ارکان بازار بورس اوراق بهادار
در گذشته بورس اوراق بهادار تا سال 1384 در چارچوبی فعالیت میکرد که ذکر آن در اینجا لازم نیست. اما قوانین و ارکان این بازار در سال 1384 و با توجه به نیازهای جدید بازار سرمایه، مورد بازنگری قرار گرفت و در آذرماه همان سال، قانون بازار اوراق بهادار به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.
ارکان تشکیل بازار اوراق بهادار در قانون جدید عبارتند از:
- شورای عالی بورس و اوراق بهادار
- سازمان بورس و اوراق بهادار(سبا)
- بورس اوراق بهادار تهران
هر کدام از این ارکان وظیفه خاصی برعهده دارند. شورای عالی بورس و اوراق بهادار بالاترین رکن بازار اوراق بهادار است و سبا و بورس اوراق بهادار تهران زیر نظر شورای عالی بورس فعالیت میکند. اعضای شورای عالی بورس و سه توهم در بورس تهران اوراق بهادار عبارتند از:
- وزیر امور اقتصادی و دارایی که ریاست شورا را بر عهده دارد؛
- وزیر بازرگانی؛
- رییس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران؛
- روسای اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران؛
- رییس سازمان بورس و اوراق بهادار که به عنوان دبیر شورا و سخنگوی سازمان نیز انجام وظیفه خواهد کرد؛
- دادستان کل کشور یا معاون او؛
- یک نفر نماینده از طرف کانونها؛
- سه نفر خبره مالی منحصراً از بخش خصوصی؛
- یک نفر خبره منحصراً از بخش خصوصی به پیشنهاد وزیر ذیربط.
کدام رکن بازار وظیفه نظارت بر روند معاملات را بر عهده دارد؟
بر اساس قانون جدید بازار اوراق بهادار، نهاد سازمان بورس و اوراق بهادار ایجاد شد تا زیر نظر شورای عالی بورس به نظارت بر اجرای قوانین و مقررات بپردازد. به عبارتی مقام ناظر بازار اوراق بهادار ایران به دو نهاد شورای عالی بورس و سازمان بورس اوراق بهادار تقسیم شد.
بنابراین ناظر بازار بورس در واقع سازمان بورس و اوراق بهادار است که زیر نظر شورای عالی بورس و اوراق بهادار فعالیت میکند. شاید این روابط عجیب و غریب یک روز دوباره مورد بازنگری قرار گیرد و مقام ناظر بازار به نهاد دیگری با نام دیگری واگذار شود. برای اطلاعات بیشتر در این خصوص به اینجا مراجعه کنید.
ناظر بازار کیست و پیام ناظر بازار چیست؟
ناظر بازار در واقع همان کارمندان سازمان بورس هستند. هر روز ناظر بازار در زمینههای مختلفی اطلاعیهها و پیامهایی را به اهالی بازار مخابره میکنند. به این پیغامها که از سوی ناظر بازار منتشر میشود “پیام ناظر بازار” میگویند. اما پیامهای ناظر بازار معمولا شامل چه مواردی است؟
پیامهای ناظر بازار شامل چه مواردی است؟
- خبر توقف نمادهای بورسی و علت آن
- خبر بازگشایی نمادهای بورسی و جزئیات مربوط به آن
- پیامهای مربوط به عرضههای اولیه
- انتشار خبری مهم پیرامون یک شرکت بورسی
- تغییرات در نحوه و زمان معامله برخی از نمادهای بورسی و یا تغییر در زمان معاملات کل بازار بورس یا فرابورس
- تغییر دامنه نوسان قیمت سهام
چگونه می توان پیامها و اطلاعیههای ناظر بازار را مشاهده کرد؟
پیامهای ناظر بازار به سایت مدیریت فناوری سازمان بورس (TSETMC) مخابره میشود و این وبسایت مرجع اصلی انتشار این اطلاعیهها و پیامها است. برای مشاهده پیامهای ناظر بازار دو راه وجود دارد:
راه اول: مراجعه به سایت TSETMC
ابتدا به سایت بورس به نشانی TSETMC.COM مراجعه کنید و در بالای صفحه بر روی فهرست کلیک کنید.
در صفحهای که برای شما باز میشود روی گزینه پیام های ناظر بازار کلیک کنید تا اطلاعیههای ناظر بازار برای شما نمایش داده شود (تصویر زیر).
آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.
آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .
در صفحهی پیغامهای ناظر بازار تمامی اطلاعیهها بر حسب آخرین تاریخ انتشار آنها لیست شده است.
راه دوم: از طریق پنل کاربری کارگزاریها
تمامی کارگزاریها در پنل معاملاتی خود پیامهای ناظر بازار را به صورت لحظهای نمایش میدهند. معمولا آیکونی کوچک در بالای صفحه برای این منظور تعبیه شده است که با مراجعه به آن میتوانید پیامهای ناظر در روز جاری را مشاهده کنید. برای مثال در کارگزاری مفید آیکون مربوط به پیامهای ناظر بازار را در تصویر زیر مشاهده میکنید.
تلفن ناظر بازار بورس
اگر به دنبال راههای تماس با ناظر بازار بورس هستید میتوانید از لینک به تلفن ناظر بازار دسترسی پیدا کنید.
تلفن ناظر بازار
همچنین برای طرح شکایات خود در خصوص مشکلات مربوط به شرکتهای پذیرفته شده در بورس (ناشران بورسی) و شکایات از شرکتهای کارگزاری میتوانید از طریق لینک زیر شکایات خود را ثبت کنید.
طرح شکایات
نقش اصلی سازمان بورس در مقام ناظر
همان طور که در خلال مقاله ذکر شد سازمان بورس اوراق بهادار که مسئولیت نظارت بر بازار سرمایه را بر عهده دارد دارای وظایفی است که انتشار پیامها مختلف در ارتباط با معاملات بازار یکی از این وظایف است. اما این نهاد در مقام ناظر بازار وظایف دیگری نیز بر عهده دارد.
از آن جایی که ماهیت سهام، مانند داراییهای فیزیکی همچون طلا، کالا، ارز و غیره مشهود نیست، احتمال تخلفات مختلف در بازار سهام بیشتر خواهد بود و خریدار در بازار غیر فیزیکی به حمایت بیشتری نسبت به بازار فیزیکی نیاز دارد. علاوه بر این در بازار سهام همه تصمیمات بر اساس اطلاعات انجام میشود و نه مشاهده عینی. برهمین اساس میتوان شفافیت اطلاعات را اصلیترین عامل اعتماد سرمایهگذار و همچنین بازوی اجرایی نظارت دقیق مقام ناظر محسوب کرد. در غیر این صورت اعتماد افراد به این بازار ممکن است در معرض خطر جدی قرار بگیرد.
باتوجه به این مطلب نقش اصلی سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان مقام ناظر بسیار گسترده است که به طور خلاصه شامل موارد زیر است:
پیشگیری از جرایم و تخلفات
بر طبق ماده 7 قانون بازار اوراق بهادار ،اتخاذ تدابیر لازم جهت پیشگیری از وقوع تخلفات در بازار سرمایه و اعلام تخلفات صورت گرفته در بازار اوراق برعهده ناظر بازار است.
نظارت بر معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی
ناظر وظیفه دارد هرگونه معاملات مشکوک را پیگیری و گزارش کند. معاملات مبتنی بر اطلاعات مخفی و نهانی مصداق معاملات مشکوک است. بر این اساس قلمرو فعالیت سازمان بورس به عنوان نهاد ناظر بر انجام معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی، شامل موارد زیر می باشد:
- جمع آوری اطلاعات مربوط به اطلاعات مشکوک.
- احراز هویت طرف های معاملات مشکوک.
- تحلیل سوابق معاملاتی فرد احراز هویت شده.
- تشخیص هویت اشخاصی که به اطلاعات نهانی دسترسی داشته یا میتوانستند داشته باشند.
- تحلیل روابط بین اشخاصی که به اطلاعات نهانی دسترسی داشته یا میتوانسته داشته باشند.
- تحلیل روابط بین اشخاصی که با طرفین معاملات مشکوک در ارتباط هستند.
سازمان بورس در این راستا سامانه ای نظارتی تحت عنوان «سمپا» راه اندازی نموده که پس از گردآوری اطلاعات دارندگان اطلاعات نهانی، نظارت الکترونیکی روزانه و مستمر بر اطلاعات این اشخاص صورت میگیرد.
جبران خسارات از سرمایه گذاران
در راستای صیانت از حقوق سهامدارن جزء، ناظر بازار نقش شاکی را در ارتباط با جرایم حقوقیها برعهده دارد (موضوع فصل ششم قانون بازار) و مکلف به طرح شکایت می باشد. به عبارتی ناظر بازار از طرف سهامداران حقیقی میتواند علیه سهامداران حقوقی طرح شکایت کند (در صورت بروز تخلف).
آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.
تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی سه توهم در بورس تهران و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.
«رشد زير يک درصد توليد ناخالص داخلی ایران در سه سال گذشته»
به رغم گزارش های مبنی بر نامناسب بودن اوضاع و شرايط اقتصادی جمهوری اسلامی، شاخص بورس تهران در سال گذشته و در چند هفته سال جاری رشدی چشمگير نشان می دهد. به گفته آقای احمدی نژاد در کشوری که بورسش اين همه رشد دارد که نمی توان از رکود اقتصادی صحبت کرد. وی گفته بود: «در کشوری که شاخص بورس با حجم معامله بسيار بالا يعنی سال گذشته بيش از ۲۰ هزار ميليارد تومان حجم معاملات است، اين اسمش رکود است يا شکوفايی؟»
رشد شاخص بورس ايران همزمان است با رشد بسيار ناچيز توليد ناخالص داخلی ايران. آخرين گزارش صندوق بين المللی پول درباره چشم انداز اقتصادی ايران که روز دوشنبه اين هفته منتشر شد حکايت از رشد زير يک درصد توليد ناخالص داخلی در جمهوری اسلامی در سه سال گذشته دارد.
از فريدون خاوند، استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی پرسيدم چرا شاخص بورس به رغم وضع عمومی اقتصاد با اين رشد رو به رو است؟
فريدون خاوند: اولا اين واقعيت است که شاخص کل سهام بورس اوراق بهادار تهران به سرعت بالا رفته. طی يک سال گذشته اين شاخص از حدود ۱۴۰۰۰ واحد رسيده به بالای ۲۶۰۰۰ واحد. اگر ما فقط اين شاخص را مورد توجه قرار دهيم، می توانيم بگوييم که بورس تهران يکی از پويا ترين بورس های در کشورهای در حال توسعه است. منتها مسئله ای که مطرح می شود تضاد بين اين شاخص است و فضای عمومی اقتصادی ايران. روز دوشنبه يازدهم آوريل گزارشی منتشر شد از سوی صندوق بين المللی پول که در آن می گويد ايران طی سه ساله ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ به طور متوسط هر سال از ۰.۷ درصد رشد اقتصادی برخوردار بوده. يعنی چيزی در حد صفر. و در سال ۲۰۱۱ هم نرخ رشد اقتصادی ايران صفر خواهد بود. صفر در صد. پرسش اين است که وقتی که شاخص بسيار مهمی، يک شاخص اقتصاد کلان که اهميت حياتی دارد در اقتصاد ايران در چنين وضعيت بسيار بسيار فاجعه آميزی هست، چطور امکان دارد که در همان کشور بورس از يک چنين پويايی برخوردار باشد.
برگرديم به همان پرسش که خودتان هم مطرح کرديد. چرا در يک شرايط اسفبار اقتصادی موجود به گفته شما باز شاخص بورس بالا می رود و درصد سود در معاملات بورس در مقايسه حتی با بسياری کشورهای ديگر بسيار بالاست؟
من فکر می کنم که عامل اصلی اين پديده را بايد در بازارهای موازی بورس جستجو کرد. به دليل اين که ايران درآمدهای زياد ارزی دارد از محل نفت و اين درآمدها تزريق می شود در شريانهای اقتصادی کشور، حجم نقدينگی در ايران خيلی زياد است و به هر حال بخشی از اين درآمدهای ارزی ايران از محل نفت می افتد به دست سرمايه گذاران و صاحبان سپرده و اينها طبعاً در جستجوی سود هستند يا می خواهند خودشان را از تورمی که روز به روز بالا تر هم می رود، در امان نگاه دارند.
پس انداز کنندگان و سرمايه گذارها پنج راه در شرايط خاص ايران در اختيار دارند برای اين که سود ببرند يا اين که از تورم در امان بمانند. بروند به طرف بازارهای ارز يا طلا يا مسکن و يا سپرده گذاری کنند در بانکها و يا بروند به طرف بازار سهام. می دانيم که بازار ارز و طلا زير کنترل بانک مرکزی است و سفته بازها و گمانه زن ها اميد زيادی به اين دو بازار ندارند. چون اگر بخواهند ارز خريد و فروش کنند، به هر حال بانک مرکزی ايران امکانات ارزی زيادی دارد و می تواند فعلا نرخ ارز را در سطح فعلی نگاه دارد.
بازار طلا هم در همين وضعيت است. بازار مسکن راکد است و کسی به طرف اين بازار نمی رود. سود بانکی هم که پائين آمده و تنها جايی که باقی می ماند، بازار سهام است که به نظر می رسد که نسبت به بازارهای مساوی در حال حاضر برخوردار شده از اقبال پس انداز کننده ها و سرمايه گذاران.
آقای خاوند، قاعدتا بايستی بهای سهام شرکت ها زمانی بالا برود که توليد داشته باشد و يک نوع رونق اقتصادی باشد که اين شرکت ها آينده ای داشته باشند که سود بدهند. ولی با توجه به آن بحثی که شما کرديد درباره اوضاع کلی اقتصاد، اين شرکت ها اگر نتوانند سود بدهند چرا سهام شان بالا می رود؟
خريدار اوراق بهادار به سودی که از محل از هر سهام بر اساس توليد يک واحد اقتصادی نصيب آنها می شود، علاقه ای ندارند. آن چيزی که آنها را جذب می کند به طرف خودش نوسان های ارزش سهام است. آنها به سود سهام کاری ندارند. سود سهام در شرايط فعلی، در وضعيت فعلی اقتصاد ايران بسيار پائين است. به رغم اين شرايط نوسانهای ارزش بورس بالا است و سفته بازها و گمانه زنها می خواهند از بالا رفتن ارزش سهام استفاده کنند. حالا چرا ارزش سهام بالا می رود؟ به خاطر اين که اولا سهم شرکت های دولتی و شبه دولتی در بازار سهام ايران بسيار بسيار بالا هست و امکان دستکاری در سهام زياد است.
گزارش هايی از ايران می آيد که شرکت هايی هستند که خودشان سهام خودشان را می خرند و به صورت مصنوعی باعث افزايش بهای اين سهام می شوند. اين نکته را هم عرض کنم که اصولا بورس تهران عمق زيادی ندارد. چون ارزش کل سهام در بورس اوراق بهادار تهران بر اساس آخرين داده هايی که منتشر شده، چيزی حدود ۱۲۰ ميليارد دلار است. ارزش کل سهام در بازار بورس تهران. ۱۲۰ ميليارد دلار تقريبا يک سوم سهام شرکت آمريکايی اپل است. يا يک نمونه ديگر عرض کنم.
نام شرکت فرانسوی توتال را همه شنيده اند. فقط يک شرکت توتال در بورس پاريس ارزش سهامش به اندازه کل ارزش بورس تهران است. بنابراين چون بورس تهران به شدت عمقش پائين است، دستکاری هايی که در آن می شود باعث سه توهم در بورس تهران می شود که حباب به وجود بيايد. قيمت ها بالا برود و در شرايط فعلی بسياری از کارشناسان بازار سرمايه در ايران هشدار می دهند به خصوص به سهامداران کوچک که مواظب باشند که آن اتفاقی که در سال ۱۳۸۲ و ۸۳ افتاد روی ندهد. اين حباب به هر حال ترکيدنی است و اگر اين حباب بترکد، بخش بسيار بزرگی به خصوص از اين سهامداران کوچک که به اميد سود به بازار سهام هجوم آورده اند، به شدت خانه خراب خواهند شد.
حذف صفرهای واحد پولی
صفرهای واحد پولی ايران قرار است حذف شود. آنچنانکه رئيس کل بانک مرکزی می گويد سه يا چهار صفر پول ايران در طی يک سال آينده برداشته می شود: «در يک پروسه مدت دار که ممکن است يک سال یا دو سال هم طول بکشد.»
محمود بهمنی آن چنان که خود می گويد می خواهد دينار را واحد پولی کند:« واحد پول ما بعد از ريال دينار بود. يک ريال معادل ۱۰۰ دينار می شود و دينار پول خورد ماست و می تواند خيلی راحت کار را تسهيل کند.»
محمود احمدی نژاد می گويد با برداشتن صفرها ارزش پول واقعی می شود. وی گفته بود: «صفرها را برداريم از اسکناس ها، واقعی کنيم ارزش ريال مان را. الان ارزش ريال مان واقعی نيست.»
از سيما موتمن، استاد دانشگاه وست مينستر لندن پرسيدم چه اهميت اقتصادی اين اقدام خواهد داشت؟
سيما موتمن: خوب در يک سری از کشورها برنامه تغيير پول زمانی پياده شده که دولت ها در پائين آوردن تورم موفق بودند و اين در واقع به صورت يک مرحله نهايی بوده که نشان بدهند ما برنامه های سياسی جديدی را داريم دنبال می کنيم که با برنامه های سياسی قبلی تفاوت دارد و خيلی بيشتر موفق خواهيم بود در اين که کنترل کنيم تورم را.
در يک سری از کشورها هم عملا نتوانسته به سرعت پياده شود و دوباره مجبور شدند که يک مرحله جديد ديگری با تغيير مبنای پول پياده کنند. در کوتاه مدت تغيير پول می تواند دوباره يک تاثير تورمی داشته باشد ولی در بلند مدت موفقيتش مربوط می شود به اين که چقدر دولت موفق باشد در کنترل تورم.
گفته می شود که پيش شرط برداشتن صفرها ايجاد شرايطی است که در آن اقتصاد بتواند با تورم مبارزه کند و تورم را مهار کند. آيا در شرايط کنونی اقتصاد ايران می شود اصولا اين صفرها را حذف کرد؟
در شرايط کنونی کشور يک مسئله ای که هنوز جا نيافتاده اين است که تاثيرات حذف يارانه ها روی قيمت ها چطور خواهد بود، هنوز وقت لازم است که عملا ديده شود که چقدر حذف يارانه ها پخش می شود روی انواع اقسام قيمت ها. بنابراين تغيير پول در اين مرحله ممکن است يک مقداری اين پوششی باشد که چقدر تاثير حذف يارانه ها روی قيمت ها موفق بوده يا نبوده.
ولی بازهم بستگی پيدا می کند به اين که دولت چقدر در کنترل تورم مصمم باشد برای اين که هزينه بودجه خودش را سعی کند کنترل کند و زياد افزايش ندهد و در کنترل مقدار پول چقدر موفق باشد. اينها همه نکاتی است که بايد در طول چند سال آينده ديده شود. البته دولت هم در حال حاضر گفته که برنامه تغيير پول ممکن است در طول يکی دو سال انجام شود. بنابراين بايد ديد که عملا کی شروع می شود و اين موقعی که شروع می شود تا چه حد تورم در آن موقع مهار شده باشد.
حذف صفرها از اسکناس ها معمولا بيشتر يک فرآيند فنی است برای کم کردن صفرها و حجم پول. ولی در ايران اين بحث می شود که با حذف اين صفرها ارزش پول ملی ايران تومان يا ريال بالا می رود. حذف صفرها اصولا چه ربطی با بالا رفتن ارزش پول می تواند داشته باشد؟
معمولا وقتی ارزش پول داخلی يک کشور خيلی پائين می آيد نسبت به ارزش پولهای قوی تر مثل دلار يا يورو، مردم برای اين که از قدرت خريد خودشان به نوعی محافظت کنند، ترجيح می دهند به جای اين که پول داخلی نگاه دارند، پول خارجی نگاه دارند. معمولا اگر نسبت پول داخلی به پول قوی تر از ۲۰۰ واحد بالاتر رود، اين نشان دهنده ضعف خيلی زياد پول داخلی است.
اگر زير ۲۰۰ باشد، ممکن است همچنان خودش را نگاه دارند. ولی پول ايران در واقع هست ۱۱۲۰ تومان نسبت به يک دلار. بنابراين اين وجهه پول از بين رفته و مردم هم نسبت به قدرت خريد تومان و يا ريال خيلی مطمئن نيستند که در آينده اين چقدر قدرتش را حفظ کند. بنابراين سعی می کنند پول خارجی نگاه دارند. حالا دولت ايران در برنامه ای که مطرح کرده می خواهد هر يک ريال جديد معادل يک دلار شود. اين به نوعی احساس اين را می دهد که قدرت خريد پول داخلی بالا رفته. يک توهم روانی ايجاد می کند.
ولی در نهايت مهم اين است که اين چقدر موفق باشد از نظر کنترل تورم. دولت چقدر از نظر کنترل تورم موفق باشد. اگر موفق نباشد، به زودی همين يک ريالهای جديد تبديل شود به اين که مثلا فرض کنيد هزار ريال تبديل به دلار شود. بعد از اين تغيير پول چقدر موفق. هم در مرحله قبل و هم در مرحله بعدش چقدر موفق باشد به اين که اين تورم را کنترل کند. ولی يک تاثيرش اين خواهد بود که مردم يک مقدار بيشتری احساس می کنند که قدرت پول خودشان بالا رفته است.
منتقدان می گويند دولت به جای اين که به مسائل عمده اقتصادی و ايجاد فضای مناسب کسب و کار بپردازد، با اين کار کمکی به اقتصاد ايران نمی کند. نظر شما چيست؟
من فکر می کنم در نهايت اين قدم مثبتی است که واحد پول را عوض کنند. برای اين که واحد پول فعلی حجم خيلی زيادی از پول را ايجاب می کند که در معاملات رد و بدل شود و از نظر آماری اشتباهات متعددی ايجاد می شود، در حسابداری اشکالات متعددی ايجاد می شود. ولی در مجموع مسئله اين است که سرمايه گذارها چقدر باور داشته باشند به اين که دولت قدرت کنترل برنامه های اقتصادی را دارد و کنترل تورم را دارد.
در کوتاه مدت ممکن است همه منتظر شوند ببينند قيمت ها در چه حدی تثبيت می شود قبل از اين که بخواهند دوباره شروع به سرمايه گذاری کنند. ولی در بلند مدت اگر دولت موفق باشد که تورم را کنترل کند، سرمايه گذاری ها دوباره صورت می گيرد. ولی يک مسئله ديگر که در مورد سرمايه گذاری ها مطرح است اين است که بقيه برنامه های سياسی دولت در رابطه با وضعيت اقتصادی چطور باشد.
اگر دولت دائما در هر مرحله ای بخواهد برنامه های اقتصادی را تحت برنامه های سياسی خودش تغيير دهد، اين دوباره يک عدم اطمينان ايجاد می کند و سرمايه گذار نمی داند که بالاخره سرمايه گذاری کند يا نکند. برای اين که هر قدمی که بردارد ممکن است دولت بيايد بگويد نه اين کار را نمی توانيد بکنيد آن کار را می توانيد بکنيد.
بنابراين اين مسئله فقط محدود به اين نمی شود که تغيير مبنای پول به چه صورت خواهد بود. خيلی بستگی به اين دارد که عملا در مرحله بعدی دولت نشان دهد که چقدر برنامه های اقتصادی را پابرجا رويش می ايستد و هر دقيقه برنامه ها را تغيير نمی دهد.
توهم رونق بورس با سود بانکی
بورس تهران در ادامه روند نزولی خود چهارمین روز معاملاتی این هفته را هم با کاهش ۱۸۸واحدی شاخص و افت عمومی قیمتهای سهام سپری کرد تا با افت ۸.۱درصدی شاخص از ابتدای هفته، بازدهی بازار سهام از ابتدای سال تا کنون به حدود ۹.۶درصد برسد.
به این ترتیب بورس تهران که پس از انتشار بیانیه لوزان حرکت رو به رشد خیرهکنندهای را در روزهای ابتدایی خود به نمایش گذاشت، روز گذشته با افت ۲۸.۰ درصدی شاخص کل مواجه شد و رقم ۶۶ هزار و ۸۲۸ واحد را در کارنامه خود به ثبت رساند.
به نظر میرسد سهامداران در انتظار چشمانداز روشنتر و قطعیتری از حل مناقشه سیاسی ایران با ۱+ ۵ است و دیگر هیجان روزهای ابتدای سال بر اثر انتشار بیانیه لوزان را ندارند، بنابراین اغلب سرمایهگذاران در یک فضای انتظاری در شرایط فعلی به لحاظ ریسکهای موجود به فعالیت خود در کوتاهمدت ادامه میدهند و به همین دلیل بازار با هیجان فروش مواجه است.
در این میان کاهش نرخ سود سپردهها از جمله اتفاقات مهم این هفته بود که اخبار کاهش ۲ واحد درصدی این نرخ را پیشبینی میکنند این در حالی است که خبر کاهش نرخ سود نیز در مجموع نتوانست بازار را با تغییر محسوسی مواجه کند. بررسیهای پیشین «دنیای اقتصاد» نیز حاکی از حرکت مستقل بازار سهام از بازار پول است، بهطوری که این بررسیها تغییر نرخ بهره را متاثر از شرایطی میدانند که اقتصاد کشور با آن روبهرو است و گره زدن این نرخ به بازارهای دیگر مثل بورس نتیجهای در بازارهای مالی به همراه نخواهد داشت، ضمن اینکه نباید بازار پول را قربانی بازار سهام کرد.
به گفته تحليلگران مالی به دليل وجود بسیاری از بازارها و ابزارهای مالی که بازدهی بیشتر از بازار پول دارند حتي با کاهش ۲ واحد درصدی نرخ سود بانکی باز هم امکانی برای انتقال سرمايهها از بانکها به بورس وجود ندارد.
نکته مهم دیگر در این زمینه موسساتی هستند که تحت نظارت یا نظارت کامل بانک مرکزی نیستند و این موسسات عموما نرخی بالاتر از نرخهای مصوب شورای پول و اعتبار پرداخت میکنند بنابراین نباید این مهم را از ذهن دور داشت که با کاهش نرخ سود بانکی الزاما پولهای خارج شده از بانکها به سمت بورس روانه نمیشوند چرا که برخی از افراد به ارقام جذاب این موسسات گرایش پیدا خواهند کرد.
در این راستا یاسر حمزه نژادی، تحلیلگر بازار سهام به اثر کاهش نرخ سود سپردهها بر بازار سهام اشاره کرد و گفت: به نظر میرسد فعالان بازار به این نتیجه رسیدهاند که رونق اقتصادی نه بر اثر سیاستهای انبساطی که بر اثر گرهگشایی سیاسی و توافق هستهای ایجاد خواهد شد به همین دلیل بازار سرمایه استقبال چندانی از کاهش نرخ سپرده سه توهم در بورس تهران بانکی نکرد و شاخص پس از یک افزایش غیرقابلتوجه روند کاهشی خود را در پیش گرفت.
وی به عملکرد موسسات مالی که تحت نظارت بانک مرکزی نیستند، اشاره و اظهار کرد: بهرغم اینکه در حال حاضر نسبت به رعایت نرخ سود بانکی پایبندی نسبی در میان بانکها وجود دارد اما متاسفانه بانکها در این زمینه در میدان رقابت با بازار غیرمتشکل پولی هستند که تحت نظارت بانک مرکزی فعالیت نمیکنند بهطوری که این موسسات سپرده قانونی را پرداخت نمیکنند و بدون هیچ ضابطه یا مقرراتی بر سر تعیین نرخهای بالا در حال رقابت با یکدیگر و با بانکهای دارای مجوز هستند؛ حال آنچه باید مدنظر قرار بگیرد این است که بدون شک با کاهش نرخ سپرده بانکی، فعالیت این بازارهای غیرمتشکل بیشتر مورد توجه قرار خواهد گرفت که این خود تاثیر منفی بر سیاست انبساطی اعمال شده خواهد داشت.
حمزهنژاد شرایط فعلی را برای کاهش نرخ سود سپردهها مناسب ندانست و تشریح کرد: برای کاهش نرخ سود سپردهها در کنار عوامل محیطی بازدهی بازارها، وضعیت آنها نیز میتواند نشانهای برای نبود شرایط مساعد برای کاهش نرخ سود بانکی باشد، چراکه در شرایطی که بازدهی بازارهای دیگر بهطور قابلملاحظهای از نرخ سود سپردههای بانکی بیشتر باشد، میتوان انتظار داشت که سرمایهها بهجای سپردههای بانکی، جذب آن بازارها شوند. وی در ادامه به تشریح و مقایسه نرخ بازدهی سرمایهگذاری در بازارهای رقیب بازار پول پرداخت.
این تحلیلگر بازار سهام به مقایسه نرخ بازدهی بازار پول و بازار سهام اشاره کرد وگفت: حدود یک ماه پیش، بازار سرمایه محل عرضه واحدهای سرمایهگذاری صندوق سرمایهگذاری پاداش سهامداری توسعه یکم «سپاس» بود که بازدهی تضمینشدهای برابر با ۳۰ درصد برای حدود ۱۳ ماه را در برداشت. حال نکته قابلتوجه در رابطه با این اوراق، همراه بودن آنها با یک اختیار فروش تبعی است که درصورت صعود بازار میتواند بازدهی بیشتری از مبلغ ذکر شده را برای سرمایهگذاران خود به همراه داشته باشد، بنابراین بدیهی است که تضمین سود سالانه به میزان حداقل ۲۷ درصد جذابیت سرمایهگذاری بیشتری نسبت به سپرده بانکی خواهد داشت.
این تحلیلگر افزود: یکی دیگر از بازارهای رقیب، اوراق سلف نفتی است که در اول اردیبهشت سال جاری برای اولینبار در بورس انرژی عرضه شد و تا حدود ۱۰ روز دیگر برای دومینبار عرضه خواهد شد. بازدهی این اوراق برای خریداران بهصورت ۲۳ درصد روزشمار و در صورت نگهداری تا سررسید (یک سال) بین ۲۵ تا ۲۸ درصد خواهد بود.
وی همچنین به بررسی بازدهی اوراق صکوک اجاره حفاری شمال و سایر اوراق صکوک در دست انتشار که بازدهی سالانه برابر با ۲۲ درصد خواهند داشت، پرداخت و افزود: با توجه به کاهش نرخ سپرده بانکی، اوراق سلف نفتی و اوراق اجاره گزینه مقبولتری برای صاحبان سرمایه خواهند بود و بیشتر از بورس جذابیت خواهد سه توهم در بورس تهران داشت.
حمزه نژاد همچنین به بازارهای متعارف و سنتیتری نظیر بازار اجاره نیز برای این مقایسه اشاره کرد و گفت: بهطور مرسوم، هر یک میلیون تومان رهن واحد مسکونی، معادل ۳۰ هزار تومان اجاره آن در بازار مسکن تعیین میشود و این به معنای آن است که معادل رهن کامل ۱۰۰ میلیون تومانی یک واحد مسکونی در سال، میتوان به صاحبخانه بهطور معادل ۳ میلیون تومان اجاره ماهانه پرداخت کند که در سال برابر ۳۶ میلیون تومان خواهد شد؛ بنابراین با توجه به وجود بازارها و ابزارهایی که نرخ بازدهی آنها بهطور متوسط بیش از ۲۰ درصد است، میتوان اظهار کرد که وجود بازارهای جانشین، موجب تعدیل تاثیر کاهش نرخ سپرده بانکی بر اهداف مورد نظر برای بازار سهام خواهند شد.
همچنین روز گذشته حیدر مستخدمینحسینی در گفتوگو با «ایسنا»، به بررسی ابعاد مختلف کاهش نرخ سود سپردهها پرداخت و اظهار کرد: با وجود فعالیت موسسات غیرمجاز، معوقات قابل توجه بانکی و اختلاف حدود هفت درصدی تورم و نرخ فعلی سود، کاهش نرخ سود نمیتواند کارساز باشد.
وی با بیان اینکه این تصور که تمام مشکلات اقتصادی با تعیین نرخ سود بانکی حل و اصلاح میشود اشتباه است، ادامه داد: بر این اساس اگر مسوولان اقتصادی کشور نیز چنین نگاهی داشته باشند قطعا به نارساییهایی که در سالهای گذشته در حوزه اقتصاد شکل گرفته در سال جاری نیز دامن خواهند زد.
مستخدمینحسینی با تاکید بر لزوم بازنگری در نرخ سود بانکی توضیح داد: با توجه به اینکه دولت خواسته به نحوی عمل کند که نشان دهد نمیخواهد نرخ سود را دستوری تعیین کند، پای بانکها به میان آمده و در ادامه ممکن است شورای پول و اعتبار نیز با استناد به اینکه بانکها تفاهمی داشتند آن را تایید کرده و حداکثر درصد کمی از این نرخ را تغییر دهند.
وی ادامه داد: این نحوه عمل در تعیین نرخ سود بانکی، راهکار مواجهه با بازار پول نیست و اگر قرار باشد که آنچه بانکها نظر میدهند عینا مورد تصویب قرار گیرد در سال ۱۳۹۴ هم شاهد آن خواهیم بود که بازار پول یکه تاز تمام بازارها در اقتصاد بوده و بازارهایی نظیر سرمایه، تولید، کالا، طلا و ارز هر یک تحت نظر بازار پول جهتگیری خواهند کرد که به نفع اقتصاد نیست؛ بنابراین باید دولت با یک بسته اقتصادی برنامه سال جاری را در تمام بازارها از جمله بازار پول اعلام میکرد.
این کارشناس امور بانکی در ادامه به آنچه باید قبل از تغییر نرخ سود بانکی مورد توجه قرار گیرد نیز اشاره کرد و گفت: تعیین تکلیف موسسات غیرمجاز از مهمترین این مسائل است که برهم زننده نقش اعلام نرخ سود بانکی در دورههای مختلف بوده، البته بانک مرکزی باید طبق وعده سال ۱۳۹۳ تمامی موسسات را تعیین تکلیف کرده و فعالیت موسساتی را که تحت نظر قرار نگرفتهاند متوقف کند.
وی توضیح داد: وقتی که موسسات غیر مجاز بین ۲۰ تا ۳۰ درصد نقدینگی کشور را در اختیار دارند میتوانند اثر گذار باشند و نرخهای رسمی را شکسته و بازار پول و به تبع آن سایر بازارها از جمله سرمایه،کالا و طلا و ارز را نیز مختل کنند. براین اساس باید ابتدا تکلیف موسسات غیر مجاز که تعدادشان هم قابل توجه است روشن شود.
مستخدمینحسینی همچنین به اهمیت تعیین تکلیف مطالبات معوق بهعنوان پیششرطهای کاهش نرخ سود بانکی اشاره کرد و ادامه داد: باید گزارشی از وضعیت این بدهی بزرگ به شبکه بانکی اعلام شود. این در حالی است که در حال حاضر به نظر میرسد حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان معوق وجود داشته و معادل همین رقم نیز بانکها استمهال و تمدید کردهاند. بنابراین در این شرایط که حدود یک سوم نقدینگی کشور قفل بوده و در سویی دیگر بنگاهها نیازمند اخذ تسهیلات بیشتر هستند اگر نرخ سود بانکی کاهش یافته و سایر موارد حل نشود بهطور یقین به ایجاد رانت برای سایر گروهها خواهد انجامید؛ مگر آنکه افزایش سرمایه بانکها تحقق پیدا کرده تا منابع آنها بتواند پاسخگوی نیازهای بنگاههای اقتصادی باشد.
معاون سابق بانک مرکزی همچنین با اشاره به نرخ ۲۰ درصدی سود سپرده مورد توافق بانکها اظهار کرد: وقتی که بازارهای اقتصادی نیازمند اصلاح بوده و دولت در آنها دخالت میکند اگر قرار باشد که در بازار پول نیز به همین ترتیب دخالت و نرخ تعیین کند در نهایت دولت به سمتی پیش رفته که به همه امور اقتصادی وارد میشود که در این حالت با توجه به مهیا نبودن سایر شرایط این نرخ سود ۲۰ درصد به هیچ عنوان کارساز نیست. بلکه زمانی موثر خواهد بود که وضعیت موسسات غیر مجاز روشن شده و نرخ اعطای تسهیلات را به بانکها واگذارکند.
وی افزود: در کنار مباحث مطرح شده، باید توجه داشت که با در نظر گرفتن اختلاف حدود هفت درصدی نرخ تورم و سود بانکی کاهش حدود دو درصدی میتواند خنثی باشد.
معاون سابق وزارت اقتصاد همچنین اشارهای به تصمیم برای کاهش نرخ سود تسهیلات و ضمانت اجرایی آن داشت و گفت: واقعیت این است که بهای تمام شده پول در نظام بانکی بالا است، هر چند که دولتیها به واسطه جریان منابع دولتی بهای تمام سه توهم در بورس تهران شده پایین تری نسبت به بانکهای خصوصی با قیمت تمامشده حدود ۲۵ درصد دارند، از این رو کاهش نرخ سود تسهیلات چندان نمیتواند موثر باشد و باید بهطور واقع بینانهای پیشنهاد و تصویب شود، در غیر این صورت برای عبور از مشکلات به راههای مختلفی دست خواهند زد. در عین حال که تعیین سقف برای سود تسهیلات اصولا تابع مقررات نبوده و به نظر میرسد از نظر شرعی نیز مشکل داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: درصورتی که اعتقاد داریم اقتصاد ما به سمت اقتصاد آزاد حرکت میکند باید تعیین نرخ سود هم براساس شرایط تعیین شود در غیر این صورت اگر بانک مرکزی تعیینکننده نرخ بوده و دستوری عمل کند بیتردید مشکل ساز بوده و ضمانت اجرایی ندارد.
در بازار دیروز شرکتهای گسترش نفت و گاز پارسیان، مخابرات، تاپیکو، مپنا،صبانور، غدیر، بانک صادرات، ملی مس، گلگهر و فولاد مبارکه بیشترین تاثیر را در افت شاخص بورس گذاشتند سه توهم در بورس تهران و در مقابل شرکتهای کشتیرانی، سرمایهگذاری گروه توسعه ملی و ایران ترانسفو با رشد خود مانع از افت بیشتر شاخص شدند.
در معاملات دیروز به دلیل کمبود انگیزه خریداران تقاضای قابل توجهی در بورس صورت نگرفت و در مقابل حجم عرضه افزایش پیدا کرد بهطوری که شرکتهای پتروشیمی شازند، پتروشیمی فناوران و سیمان قائن بیشترین تقاضای فروش بازار را به خود اختصاص دادند.
دیروز همچنین نماد شرکتهای مطرح بازار یعنی پالایشگاه اصفهان و تهران متوقف شد گفته میشود این شرکتها قرار است تعدیل مثبت به بازار اعلام کنند. به این ترتیب در بازار منفی دیروز حجم و ارزش معاملات افت کرد و در مجموع ۴۳۹ میلیون سهم به ارزش ۱۰۵ میلیارد تومان داد و ستد شد و ارزش بازار سرمایه تا سطح ۲۹۷ هزار میلیارد تومان کاهش یافت.
تداوم روند صعودی بورس با رشد ۳ هزار واحدی شاخص
شاخص کل بورس تهران امروز (سهشنبه، ۱۸ مردادماه) با سه هزار و ۱۹ واحد افزایش در ارتفاع یک میلیون و ۴۵۱ هزار واحدی قرار گرفت.
سبزپوش شدن شاخص بورس در آخرین روز معاملاتی تیرماه
افت شاخص بورس در آخرین روز معاملاتی هفته
بورس هفته را نزولی آغاز کرد
تلاش موفقیتآمیز دولت برای حذف قیمتگذاری دستوری
نقشه بازار سهام بر اساس ارزش معاملات
شاخص هموزن بورس با ۸۰۱ واحد افزایش به ۳۹۰ هزار و ۹۴۴ واحد و شاخص قیمت بورس با ۴۸۰ واحد رشد به ۲۳۴ هزار و ۲۹۷ واحد رسید. شاخص بازار اول، چهار هزار و ۹۶۲ واحد افزایش و شاخص بازار دوم ۲ هزار و ۱۳۵ واحد کاهش را ثبت کردند. امروز در معاملات بورس تهران، بیش از پنج میلیارد و ۸۹۳ میلیون سهم، حقتقدم و اوراق بهادار به ارزش ۵۰ هزار و ۴۹۶ میلیارد ریال معامله شد.
فقط تولید کنندگان قادر به خرید فلزات در بورس کالا هستند
همچنین فولاد مبارکه اصفهان (فولاد) با ۲ هزار و ۹۶۵ واحد، سایپا (خساظا) با ۲۹۳ واحد، بانک ملت (وبملت) با ۲۵۹ واحد، بانک تجارت (وتجارت) با ۲۷۷ واحد و شرکت سرمایه گذاری غدیر (وغدیر) با ۱۴۶ واحد با تاثیر مثبت بر شاخص بورس همراه شدند.
همچنین نفت و گاز پتروشیمی تامین (تاپیکو) با ۵۵۹ واحد، پالایش نفت بندرعباس (شبندر) با ۴۷۸ واحد، معدنی و صنعتی گل گهر (کگل) با ۴۵۷ واحد، پالایش نفت اصفهان (شپنا) با ۲۴۱ واحد و شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی (شستا) با ۲۰۸ واحد تاثیر منفی بر شاخص بورس داشتند.
بر پایه این گزارش، امروز نماد سایپا (خساپا)، ایران خودرو (خودرو)، گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو (خگستر)، پالایش نفت بندرعباس (شبندر)، فولاد مبارکه اصفهان (فولاد)، بانک تجارت (وتجارت) و پالایش نفت اصفهان (شپنا) در نمادهای پُرتراکنش قرار داشتند.
بورسی که داده شده طبق اختیارات قانونی بوده است
گروه فرآوردههای نفتی هم در سه توهم در بورس تهران معاملات امروز صدرنشین برترین گروههای صنعت شد و در این گروه ۲ میلیارد و ۱۴۲ میلیون برگه سهم به ارزش پنج هزار و ۱۸۳ میلیارد ریال دادوستد شد.
آخرین وضعیت شاخص فرابورس
شاخص فرابورس نیز امروز بیش از ۱۰۰ واحد افزایش داشت و به ۱۹ هزار و ۱۵۰ واحد رسید.
در این بازار ۲ میلیارد و ۹۵۴ میلیون برگه سهم و اوراق مالی دادوستد شد و تعداد دفعات معاملات امروز فرابورس بیش از ۱۴۸ هزار و ۴۵ نوبت بود.
نمادهای بیمه پاسارگاد (بپاس)، بانک دی (دی)، شرکت سرمایه گذاری صبا تامین (صبا)، توسعه سامانه نرم افزاری نگین (توسن) و تامین سرمایه دماوند (تماوند) با تاثیر مثبت بر شاخص فرابورس همراه بودند.
همچنین پتروشیمی زاگرس (زاگرس)، پالایش نفت لاوان (شاوان)، بهمن دیزل (خدیزل)،تولید برق عسلویه مپنا (بمپنا)، پویا زرکان آق دره (فزر) و پالایش نفت شیراز (شراز) تاثیر منفی بر شاخص فرابورس داشتند.
دیدگاه شما