ارز غیرمتمرکز چیست؟

مفهموم غیر متمرکز (Decentralize) در ارزهای دیجیتال چیست؟

احتمالا از روزی که وارد دنیای کریپتو شدید مثل من خیلی کلمه غیرمتمرکز یا decentralize رو خوندید و شنیدید. در ادامه میخوایم با هم بفهمیم که این کلمه غیرمتمرکز دقیقا به چه معنی است.

بزارید با یه مثال شروع کنم که کاملا درکش کنیم، اگه دانشجو بودید یا دانشجو هستید کاملا میدونید انتخاب واحد چه استرس و مشکلاتی داشته و داره، همه قبل از اینکه انتخاب واحد شروع بشه پشت سیستم اماده میشینن تا سریع این کار انجام بدن ولی این همزمانی ثبت نام ما، با کلی دانشجوی دیگه باعث میشه سرعت سایت دانشگاه به شدت افت کنه و حتی کلا از دسترس خارج بشه.

دلیل این اتفاق این که سرورهایی که سایت دانشگاه روش قرار داره خیلی محدود و توانایی سرویس دادن به تعداد زیادی دانشجو در یک زمان مشخص رو نداره یا بقول متخصصین این حوزه پهنای باند کافی رو نداره

شما اتوبان تهران کرج در نظر بگیر که 4 تا لاین داره و ظرفیتش 1 میلیون ماشین، حالا اگه یهو 10 میلیون ماشین واردش بشه ترافیک میشه، کند میشه. دقیقا یه همچین اتفاقی برای سرور های دانشگاه هم میوفته.

اما این مشکلی نیست ارز غیرمتمرکز چیست؟ که راه حلی براش وجود نداشته باشه، با پیشرفت تکنولوژی، ایده ی جدیدی مطرح شد که اقا چرا الان که همه به اینترنت دسترسی دارن باید از یه سرور متمرکز استفاده بشه ؟ چرا مردم به صورت مستقیم با هم در ارتباط نباشن؟ چرا از هم دیگه سرویس نگیرن و به هم سرویس ندن؟

حتما لازم نیست که ما یه سرور بزاریم اینجا و همه به این سیستم وصل بشن، میتونیم کاری کنیم که مردم از منابع خودشون (همون سی پی یو و هارد) به‌صورت مستقیم استفاده کنن و هم سرویس دهنده باشن و هم سرویس گیرنده.

مثلا ارز غیرمتمرکز چیست؟ شما میخواید یه اهنگ دانلود کنی به‌جای اینکه از سرور سایت دانلودش کنی از رو گوشی من دانلود کنی، منم وقتی میخوام یه اهنگی رو دانلود کنم از گوشی شما یا یه نفر دیگه دانلود کنم. یعنی هممون همزمان هم سرویس دهنده و هم سرویس گیرنده باشیم.

حالا چه اتفاقی میوفته؟ بر خلاف اون سیستم متمرکز که وقتی درخواست ها زیاد میشد، شبکه هم ضعیف یا قطع میشد اینجا دیگه شبکه ضعیف نمیشه و از دسترس هم خارج نمیشه چرا؟ چون سرور متمرکزی وجود نداره و فایل ها رو کامپیوتر و گوشی های مردم تو کل دنیا قرار گرفته – یعنی غیرمتمرکز شده و افرادی هم که از این سیستم استفاده میکنن روی این شبکه نظارت و کنترل دارن و جالب اینجاست که هرچقدر افرادی که از این سیستم استفاده میکنن، بیشتر بشه، این شبکه هم قوی تر میشه چون تعداد سرویس گیرنده ها و سرویس دهنده ها افزایش پیدا میکنه.

حالا میتونیم معنی غیرمتمرکز رو راحت تر درک کنیم. غیرمتمرکز یعنی اطلاعات در دست نهاد یا سازمان خاصی نیست، بلکه اطلاعات در سراسر شبکه پراکنده شده.

رمزارزها غیرمتمرکز هستند

رمزارزها تحت کنترل هیچ دولت ، بانک و یا نهادی نیستند رمزارزها بر روی شبکه بزرگی از کامپیوترها در سراسر جهان ذخیره می شوند (شبکه بلاکچین) که تحت کنترل هیچ دولتی نیست این همان مفهوم غیرمتمرکز بودن رمزارزها است. بنابراین رمزارزها یک بازار آزاد واقعی محسوب می شوند.

ارز متمرکز و غیر متمرکز چیست ؟

ارزی که تحت کنترل دولت یا بانک و یا یک نهاد باشد متمرکز محسوب می شود زیرا توسط آن نهاد قابل سیاست گذاری است. بنابراین ارزهای سنتی مانند دلار ، یورو ، لیر و ریال همگی متمرکز هستند. مثلا ارز ریال تحت کنترل بانک مرکزی ایران و البته دولت ایران است. دولت ایران برطبق سیاست های مالی خود می تواند ریال را دستکاری کند و سیاست های مالی خود را به پیش ببرد و به این ترتیب از این توان برای پیشبرد اهداف و جبران مشکلات خود استفاده کنند هرچند به ضرر بقیه باشد.
ارزهای متمرکز معایب بزرگی دارند که در بخش بعدی بررسی شده است.
در مقابل ارزهای متمرکز مانند ریال و دلار ، در چند سال گذشته رمزارزها بوجود آمده اند که اکثرا غیرمتمرکز هستند به این معنی که این ارزها تحت کنترل هیچ دولت و یا بانکی نیستند. رمزارزها به دلیل ماهیت دیجیتالی بودنشان (بصورت کاغذ فیزیکی نیستند) بر روی کامپیوترها ارز غیرمتمرکز چیست؟ ذخیره می شوند. ایده اصلی رمزارزها ذخیره اطلاعات مربوط به حساب ها و واریز و برداشت ها بر روی تعداد زیادی از کامپیوترها در سراسر جهان است که آنها را از وابستگی به هر دولت یا بانکی دور می کند. بنابراین با استفاده از رمزارزها ، دولت ها دیگر قادر نخواهند بود سیاست های مالی دلخواه خود را اجرا کنند و به سیستم های مالی دستبرد بزنند!

معایب ارزهای متمرکز مانند ریال و دلار چیست ؟

همانطورکه گفته شد ارزهای متمرکز تحت کنترل دولت ها و بانک های مرکزی هستند مثلا ریال تحت کنترل دولت ایران و دلار تحت کنترل دولت آمریکا (فدرال رزرو) قرار دارد. این بخودی خود یک مشکل بزرگ است. زیرا این ابزار بسیار قدرتمند (سیستم مالی و اقتصادی) را در اختیار دولت قرار می دهد تا سیاست های خود را علارغم میل جامعه به پیش ببرد. دو مورد مهم مشکلات ناشی از متمرکز بودن بصورت زیر است :

چاپ پول

یکی از مهمترین معایت ارزهای متمرکز چاپ پول است. هر زمان که مثلا دولت ایران (یا هر دولت دیگری) با کمبود بودجه مواجه شود و به عبارتی ریال برای پرداخت حقوق کارمندان خود را ندارد به راحتی اسکناس ریال به هر میزان لازم چاپ می کند که برای دولت بسیار آسان است اما با اینکار ارزش ریال افت می کند. یعنی مثلا ریال هایی که شما در بانک سپرده کرده اید کم ارزش تر می شود. حالا فکر می کنید چه کسی حقوق کارمندان را پرداخت کرد. مشخصا مردم نه دولت. اینکار که یک روال عادی برای دولت ها است دقیقا دزدی از مردم برای جبران کسری بدوجه و تامین مخارج دولت است.
در زمان نوشته شدن این مقاله ، دولت آمریکا در میانه بحران مالی ناشی از بیماری کوید 19 قرار دارد که برای جبران کسری بودجه و عبور از بحران طبق گزارشات رسمی در حال چاپ گسترده دلار است. بنابراین حتی دولت آمریکا نیز درحال دزدی از تمامی مردمی است که دلار ذخیره کرده اند.
مشکل چاپ پول در مورد رمزارزها وجود ندارد. رمزارزها تحت کنترل هیچ فرد یا گروهی نیستند که بتواند مثلا بیت کوین تولید کنید مکانسیم تولید رمزارزها کاملا مشخص و شفاف است. بنابراین مشکل چاپ پول در مورد رمزارزها (که غیرمتمرکز هستند) وجود ندارد.

تحریم

با توجه به اینکه ارز متمرکز تحت کنترل مثلا دولت است آن دولت می تواند جریان ارز را کنترل کند مثلا شخص ثالث را تحریم کند. بعنوان مثال مسدودسازی حساب افراد و یا تحریم های مالی آمریکا بر علیه ایران و غیره
در مورد رمزارزها بدلیل غیرمتمرکز بودن امکان تحریم وجود ندارد و همه آزادانه می تواند فعالیت های مالی خود را انجام دهند.

غیر متمرکز (Decentralize) در ارزهای دیجیتال به چه معناست؟ +فایل صوتی

در دنیای ارزهای دیجیتال احتمالا تا به حال به اصطلاح غیر متمرکز (Decentralize) یا این جمله برخورده اید که ارزهای دیجیتال به صورت غیر متمرکز می‌باشند اما آیا می دانید غیر متمرکز دقیقا به چه معناست؟ در این مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت.

قبل از اینکه به بیان این مفهوم بپردازیم اجازه بدهید تا از دنیای ارزهای دیجیتال و رمز ارزها فاصله بگیریم تا با بیان مثال هایی ملموس بتوانیم این مفهوم را توضیح دهیم. فرض کنید که می‌خواهید آهنگ یکی از خوانندگان محبوب خودتان را از سایتی دانلود کنید. به سایت مورد نظر می‌روید و آهنگ خود را دانلود می‌کنید اما این آهنگ کجا ذخیره شده است؟ در سرورِ سایتی که به آن مراجعه کردید. یعنی شما در اینجا یک سرویس گیرنده (Client) هستید و سایت مورد نظر یک سرویس دهنده (Server) می‌باشد. در واقع هرگاه شما فایلی برای دانلود بخواهید نقش شما سرویس گیرنده و نقش محلی که آن فایل را در اختیار شما قرار می‌دهد سرویس دهنده است که به آن رابطه‌ی کلاینت سروری (Client-Server) می‌گویند. برای درک بهتر از این موضوع فایل صوتی زیر را گوش دهید:

کاربران گرامی میهن بلاکچین، در صورتی که ویدیوی این مطلب برای شما به‌نمایش درنمی‌آید، VPN خود را خاموش کرده و سپس صفحه را رفرش کنید. بعضی ویدیوهای سایت آپارات برای IPهای خارج از ایران به نمایش درنمی‌آیند.

اما این رابطه‌ی یک طرفه مشکلاتی دارد، فرض کنید در زمان انتخاب واحد می‌خواهید دروس خود را انتخاب کنید. همزمان با شما بسیاری از دانشجوها مانند شما قصد انتخاب واحد دارند، در نظر بگیرید در یک زمان تعداد زیادی دانشجو به سایت دانشگاه حجوم می‌آورند و از آن سرویس انتخاب واحد می‌خواهند، معمولا در چنین مواقعی سرعت سایت به شدت کاهش پیدا می‌کند و یا حتی ممکن است از دسترس خارج شود، علت این امر محدودیت هایی است که سرور سایت سرویس دهنده دارد که در مثال ما سایت دانشگاه می‌باشد. سروری که سایت دانشگاه دارد شاید توانایی سرویس دادن به تعداد زیادی دانشجو آن هم در یک زمان را نداشته باشد (به علت محدودیت هایی در پهنای باند و …). یعنی می‌توان گفت سرویس دهنده یک مرکزی است که یک سروری دارد و بر روی سرور و اطلاعات آن کنترل دارد و به صورت متمرکز فعالیت می‌کند.

غیر متمرکز راه حلی فوق العاده

اما این مشکلی نبود که برای آن راه حلی وجود نداشته باشد، با پیشرفت تکنولوژی ایده جدیدی مطرح شد که بیان کرد از آنجاییکه امروزه همگی دسترسی به اینترنت دارند، چرا مردم به صورت مستقیم با هم در ارتباط نباشند؟ از یکدیگر سرویس نگیرند و به هم سرویس ندهند؟ حتما لازم نیست از فضای یک سرور متمرکز استفاده کرد، بلکه همگی می‌توانند با در اختیار گذاشتن منابع خود (برای مثال هارد یا CPU) به صورت مستقیم هم سرویس دهنده و هم سرویس گیرنده باشند. مثلا فرض کنید شما آهنگی که می‌خواهید را از هارد یک نفر دانلود می‌کنید و آن هم از هارد شما فایل مورد نظرش را دانلود می‌کند. یعنی همه همزمان هم سرویس دهنده اند هم سرویس گیرنده. با گوش دادن فایل صوتی زیر درک بهتری از غیرمتمرکز خواهید داشت:

BitTorrent اولین محصول غیرمتمرکز

اولین محصول معروف غیر متمرکز را می‌توان BitTorrent دانست، پروتکلی که در آن همه‌ی افراد هم سرویس گیرنده اند و هم سرویس دهنده. این پلتفرم قابلیت دانلود و آپلود فایل را برای شما ایجاد می‌کند، طبق این پروتکل مثلا اگر فردی فیلمی را می‌خواهد دانلود کند می‌تواند به یک فرد در هر نقطه ای از جهان که این فیلم را دارد متصل شود و آن را دانلود کند. همزمان که دانلود در حال انجام است آن فایل می‌تواند آپلود ‌شود و افراد دیگر نیز می‌توانند آن فایل را از شما بگیرند و دانلود کنند، یعنی شما در اینجا علاوه بر اینکه فیلم را دانلود می‌کنید و سرویسی دریافت می‌کنید، آن فایل را آپلود می‌کنید و به بقیه سرویس می‌دهید.

جالب اینجاست که بر خلاف سیستم کلاینت سروری، در اینجا با افزایش تعداد افراد، شبکه ضعیف نمی‌شود و یا اصطلاحا سرور از دسترس خارج نمی‌شود، چون اولا سرور متمرکزی وجود ندارد و فایل ها در کامپیوترهای مردم در سراسر دنیا قرار دارد (یعنی غیر متمرکز است) و اعضای آن هستند که روی این شبکه نظارت و کنترل دارند. ثانیا با افزایش افراد این شبکه قوی تر می‌شود، زیرا تعداد سرویس گیرنده ها که خودشان سرویس دهنده هم هستند افزایش می‌یابد. عملا حیات این سیستم به اعضای آن وابسته است که به صورت همتا به همتا (Peer To Peer) با ارز غیرمتمرکز چیست؟ ارز غیرمتمرکز چیست؟ یکدیگر در ارتباطند.

غیر متمرکز ویژگی بارز ارزهای دیجیتال

تا اینجا مقدماتی گفته شد که بتوانیم معنای غیر متمرکز را راحت تر درک کنیم. غیرمتمرکز به زبان ساده به این معناست که اطلاعات در دست نهاد خاصی وجود ندارد و متمرکز نیست بلکه اطلاعات در سراسر شبکه پراکنده است و مجموعه ای از اعضای شبکه فعالیت در شبکه را به عهده دارند. حالا بهتر است به موضوع غیرمتمرکز بودن ارزهای دیجیتال بپردازیم.

در حال حاضر بانک ها نهادهای متمرکزی هستند که فعالیت های مالی افراد را انجام می‌دهد و به ازای انجام خدمات کارمزد دریافت می‌کنند. فرض کنید علی می‌خواهد یک میلیون تومان به سارا انتقال دهد. بانک ابتدا حساب علی و معتبر بودن حساب علی را بررسی می‌کند در صورتی که علی موجودی لازم را داشته باشد، یک میلیون تومان از حساب علی کسر کرده و به حساب سارا اضافه می‌کند و شرح معاملات در محلی به نام دفتر کل ذخیره می‌شود و در نهایت کارمزد خود از انجام این کارها را دریافت می کند.

پس از اینکه قابلیت های تکنولوژی Peer To Peer یا همتا به همتا مشخص شد، ساتوشی ناکاموتو خالق بیت کوین به این فکر افتاد که چرا در مورد مسائل مالی از این تکنولوژی استفاده نشود و مردم به طور مستقیم مبادلات مالی خود را با هم انجام ندهند. این شد که ایده‌ی ارزهای دیجیتال به صورت غیر متمرکز با ورود بیت کوین به دنیا معرفی شد، به طوری که در این نرم افزار همه به صورت مستقیم با هم در ارتباطند و تبادلات مالی خود را انجام می‌دهند و فرآیند انجام این فعالیت ها توسط هیچ نهاد مرکزی کنترل نمی‌شود و همه‌ی کارها را مردم انجام می‌دهند. بیت کوین در واقع نیاز به نهادهای واسطه همانند بانک را حذف می کند و برای انتقال پول خود تنها کافی است از کیف پول خود به آدرس کیف پول فرد دریافت کننده ارسال کنید. در این سیستم تراکنش ها توسط افرادی در شبکه انجام می‌شود که اصطلاحا سرویس دهنده های شبکه هستند و این اطلاعات در بلاک چین که یک دفتر کل توزیع شده است ذخیره می‌شود.

فراموش نکنید که غیر متمرکز با توزیع شده تفاوت دارد و به یک معنا نیست، در این سیستم غیر متمرکز، به دلیل متن باز (open source) بودن ارزهای دیجیتال همه چیز شفاف است و مردم به راحتی می‌توانند اتفاقات داخل شبکه را رصد کنند و همچنین تراکنش های خود را پیگیری کنند. مفهوم غیر متمرکز با حضور بیت کوین گسترش بیشتری یافت و با اینکه این مفهوم به طور کامل در این حوزه جای نیافتاده است اما جوامع مدرن با گذر زمان، بیشتر به سمت امور غیرمتمرکز تمایل پیدا کرده اند.

ارز متمرکز و غیرمتمرکز چیست؛ با مزایا و معایب آن‌ها آشنا شوید

پول نوعی ارز است که مردم برای خرید کالا و خدمات از آن استفاده می‌کنند. پول همچنین به عنوان راهی برای سنجش ارزش کالاها و خدمات استفاده می‌شود. با ظهور ارزهای دیجیتال، پول مفهوم رایج خود را از دست داده است و دیگر مثل سابق در انحصار یک سازمان یا شبکه نیست. پدید آمدن ارزهای غیرمتمرکز دنیای جدیدی را در حوزه اقتصادی گشوده است. برای آشنایی با مزایا و معایب ارز متمرکز و غیرمتمرکز، در این مقاله با میهن بلاکچین همراه باشید.

آشنایی با ارز غیرمتمرکز

ارز غیرمتمرکز شکلی از ارز دیجیتال یا مجازی است که هیچ مرجع صادرکننده مرکزی ندارد و معمولا تراکنش‌های آن از فناوری همتا به همتا استفاده می‌کند. ارزهای غیرمتمرکز معمولا بر اساس تکنولوژی بلاک چین ساخته می‌شوند که به آنها ویژگی‌های مشابه پول نقد فیزیکی مانند ناشناس بودن و هزینه‌های پایین تراکنش را می‌دهد.

آشنایی ارز غیرمتمرکز چیست؟ با ارز متمرکز

ارزهای متمرکز آن دسته از ارزهایی هستند که توسط یک مقام مرکزی کنترل می‌شوند. این بدان معناست که ارز غیرمتمرکز نیست و هیچ کالای فیزیکی پشتوانه آن نیست. ارز متمرکز ارزش ذاتی ندارد و ارزش آن از اعتماد به صادرکننده آن ارز ناشی می‌شود. ارزهایی مانند ارز غیرمتمرکز چیست؟ دلار آمریکا، یورو، دلار کانادا، ین ژاپن و فرانک سوئیس نمونه‌هایی از ارزهای متمرکز هستند.

استفاده از ارزهای متمرکز مزایای زیادی دارد از جمله:

• هزینه تراکنش کمتر بیشتر
• قیمت با ثبات‌تر

مزایا و معایب ارز متمرکز و غیرمتمرکز

ارز متمرکز توسط یک نهاد واحد کنترل می‌شود حال آنکه ارز ارز غیرمتمرکز چیست؟ غیرمتمرکز اینگونه نیست. هر کسی می‌تواند ارز غیرمتمرکز ایجاد کند و هیچ نهاد مرکزی آن را کنترل نمی‌کند. ارزهای متمرکز پایدارتر هستند، زیرا ارزش ثابتی دارند و می‌توانند به عنوان ذخیره ارزش استفاده شوند. اما ارزهای متمرکز بیشتر در معرض کلاهبرداری، هک و دخالت دولتی نیز هستند.

ارزهای غیرمتمرکز به دلیل ارزش متغیرشان از ثبات کمتری برخوردار هستند، اما نمی‌توان آنها را مانند ارزهای متمرکز دستکاری یا هک کرد. همچنین ارزهای غیرمتمرکز ناشناس بودن را برای کاربر فراهم می‌کنند، در صورتی که ارزهای متمرکز چنین امتیازی ارائه نمی‌کنند. ارز متمرکز بیشتر توسط بانک مرکزی کنترل می‌شود و می‌توان از آن به عنوان وسیله مبادله استفاده کرد. ارزهای غیرمتمرکز (ارز دیجیتال) توسط هیچ نهاد واحدی مانند بانک مرکزی، سایر دولت‌ها و غیره کنترل نمی‌شوند.

پول متمرکز در برابر پول غیرمتمرکز

پول غیرمتمرکز، ارز دیجیتالی است که توسط هیچ دولت مرکزی یا بانکی کنترل نمی‌شود و حریم خصوصی و ناشناس بودن را به کاربران ارائه می‌دهد. پول متمرکز برعکس پول غیرمتمرکز است و توسط یک دولت مرکزی یا بانک کنترل می‌شود.

مزایا

• پول غیرمتمرکز، ناشناس بودن، حریم خصوصی و کنترل را ارائه می‌دهد.
• پول متمرکز کارمزد تراکنش کمتر و تراکنش‌های سریع‌تری دارد.
• پول متمرکز را ارز غیرمتمرکز چیست؟ می‌توان به راحتی در فعالیت‌های غیرقانونی تنظیم و نظارت کرد.
• پول متمرکز می‌تواند به کاهش تورم در برخی کشورها کمک کند.

معایب

• ارزهای غیرمتمرکز نسبت به ارزهای متمرکز از ثبات کمتری برخوردارند، زیرا برای تعیین ارزش خود به بازار وابسته هستند.
• غیرمتمرکز بودن در ارزهای غیرمتمرکز به این معنی است که خطرات بیشتری در مورد هک و سرقت وجود دارد.
• متمرکز بودن در ارزهای متمرکز به این معنی است که دولت‌ها و مقامات پولی به احتمال زیاد قادر به تنظیم آنها و جلوگیری یا جبران زیان‌های مالی هستند.

از دیگر مزایای ارز متمرکز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ثبات بیشتری دارد. زیرا عرضه آن محدود است. خطر هک شدن یا از دست دادن ارزش به دلیل سرقت وجود ندارد. زیرا ارزهای غیرمتمرکز امنیت کمتری نسبت به ارزهای متمرکز دارند.
• تنظیم و جلوگیری از ضررهای مالی برای مقامات دولتی یا پولی ساده‌تر است. چرا که یکی از مزایای ارز متمرکز این است که ثبات بیشتری دارد. زیرا عرضه آن محدود است. از آنجایی که این ارز متمرکز است، خطرات کمتری از نظر هک یا حتی از دست دادن ارزش ناشی از سرقت وجود دارد. تنظیم ارزهای متمرکز توسط دولت‌ها نیز آسان‌تر است و همین باعث می‌شود که ریسک کمتری داشته باشند.

آیا آینده ارزهای دیجیتال روشن است؟

مدتی است که ارز دیجیتال رواج یافته است، اما اخیرا محبوبیت آن افزایش پیدا کرده است. به نظر می‌رسد آینده ارزهای دیجیتال روشن باشد. زیرا افراد بیشتری شروع به سرمایه‌گذاری روی ارز غیرمتمرکز چیست؟ آنها می‌کنند. دلیلش آن است که بیت کوین به نامی آشنا بین مردم تبدیل شده است.

برخی از دلایل افزایش علاقه روزافزون ناگهانی به ارزهای دیجیتال عبارتند از:

به طور پیوسته در حال افزایش است و در نوامبر ۲۰۲۱ به بالاترین حد خود یعنی ۶۶,۰۴۴.۷۷ دلار آمریکا رسیده است.

• بیت کوین از نظر برخی سرمایه‌گذاران، دارایی امن تلقی می‌شود. زیرا هرگز تحت تأثیر بحران مالی جهانی سال ۲۰۰۸ قرار نگرفت.

• خرید بیت کوین از طریق صرافی‌هایی مانند Coinbase یا Gemini آسان است.

• برخی از کشورها مانند ژاپن، آلمان و فرانسه بیت کوین را به عنوان روش پرداخت قانونی به رسمیت شناخته‌اند. انتظار می‌رود این امر تقاضا برای ارزهای دیجیتال را افزایش دهد.

• مردم به لطف اینترنت از نحوه عملکرد ارزهای دیجیتال بیشتر آگاه می‌شوند.

• ارز دیجیتال به مردم این امکان را می‌دهد که بانک خودشان باشند. تنها چیزی که نیاز دارند، اتصال به اینترنت برای خرید و فروش آنلاین کوین‌های خود در هر زمان دلخواه است. این فرایند به افراد فرصت می‌دهد تا در عین حالی که دارند کاری را که دوست دارند انجام می‌دهند، درآمد منفعلانه داشته باشند.

• ارز دیجیتال را می‌توان در بسیاری از صنایع مانند تجارت، قمار، سرمایه گذاری، تولید و غیره استفاده کرد. این فرصت‌ها بی‌پایان هستند. حتی دولت‌ها هم وارد این عرصه شده‌اند، زیرا ارزهای دیجیتال می‌توانند امنیت تراکنش‌های مالی را با کارایی و شفافیت بیشتری تضمین کنند.

جمع‌بندی

در این مقاله درباره مزایا و معایب ارز متمرکز و غیرمتمرکز بحث کردیم. ارز متمرکز ثبات بیشتری دارد و چون تحت کنترل یک نهاد مرکزی است، ریسک سرقت و هک آن کمتر است. اما ارز غیرمتمرکز ناشناسی و حریم خصوصی کاربر را تضمین می‌کند، ولی ثبات ارزشی کمتری دارد. از طرفی کاربردهای ارزهای غیرمتمرکز در حال گسترش است و طی سال‌های اخیر به خیل علاقمندان کریپتو افزوده شده است.

شما کدام را انتخاب می‌کنید؛ ارز متمرکز یا غیرمتمرکز؟ دلیل این انتخاب چیست؟ آیا می‌توان ارزهای متمرکز و غیرمتمرکز را در برابر یکدیگر قرار داد؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.

صرافی غیرمتمرکز (DEX) چیست؟ ۵ تفاوت صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال

در سال‌های اخیر با افزایش علاقه مردم به ارزهای دیجیتال، هر صرافی‌ ارزدیجیتال نیز در تلاش برای ارائه خدمات بهتر به معامله گران است. یکی از سوالات اصلی کاربران ارزهای دیجیتال این است که چه تفاوتی بین صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز (DEX) وجود دارد و سرمایه‌گذاری در کدام‌یک بهتر است؟

در این مقاله، با توضیح مختصری در مورد صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز، به بررسی تفاوت‌های این دو پلتفرم می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

آشنایی با صرافی متمرکز

صرافی متمرکز ارزدیجیتال یا Decentralized exchange، یک نوع پلتفرم معاملاتی آنلاین و رایج‌ترین نوع اکسچنج برای خرید و فروش بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال است. صرافی متمرکز در واقع به این معنی است که یک فرد یا واسطه معتبر برای کمک به رسیدگی دارایی‌ها و انجام معاملات وجود داشته باشد و بر معاملات کاربران نظارت کند.

اگر بخواهیم به بیان ساده‌تر بگوییم، صرافی‌های متمرکز عملکردی شبیه بانک دارند. بسیاری از سرمایه‌گذارانی که ارزهای دیجیتال خود را در کیف پول نرم‌افزاری و یا سخت‌افزاری نگهداری می‌کردند، به دلیل فراموش کردن کلیدهای خصوصی خود دچار ضرر می‌شدند. در صورتی که اگر آن­ها دارایی خود را به کیف پول پلتفرم متمرکز سپرده بودند، برای دسترسی به ارزهای دیجیتال خود تنها کافی بود از نام کاربری و رمز عبور خود استفاده کنند.

معرفی چند صرافی متمرکز

آشنایی با این گروه از اکسچنج‌ها به ما کمک می‌کند تا راحت‌تر بررسی و انتخاب کنیم. در ادامه، به چند نمونه صرافی متمرکز بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال اشاره می‌کنیم.

صرافی متمرکز بیترکس (Bittrex)

بیترکس یکی از صرافی‌های متمرکز ارز دیجیتال است که روزانه حجم بسیار بالایی از معاملات در آن انجام می‌شود. عمده شهرت این پلتفرم به دلیل امنیت بسیار بالای آن به واسطه تایید هویت دو مرحله‌ای است. همچنین امکان معامله بیش از ۱۹۰ ارز دیجیتال در بیترکس برای کاربران امکان پذیر است.

Bittrex در اقدامی غیر منتظره چند سال قبل بدون هرگونه اطلاع قبلی حساب تعداد زیادی از کاربران ایرانی را مسدود کرد که مورد انتقاد افراد بسیار زیادی قرار گرفت.

صرافی متمرکز بیتفینکس (Bitfinex)

این پلتفرم که توسط ارز غیرمتمرکز چیست؟ شرکت آی فینکس اداره می‌شود، یکی از صرافی‌های قدیمی بازار ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود. این پلتفرم در سال ۲۰۱۲ تاسیس و در هنگ کنگ واقع شده است. بارزترین ویژگی که آن را بین کاربران محبوب کرده، پشتیبانی از مهم­ترین ارزهای دیجیتال است. برخی از این ارزها عبارتند از: بیت کوین، اتریوم و ریپل و غیره.

در جدیدترین بیانیه منتشر شده از سوی بیتفینکس، خبر از راه اندازی صرافی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال به صورت غیرمتمرکز (DEX) و مبتنی بر اتریوم است.

صرافی متمرکز پولینکس (Poloniex)

این گزینه را می‌توان یکی از امن‌ترین و محبوب‌ترین صرافی‌های آمریکا نامید. زمان تاسیس سال ۲۰۱۴ و واقع در ایالات متحده آمریکاست. یکی از ویژگی‌های بارز این پلتفرم این است که کارمزد شارژ و برداشت از حساب در پولینکس، صفر است.

Poloniex بیش از ۹۰ درصد کیف پول‌های دیجیتالی را به کاربران خود ارائه می‌دهد. برای ایجاد حساب در این اکسچنج کافی است که وارد سایت رسمی پولینکس شوید و ثبت نام کنید. در این صرافی اسکن کارت ملی و عکس کامل از چهره کاربر برای تایید هویت دریافت می­‌شود. البته لازم به ذکر است این پلتفرم به دلیل تحریم‌های اعمال شده، به ایرانیان سرویس نمی‌دهد.

آشنایی با صرافی غیرمتمرکز (DEX)

در صرافی غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال یا Centralized Exchange، افراد می‌توانند بدون نیاز به باز کردن حساب، معامله ارز دیجیتال خود را به صورت همتا به همتا (کاربر به کاربر) و بدون واسطه انجام دهند. در واقع، شیوه عملکرد این اسکچنج‌ها به صورت غیرمتمرکز است و هیچ مرجع کنترل‌کننده‌ای وجود ندارد.

همچنین در پلتفرم غیرمتمرکز شما می‌توانید ارزهای دیجیتال را با هم معامله کنید و امکان انجام معاملات بر پایه ارز فیات (مانند دلار یا ریال) وجود ندارد. بنابراین برای شروع، ابتدا باید در یک صرافی متمرکز با پول فیات ارز دیجیتال بخرید. بعد از اینکه صاحب ارز دیجیتال شدید، می‌توانید از صرافی‌های غیرمتمرکز نیز استفاده کنید.

در این صرافی ضرورت اعتماد به شخص ثالث از بین رفته و هیچ شخص واسطی وجود ندارد. شاید اینجا این سوال برایتان پیش بیاید که واقعاً هیچ سیستم کنترل کننده‌ای وجود ندارد؟

به‌خاطر داشته باشید هر چند امکان انجام معاملات به صورت فرد به فرد وجود دارد، اما آن طور هم نیست که هیچ مرجع کنترل کننده‌ای وجود نداشته باشد.

معرفی چند صرافی غیر متمرکز

هر چند در حال حاضر صرافی غیر متمرکز به معنای واقعی وجود ندارد. اما نمونه‌هایی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم (اگرچه نمی‌توان گفت کاملاً غیرمتمرکز هستند)

صرافی غیرمتمرکز بایننس (Binance)

بایننس را می‌توان یکی از صرافی‌های پیشرو در حوزه ارزهای دیجیتال به حساب آورد. این پلتفرم که بهترین صرافی غیر متمرکز است به ۲ صورت متمرکز و غیرمتمرکز کار می‌کند. هدف این شرکت از راه اندازی صرافی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال به صورت غیر متمرکز، ارائه شرایط و امکانات بهتر و محیط مالی قابل اعتماد برای افرادی است که به مبادله ارزهای دیجیتال مشغول هستند. آن­ها اعتقاد دارند با حذف مرجع کنترل کننده افراد اختیار بیشتری در دست دارند، زیرا کنترل کامل سرمایه به آنها واگذار می‌شود.

صرافی غیرمتمرکز Dex.top

محل استقرار این صرافی ارز دیجیتال غیرمتمرکز در سوئیس است. توسعه دهنده این صرافی، شرکت بسیار مشهور «بیت مین» است. BITMIN یکی از استخراج کنندگان محبوب ارز دیجیتال است. طبق ادعای این صرافی برای نگهداری دارایی‌ها از یک قرارداد هوشمند استفاده می‌شود. یکی از مهم‌‎ترین ویژگی‌های این صرافی غیرمتمرکز ارائه یک ویژگی دوگانه جدید برای انجام سریع تریدینگ یا معامله ارز دیجیتال است. وظیفه این سیستم دوگانه در واقع تطبیق دادن و جور کردن تبادلات ارزهای دیجیتال است.

صرافی غیرمتمرکز Bisq

صرافی غیرمتمرکز Bisq با نام قبلی Bitsquare را می‌توان اولین صرافی فعال بیت کوین و دیگر رمز ارزها به صورت غیر متمرکز بعد از سال ۲۰۱۴ تاکنون را معرفی کرد. این صرافی در واقع یک برنامه متن باز است که بدون نیاز به ثبت نام یا هرگونه تایید نهاد مرکزی، امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال را فراهم می‌کند.

یکی از ویژگی‌های بارز این پلتفرم، کیف پول‌های مجهز به امضاهای چندگانه است. منظور از امضای چندگانه به بیان ساده این است که پس از مطابقت یافتن سفارش خرید و فروش ارز دیجیتال، شخص معامله گر سه تاییدیه فروشنده، خریدار و واسط را به دست می‌آورد.

صرافی غیر متمرکز در تراست والت

کیف پول تراست والت قابلیت مبادله رمز ارزها را به روش غیر متمرکز در کیف پول خود فراهم آورده است. در بخش صرافی DEX تراست والت، شما می‌توانید مستقیماً به صرافی‌های غیر متمرکز مانند بایننس متصل شوید و به مبادله یا معامله ارز غیرمتمرکز چیست؟ کوین مورد نظر خود بپردازید.

تفاوت‌های صرافی متمرکز با صرافی غیر متمرکز

یکی از مهم‌ترین دغدغه افرادی که علاقه‌مند به سرمایه گذاری ارز دیجیتال هستند، اطلاع از تفاوت‌های صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز است. در ادامه، به بیان مهم­ترین تفاوت‌های این دو صرافی می‌پردازیم:

وضعیت حق مالکیت

مهم‌ترین تفاوت صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز را می‌توان همین مورد به‌حساب آورد. زیرا در صرافی‌های متمرکز مالکیت ارزهای دیجیتال در اختیار صرافی است، در حالی که در صرافی‌های غیرمتمرکز دارایی کاربران توسط صرافی ذخیره نمی‌شود.

عدم حضور یک نقطه مرکزی برای دسترسی به داده‌ها و دارایی‌ها هر چند کار را برای هکرها بسیار سخت می‌کند اما از طرفی منجر به کندی انجام تراکنش‌ها می‌شود. زیرا در صرافی متمرکز به دلیل این که مالکیت دارایی کاربران در اختیار صرافی است و آنها به کلید‌های لازم دسترسی دارند، زمان انجام تراکنش‌ها بسیار کاهش می‌یابد.

نقدینگی

از مهم‌ترین معضلات در ارتباط با صرافی غیرمتمرکز، نقدینگی پایین است. مهم­ترین مشکل نقدینگی پایین، محدود کردن امکان خرید و فروش است. آمار نشان می‌دهد که به دلیل علاقه و اعتماد مردم به صرافی‌های متمرکز، نقدینگی در صرافی متمرکز ارز دیجیتال در حال حاضر بیشتر از صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال است. اما توجه به یک نکته حائز اهمیت است که گذشت زمان همواره در سرنوشت صرافی بیت کوین و حتی خود ارزهای دیجیتال بسیار موثر بوده است.

امنیت

یکی دیگر از تفاوت‌های اساسی مربوط به مسئله امنیت و هک شدن حساب صرافی است. با توجه به این که دارایی کاربران در صرافی غیر متمرکز ذخیره نمی‌شود، امکان حملات هکرها به شدت کاهش می‌یابد و حتی می‌توان گفت غیر ممکن می‌شود. در حالی که تا کنون صرافی‌های متمرکز بسیار زیادی مورد حملات هکری قرار گرفته‌اند.

کارمزد

میزان کارمزد در مبادلات ارزهای دیجیتال از مهم­ترین مواردی است که سرمایه گذاران به آن توجه ویژه‌ای دارند. در صرافی‌های متمرکز درصد معینی از هر تراکنش به عنوان کارمزد برداشته می‌شود، درحالی‌که در صرافی‌های غیرمتمرکز (Decentralized exchange) ارزش تراکنشی که صورت می‌گیرد، هیچ تاثیری در میزان کارمزد دریافتی صرافی ندارد و یک درصد بسیار ناچیز در هر تراکنش کسر می‌شود که مقرون به صرفه است.

قانون گذاری

صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) بر خلاف صرافی متمرکز تحت نظارت قانون‌گذاران نیستند. اگرچه در حال حاضر برخی از دولت‌ها در صدد پیاده‌سازی قوانینی در صرافی‌های غیرمتمرکز هستند که شبیه به صرافی متمرکز باشد. باتوجه‌به این که هنوز عملاً هیچ صرافی به‌صورت صددرصد غیرمتمرکز نیست، شانس دخالت دولت در آن­ها وجود دارد.

کدام را انتخاب کنیم؟

یکی از مهم­ترین سوالات افرادی که به خرید و فروش ارزهای دیجیتال مشغول هستند، این است که آیا در سال ۲۰۲۰ باید به سمت صرافی‌های غیرمتمرکز بروند؟ باتوجه‌به برخی مشکلات پلتفرم‌های غیرمتمرکز مانند عدم امکان ردیابی و تعیین قوانین، همواره ابهاماتی پیرامون آنها وجود دارد. اما در حالت کلی تصمیم به انجام مبادلات در صرافی‌های متمرکز و صرافی غیرمتمرکز بستگی به کاربر و نیازهای شخصی او دارد.

در صورت نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر، می‌توانید با کارشناسان مجرب والکس به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین صرافی‌های متمرکز در حوزه ارزهای دیجیتال، در ارتباط باشید.